نظر آیت الله خامنه‌ای درباره اذان با لحن ایرانی

به گزارش تریبون مستضعفین، رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در ۱۳۷۰/۱۲/۱۳ در در ديدار اعضاى گروه ويژه و گروه معارف اسلامى صداى جمهورى اسلامى ايران‌ به نکات جالبی درباره موسیقی مذهبی و اذان و مناجات‌های صدا و سیما اشاره کردند و نکاتی گفتند که متاسفانه اکنون بعد از گذشت 20 سال هنوز به آنها توجه جدی نشده است.

ایشان در این سخنان «ربنا»ی شجریان را اثری هنری می‌خواند که فاقد حس و حال مناسب برای اذان ماه مبارک رمضان است و بهتر است با نمونه‌های مسجدی جایگزین شود: «آن «ربّنا»هايى كه شجريان خوانده و در ماه رمضان قبل از اذان مغرب مى‌گذارند، يك كار هنرى است؛ يك كار حالى نيست؛ مناسب نيست كه بعد از اذان، كسى بخواهد آن‌طور چيزى را بگذارد؛ نه، بعد از اذان، به نظرم مى‌رسد كه همين صداى معمولىِ مسجدىِ ما بهتر و مناسب‌تر باشد.»

آیت الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود درباره لحن دعاخوانی و قرآن‌خوانی فرمودند: «اگر اين دعاها را با سبك قرآن‌خوانىِ فارسى بخوانند – همين سبكى كه در مسجدها مى‌خوانند – مطلوبتر است؛ آن آهنگ‌هاى كشيده خيلى مناسب نيست. البته همين ديروز يا پريروز بود كه ديديم بعد از اذان دعايى با لحن عربى خوانده شد كه خوب و دلنشين بود؛ اما اگر بخواهند آن را بِكِشند، چيز مطلوبى نخواهد شد. البته استثناهايى هم وجود دارد.»

ایشان در بخش دیگری از نظرات خود به اشکالاتی درباره اذان‌های پخش شده از صدا و سیما پرداختند و اذان گلدسته‌ای را به عنوان جایگزین اذان استودیویی طرح کردند: «يك نكته را هم در خصوص اذان‌هايى كه از صدا و سيما پخش مى‌شود، متذكر مى‌شوم. شما به اذان غلوش اشاره كرديد؛ اما عيب اذان غلوش اين است كه آهسته گفته شده است؛ اذان استوديويى است؛ مثل اين‌كه براى خودش حديث نفس كرده است. اذان ابوزيد هم همين‌طور است؛ او هم براى خودش گفته است؛ اينها براى ديگران اذان نگفته‌اند. ما در اين‌جا به آقايان قرّاء مصرى گفتيم كه اذان بايد از دل كنده بشود؛ يعنى اذان گلدسته‌يى بگويند؛ اذان استوديويى به درد ما نمى‌خورد! اذان گلدسته‌يى، مثل همان اذانى است كه شما گفته‌ايد؛ يا اذان آقاى شريف كه انصافاً از آن اذان‌هاى بسيار خوب و درجه‌ى يك است. البته اين اذان آقاى شريف، نسخه‌ى بدل است؛ اصلش را يك عرب گفته است و من سالها پيش اين اذان را شنيده‌ام. مرحوم عطاءاللَّه زاهد مى‌گفت كه موسيقى متن فيلم محمّد رسول‌اللَّه را از اللَّه‌اكبر آن اذان گرفته‌اند. اذان طوخى و اذان مؤذن‌زاده هم خوب است؛ اذان پُرحرارت و پُرمغزى است. بناى ما بر اين نبوده كه در راديو و تلويزيون، از اول تا آخر، همين چهار تا اذان را بگذاريم؛ نه، بنا بر اين بوده است كه اذان گفتن را نظمى بدهند؛ منتها براى اين‌كه خيلى شلوغ نشود، گفته شد كه مرزى بگذارند. البته ممكن است گاهى بعضى از اذانها را هم بگذارند؛ اما توجه داشته باشيد كه اذان رسمى و دايمى راديوى ايران كه ما مى‌خواهيم در دنيا پخش بشود، بايد – به قول شماها – يك اذان استاندارد باشد؛ يعنى بتوانيم آن را عرضه كنيم و بگوييم ما اين‌طورى اذان مى‌گوييم.»