محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در تبیین مفهوم عزت در فرهنگ قرآنی و تأثیر حضرت امام خمینی (ره) در بیدار کردن حس عزت‌خواهی ملت ایران پس از حدود ۲۰۰ سال تحقیر گفت: طبیعتا تبیین مفهوم عزت از زاویه دینی و اسلامی متفاوت با تبیین آن از منظر عرف جهان امروزی است. از منظر قرآن عزت و سربلندی حقیقی از آن خدا، رسول (ص) و مؤمنین است و شرط برخورداری از این عزت پایدار و حقیقی ورود به حلقه ایمان است.
وی اظهار کرد: اگر این ورود به دایره ایمان صورت گیرد آن زمان عزت پایدار و فزاینده حاصل خواهد شد هر چند که درعرف رایج جهانی ممکن است چنین عزتی درک نشود. به عنوان نمونه حضرت سیدالشهدا (ع) چون در محور ایمان قرار گرفت به همین خاطر بر اساس وعده قرآنی عزت دائمی و فزاینده نصیب ایشان و یارانشان شد و ذلت دائمی و فزاینده نیز سهم دشمنان ایشان شد هر چند که در ظاهر سالار شهیدان از سپاه دشمن شکست خوردند و همه یارانشان شهید شدند و حتی تمام نزدیکانشان به اسارت رفتند.
کوشکی عنوان کرد: به عبارتی در عرف رایج عبیدالله بن زیاد و یزید از ذلت خاندان اباعبدالله (ع) صحبت می‌کنند در حالی که سیر تاریخ نشان داد که چه کسی ذلیل و چه کسی عزیز شد. یا به عنوان نمونه در قرآن و از زبان مشرکین و منافقین صحبت از این می‌شود که پیامبر (ص) و یارانش ذلیل‌اند و بایستی از مدینه اخراج شوند و در قرآن این‌گونه آمده است: «یَقُولُونَ لَئِن رَّجَعْنَا إِلَى الْمَدِینَةِ لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ؛ میگویند اگر به مدینه برگردیم قطعا آنکه عزت‌مند‌تر است آن زبونتر را از آنجا بیرون خواهد کرد».
یعنی در گفتمان رایج جاهلی منافقان مدینه خود را عزیز می‌دانند و مهاجرین و پیامبر (ص) را ذلیل می‌پندارند به واسطه اینکه مجبور به مهاجرت شده‌اند و از دنیا بهره‌ای ندارند و از علقه‌های عصبیت و جاهلی بی‌بهره‌اند.
این استاد دانشگاه افزود: براساس این نگاه دینی جامعه ما نیز در چند صد سال گذشته متأسفانه چون از هویت دینی خود، در معنای کلان آن، فاصله گرفت و دچار تشتت و ضعف در هویت دینی شد در نتیجه به پریشانی و انحطاط فرهنگی و اجتماعی و سیاسی مبتلا شد و قدرت‌های استعماری، که چشم طمع به کشور ما داشتند، توانستند ملت ما را در این چند صدسال تحقیر کنند و به تعبیر قرآنی به استضعاف و ذلت بکشانند. همان‌گونه که قران یاد می‌کند فرعونیان بنی اسرائیل را به استضعاف کشاندند.
کوشکی تأکید کرد: یکی از اهداف اساسی انقلاب اسلامی و شاید اساسی‌ترین هدفش احیای عزت بر مدار قرآنی بود و حضرت امام خمینی (ره) خلاصه هدف خودشان از قیام را در روز تبعیدشان به ترکیه به سرهنگی که از طرف ساواک مأمور تبعید ایشان بود در یک جمله این‌گونه می‌فرمایند که هدف من از نهضت و انقلاب این است که انسان ایرانی سربلند باشد و عزت‌مدار زندگی کند.
وی خاطرنشان کرد: طبیعتا در گفتمان امام خمینی (ره) عزت معنای اصیل دینی و قرآنی و معنای ورود به حلقه ایمان را دارد. از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا به امروز شاهد هستیم به همان میزان که جامعه ما پای در مدار ایمان گذاشته است توانسته از عزت پایدار برخوردار باشد و در آن عرصه‌هایی که نتوانسته در حلقه و مدار ایمان ورود یابد دچار مشکلات هویتی شده است و بالطبع عزت و سرافرازی مورد نظر حاصل نشده است.
کوشکی یادآور شد: ما در عرصه سیاست داخلی، سیاست خارجی و عرصه دفاعی توانستیم به یک اقتدار نسبی برسیم و به عنوان یک ملت عزیز برابر ۳۳ سال تهاجم و وحشیگری‌ها و توسعه‌طلبی‌های دنیای استعمار و استکبار بایستیم و سربلند باشیم و از نظاممان و اعتقاداتمان دفاع کنیم اما متأسفانه در عرصه‌های اقتصادی و فرهنگی این‌گونه نبوده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: به همین خاطر به هر میزان که ورود ما به دایره ایمان افزون‌تر باشد به همان میزان بهره‌مندی ما از عزت دنیا و آخرت هم افزایش پیدا خواهد کرد.
کوشکی درباره مصادیق مفهوم عزت حقیقی گفت: اگر کشور و جامعه‌ای بتواند به استقلال حداکثری در حوزه سیاست داخلی و خارجی دست یابد و به اقتدار سیاسی، نظامی و فرهنگی نائل شود و این اقتدار و استقلال پایدار باشد این‌ها مصادیق عزتی هستند که آموزه‌های دینی به آن اشاره می‌کند.
این پژوهشگر مسائل سیاسی ادامه داد: آن شکوه و جلال موقت و مقطعی که ممکن است مستکبرین و قدرت‌های طاغوتی از آن برخوردار باشند عزت نیست همان‌طور که قوم عاد هم به حدی از اقتدار مقطعی رسیدند که قرآن می‌فرماید: «الَّتِی لَمْ یُخْلَقْ مِثْلُهَا فِی الْبِلَادِ، وَثَمُودَ الَّذِینَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ، وَفِرْعَوْنَ ذِی الْأَوْتَادِ، الَّذِینَ طَغَوْا فِی الْبِلَادِ، فَأَکْثَرُوا فِیهَا الْفَسَادَ، فَصَبَّ عَلَیْهِمْ رَبُّکَ سَوْطَ عَذَابٍ». یعنی ممکن است در فرهنگ قرآنی کسانی به طور موقت به شکوه و جلالی دست پیدا کنند اما این دائمی نیست و به عذاب خداوند به دلیل همین طغیانشان دچار خواهند شد و فروخواهند پاشید.
کوشکی در پایان عنوان کرد: به همین خاطر اگر جامعه‌ای بتواند به یک استقلال باثبات و اقتدار همه‌جانبه به شکل پایدار در سایه ورود به دایره ایمان برسد آن وقت چنین جامعه و نظامی از نگاه قرآنی عزت‌مدار است.
Sorry. No data so far.