تریبون مستضعفین- میثم دهقان (کارشناس ارشد شبکه تحلیل‌گران تکنولوژی-ایتان)
شرایط فعلی بازار ارز نشان می‌دهد که انتظارات تورمی در این بازار به شدت افزایش یافته است و موجب هجوم وسیع تقاضای کاذب به این بازار به همراه سفته بازی شده است. در این شرایط فارغ از راه‌حل‌های اقتصادی، اقدام موثری که می‌تواند انتظارات تورمی در این بازار را به شدت بکاهد فروش ارز به صورت وسیع در حساب‌های بانکی است.
قابل ذکر است بخشنامه بانک مرکزی به شماره 213961/90 مورخ 10/09/1390، ده بانک کشور را مجاز به فروش نامحدود ارز به نرخ مرجع برای واردکنندگان کالا و خدمات دانسته است. این بخش نامه در جهت تأمین نیاز واقعی بازار ارز برای وارداتِ کالا از سرزمین اصلی مفید بوده و در کاهش تقاضای غیر واقعی ارز موثر است. در واقع با فراهم شدن خریدِ نامحدودِ ارز به نرخی کمتر از بازار، تقاضای غیر واقعی ارز کاهش یافته و تعادل در عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد.
ولیکن شرطِ بند 5 این بخش نامه که استفاده از ارز مربوطه را منوط به نگهداری به مدت حداقل 6 ماه در حساب بانکی کرده است در عمل منجر به ناکارآمدی این سیاست در ساماندهی بازار ارز شد و افزایشِ هزینۀ پول را برای واردکنندگان به دنبال داشت. زیرا صرفاً واردکنندگانی می‌توانست از این طریق ارز تهیه کنند که 6 ماه پول خود را بدون استفاده در حساب‌های ارزی نگهدارند. بنابراین ضروری است در ابتدا این بخش نامه با حذف شرط بند 5 مجددا توسط بانک مرکزی به بانک های عامل جهت تأمین ارز برای واردکنندگان ابلاغ شودد تا این ارز پس از طی مراحل مربوطه در اتاق مبادله ارزی جهت واردات کالا تخصیص یابد.
همچنین با ایجادِ امکان جابجایی وجوه ارزی در حساب‌های ارزی داخل کشور و امکان تبدیل ارز به سایر ارزها در این حساب‌ها کارایی حساب‌های مذکور افزایش می‌یابد و باعث شفاف شدن مبادلات ارزی در داخل کشور می‌شود.
با اتخاذ این سیاست توسط بانک مرکزی، تمامی متقاضیانِ ارز بدون محدودیت می‌توانند با پرداخت معادل ریالی در حساب ارزی خود به صورت الکترونیکی ارزِ مورد نیاز خود را دریافت نمایند و صرافی ها نیز مبادلات ارزی را صرفاً از طریق حساب‌های ارزی در بانک های عامل انجام خواهند داد. این سیاست شفافیت نقل و انتقال و تخصیص ارز را به دنبال خواهد داشت و هزینه تأمین ارز برای قاچاق کالا و سایر موارد غیر قانونی را افزایش می-دهد. همچنین ضروری است سودی به این حساب‌ها تعلق نگیرد تا صرفا واردکنندگان کالا اقدام به خرید ارز از طریق این حساب ها اقدام کنند.
در صورتی‌که بانک مرکزی سریعاً فروش ارز را 100 تومان زیر قیمت بازار آزاد شروع کند و نسبت به کاهش پلکانی قیمت ارز در روزهای بعد اقدام نماید می‌تواند نقدینگی وسیعی از جامعه را جمع آوری کند. علاوه‌بر آن با آرام شدن بازار و آغاز روند کاهش آن، متقاضیان کاذب از بازار حذف شده و دارندگان ارز به عرضه آن اقدام می‌کنند. باید توجه داشت که بسیاری از دارندگان ارز و شرکت‌های دولتی و غیر دولتی و همچنین صندوق توسعه ملی که موجودی ارزی دارند به دلیل انتظار کسب سود بیشتر از عرضه ارز خودداری کرده که پس از شروع روند کاهشی اقدام به عرضه آن به بازار و کمک به کاهش مجدد آن می‌کنند.
Sorry. No data so far.