علی باقرزاده در نشست خبری «سالروز تشکیل سازمان نهضت سوادآموزی» که امروز برگزار شد، با تشریح برنامه‌ها و همچنین بررسی برخی از چالش‌های پیش‌روی نهضت سوادآموزی و مهم‌ترین علل عدم ریشه‌کنی بیسوادی در کشور، گفت: 33 سال پیش امام (ره) فرمان تشکیل نهضت سوادآموزی و باسواد کردن افراد را صادر کرد و در آن اهداف کوتاه، بلند و میان مدت برای امر باسوادی تایید شد.
وی افزود: در برنامه کوتاه مدت، هدف، مهارت خواندن و نوشتن افراد بود و در برنامه میان مدت مقرر شد بستر توسعه علم و دانش با استفاده از ظرفیت‌های دستگاه‌ها به فرهنگ مستقل خودکفایی تبدیل شود و هدف سوم نیز تبدیل ایران به مدرسه بود که بر اساس این هدف بلندمدت، باید به سمت یک جامعه یادگیرنده حرکت می‌کردیم.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی، غفلت از هدف بلندمدت فرمان امام (ره) را که همان «حرکت جامعه به سمت یادگیری است» یکی از معضلات گذشته و امروز نهضت سوادآموزی عنوان کرد و گفت: یادگیری مادام‌العمر یک مولفه مهم از شاخص‌های تمدن‌های بالنده است و اگر به عنوان یک اولویت در دستور کار دستگاه‌ها و نهادهای کشور قرار می‌گرفت، قطعا شاهد شتاب فزاینده در امر باسواد کردن افراد بودیم.
باقرزاده با بیان اینکه طی 33 سال گذشته سازمان نهضت سوادآموزی بیش از 35 میلیون نفر را تحت پوشش‌های مختلف آموزش قرار داده، گفت: از این تعداد 11 میلیون نفر دوره مقدماتی که معادل اول ابتدایی است را گذرانده و گواهی قبولی گرفتند. هفت میلیون نفر وارد دوره تکمیلی شده که بر اساس معادل‌سازی شورای عالی آموزش و پرورش برابر با تحصیلات پایان سوم ابتدایی است و حدود سه میلیون نفر نیز دوره پایانی یعنی چهارم ابتدایی را گذرانده‌اند. همچنین 2 میلیون نفر نیز موفق شدند مدرک معادل پنجم را از نهضت دریافت کنند.
وی ادامه داد: این آمار در حالی ارائه می‌شود که حدود پنج میلیون از افراد لازم‌التعلیم نیز با هدف انسداد مبادی بیسوادی تحت پوشش آموزش‌های مختلف نهضت قرار گرفته‌اند.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی تعداد افرادی که سال گذشته تحت پوشش نهضت قرار داشتند را حدود 650 هزار نفر عنوان کرد و گفت: از ابتدای امسال تاکنون نیز 470 هزار نفر تحت پوشش آموزش‌های سوادآموزی قرار گرفتند.
باقرزاده در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: سازمان نهضت سوادآموزی جزو آن دسته از ارگان‌های نوپایی است که هیچ تجربه‌ای از قبل انقلاب به آن منتقل نشده است و چون با فرمان امام (ره) پس از انقلاب شکل گرفته، همواره با آزمون و خطا مسیر خود را طی کرده است.
وی درباره تعیین مرز افراد باسواد و بیسواد بر اساس تعاریف مختلف که یکی از مهم‌ترین آنها «اعلام مرکز آمار کشور است» اظهار کرد: از نظر نهضت، افرادی که توانایی خواندن، نوشتن، روخوانی قرآن و چهار عمل اصلی ریاضی را دارند، علی‌رغم داشتن یا نداشتن مدرک، باسواد محسوب می‌شوند.
وجود حدود 10 میلیون بیسواد در کشور
رییس سازمان نهضت سوادآموزی ادامه داد: بر همین اساس، طبق آخرین گزارش اعلام شده از سوی مرکز آمار کشور، در آخرین سرشماری که سال گذشته انجام شد، 9 میلیون و 719 هزار نفر خود را بیسواد معرفی کرده‌اند که از این تعداد سه میلیون و 456 هزار نفر در گروه سنی 10 تا 49 سال قرار دارند.
باقرزاده با تاکید بر اینکه هدف نهضت سوادآموزی نیز حذف بیسوادی در گروه سنی 10 تا 49 سال است، گفت: با توجه به اینکه این افراد مولد بوده و تاثیرگذار در جامعه هستند، بر اساس تکلیفی که شورای عالی انقلاب فرهنگی به عهده نهضت گذاشته، باید بیسوادی در این گروه سنی را تا پایان برنامه پنجم به صفر برسانیم.
وی عنوان کرد: در بین جمعیت بیش از 9 میلیون بیسوادی که طبق آمار احصاء شده، 62 درصد در سن بالای 50 سال، 38 درصد در بین گروه سنی 6 تا 49 سال، 25 درصد در گروه سنی 30 تا 49 سال، 12 درصد در گروه سنی 6 تا 29 سال، 5 درصد در گروه سنی 6 تا 19 سال و 2 درصد نیز در بین گروه سنی 6 تا 9 سال قرار دارند. بنابراین هر چه گروه سنی بالاتر می‌رود، میزان بیسوادی نیز افزایش می‌یابد و این آمار نشان می‌دهند بیسوادی در بین کودکان و جمعیت جوان کمتر است.
دستگاه‌ها و موسسات علمی آموزشی کشور در قبال حذف بیسوادی احساس وظیفه نکرده‌اند
رییس سازمان نهضت سوادآموزی با گله‌مندی از برخی دستگاه‌ها که سازمان نهضت سوادآموزی را آنطور که باید همراهی نکرده‌اند، خاطر نشان کرد: اگر امروز در کشور آمار بیسوادی زیاد است، باید سهم دستگاه‌هایی که به نوعی در این امر دخیل بودند را نیز در نظر گرفت.
وی به دلایل مزمن و قدیمی که باعث شده همچنان کشور با دغدغه بیسوادی مواجه باشد اشاره کرد و گفت: موضوع بیسوادی همواره یک موضوع ساده تلقی شده و حتی نیروهایی که برای نهضت جذب می‌شد نیز از تخصص برخوردار نبوده و در برخی مواقع حتی افراد زیر دیپلم نیز در بخش اداری و حتی آموزشی آن جذب شده‌اند.
باقرزاده با بیان اینکه دستگاه‌ها و موسسات علمی آموزشی کشور در قبال حذف بیسوادی احساس وظیفه نکرده‌اند، تصریح کرد: ریشه‌کنی بیسوادی مقوله‌ای نیست که تنها به سازمان نهضت مرتبط باشد، بلکه نیازمند مشارکت سایر دستگاه‌ها نیز است و اگر امروز همچنان با آمار بالای بیسوادی در کشور مواجهیم، باید یکی از دلایل مهم آن را در مشارکت نکردن دستگاه‌ها بجوییم.
مجبور بودیم خانه به خانه دنبال افراد بیسواد بگردیم
وی ادامه داد: در طول 33 سال گذشته، دستگاه‌های مرتبط اسامی افراد بیسواد را در اختیار سازمان نهضت قرار ندادند و علی‌رغم اینکه پس از سرشماری‌ها، آمار بیسوادی اعلام می‌شد، اما اسامی این افراد هرگز در اختیار سازمان نهضت قرار نگرفت و ما با صرف هزینه‌های هنگفت، مجبور بودیم خانه به خانه دنبال افراد بیسواد بگردیم، در حالی که در تمام دنیا نهضت سوادآموزی مسوولیت آموزش افراد بیسواد را بر عهده دارد، نه شناسایی آنها را.
وجود بیش از 100 هزار بیسواد 10 تا 49 ساله در تهران
رییس سازمان نهضت سوادآموزی با اشاره به اینکه در زمان پیروزی انقلاب اسلامی 50 درصد جمعیت کشور بیسواد بودند به طوری که از هر دو نفر یک نفر بیسواد تلقی می‌شد، عنوان کرد: در حال حاضر در تهران بیش از 100 هزار نفر بیسواد هستند که در گروه سنی 10 تا 49 سال قرار دارند که پیدا کردن این افراد در بین جامعه آماری هشت میلیون نفری این گروه، کار بسیار سختی است.
باقرزاده همچنین نبود اعتبارات کافی در اختیار سازمان نهضت سوادآموزی را در طول سال‌های گذشته، یکی دیگر از علل عدم توفیق این سازمان در حذف ریشه‌کنی بیسوادی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر سه میلیون و 456 هزار نفر بیسواد در گروه سنی 10 تا 49 سال داریم که اگر میانگین هزینه باسوادی هر نفر را 500 هزار تومان در نظر بگیریم حدود 1750 میلیارد تومان بودجه برای باسواد کردن این افراد تا پایان برنامه پنجم توسعه نیازمندیم.
به گفته وی، بودجه امسال سازمان نهضت سوادآموزی 200 میلیارد تومان است که با توجه به مشکلات بودجه‌ای کشور، تنها 50 درصد آن تخصیص پیدا کرده است.
نبود اهرم نظارتی بر سر سازمان نهضت سوادآموزی
رییس سازمان نهضت سوادآموزی در بخش دیگری از بررسی علل عدم موفقیت سازمان نهضت سوادآموزی و چالش‌های این سازمان، گفت: از سال 63 که سازمان نهضت سوادآموزی به عنوان یک سازمان مستقل و با هدف ریشه‌کنی بیسوادی تشکیل شد، تاکنون هیچ گزارش مستندی بر نظارت مراجع بالادستی بر عملکرد این دستگاه وجود ندارد که موفقیت یا عدم توفیق آن را در طول سال‌های گذشته بررسی کرده باشد و می‌توان گفت یکی از ضعف‌ها و انتقادات وارد بر این سازمان، نبود اهرم نظارتی در آن بوده است.
باقرزاده در خصوص اینکه چرا تعداد بیسوادان سال 90 بر اساس اعلام مرکز آمار تفاوت چندانی با آمار 85 ندارد و به نظر می‌رسد که این آمار تغییری نکرده است؟ گفت: یکی از چالش‌هایی که سازمان نهضت دارد، در اختیار نگذاشتن آمار اسمی افراد بیسواد است و در حال حاضر نمی‌توانیم به صورت مستند اعلام کنیم که بیش از سه میلیون بیسوادی که در سرشماری سال 90 مشخص شده‌اند، همان بیسوادانی هستند که تعداد آنها در سال 85 بیش از چهار میلیون نفر اعلام شده است.
زنان بیسوادتر از مردان هستند
به گفته وی، بر اساس آمار در گروه سنی 10 سال و بالاتر، 15 درصد بیسوادان را زنان و مردان تشکیل می‌دهند که در آمار کلی، 11 درصد از مردان و 19 درصد از زنان جامعه آماری بیسوادان را به خود اختصاص داده‌اند و می‌توان گفت فاصله هشت درصدی بین میزان بیسوادی مردان و زنان وجود دارد.
رییس سازمان نهضت سوادآموزی درباره وضعیت بیسوادی در نقاط شهری و روستایی نیز گفت: بر اساس آمار، میانگین بیسوادی در بین شهرها و روستاها برابر است، با این تفاوت که باسواد کردن مردان سخت‌تر و همچنین باسواد کردن مردان شهری مشکل‌تر است.
مازندران، سمنان و اصفهان باسوادترین استان‌های کشور
باقرزاده همچنین استان‌های مازندران، سمنان، اصفهان، البرز، تهران، یزد، بوشهر، گیلان و خراسان رضوی را طبق آخرین آمار احصاء شده، باسوادترین شهرها در گروه سنی 10 تا 49 سال اعلام کرد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر تعیین و تکلیف 15 هزار آموزش‌یار نهضت سوادآموزی نیز گفت: تعیین تکلیف این افراد بخش کوچکی از معضلات و مشکلات نهضت سوادآموزی است و 15 هزار نفر باقی مانده نیز در نوبت تعیین وضعیت هستند، اما آنچه که به طور قطع اعلام می‌کنم، قصد بکارگیری هیچ آموزش‌یاری را در نهضت نداریم.
به گفته باقرزاده، با توجه به اینکه بخشی از فعالیت‌های نهضت سوادآموزی در سال‌های اخیر از طریق برون‌سپاری صورت گرفته، میزان فعالیت این سازمان از طریق برون‌سپاری در سال 89، هشت درصد، سال گذشته 39 درصد و امسال نیز به 60 درصد رسیده است.
حبس و پرداخت جریمه نقدی در انتظار خانواده‌هایی که از ادامه تحصیل فرزندان خود جلوگیری کنند
رییس سازمان نهضت سوادآموزی همچنین تاکید کرد: بر اساس قانون خانواده‌هایی که بخواهند از ادامه تحصیل فرزندان خود جلوگیری کنند، به حبس و پرداخت جریمه نقدی محکوم می‌شوند.
وی از چاپ 16 عنوان کتاب در استان‌های کشور و سه عنوان کتاب جدید برای نهضت سوادآموزی خبر داد و گفت: در سال‌های گذشته نیز 420 عنوان کتاب برای دوره‌های مختلف چاپ شده که نشان دهنده عملکرد خوب سازمان نهضت سوادآموزی در حوزه تالیف کتاب بوده است.
باقرزاده تاکید کرد: برای خروج از وضعیت فعلی آموزش بزرگسالان، باید نظام آموزشی بزرگسالان طراحی شود که محتوای آن جدا از کتب دانش‌آموزان است که این پروژه هم‌اکنون در دست بررسی شورای عالی آموزش و پرورش است.
Sorry. No data so far.