حاتمی‌کیا: اگر گوش نکنند باز هم سر و صدا راه می‌اندازم + فیلم

تریبون مستضعفین ـ ابراهیم حاتمی‌کیا چهارشنبه شب، بیستم فروردین ماه، در شبکه چهار سیما در برنامه راز حاضر شد و در گفتگویی با نادر طالب‌زاده درباره مسائل فرهنگی در سینمای ایران سخن گفت. در این برنامه که به مناسبت روز هنر انقلاب و سالگرد شهادت مرتضی آوینی برگزار می‌شد حاتمی‌کیا درباره فیلم اخیرش (چ) گفت:

من می‌خواستم حرف زمان حال را هم جواب بدهم و به درد آینده هم بخورد. چمران را بیشتر چریک دیده بودیم درحالی که او چهره دیگری دارد و به دنبال ختم خیر کردن ماجرا بود؛ احساس کردم به درد الان می‌خورد.

امیدوارم دغدغه‌های رهبری را پیگیری کنند

حاتمی کیا همچنین به تأکیدات رهبر معظم انقلاب در حوزه فرهنگ اشاره کرد و گفت: رهبر انقلاب صراحتا به موضوع فرهنگ اشاره می‌کند و خدا کند که دوستان به یک ابلاغ کارشان را قطع نکنند. من امیدوارم جلسات فرهنگی علنی بگذارند و دغدغه‌های رهبری را پیدا کنند و دنبال مسأله باشند.

این کارگردان توضیح داد: واقعا مهم است که سال ۹۳ همه مسئولین فرهنگی دغدغه را مطرح کنند باید تحلیل‌ها و نشست‌ها و… بگذارند. واقعا برخی جا‌ها خسته می‌شدم از اتفاقات جشنواره فجر. متنفرم از افتادن در این ورطه اما وظیفه داشتم که برخی مسائل را مطرح کنم.

حاتمی کیا یادآور شد: بعد از ینکه آقا دغدغه فرهنگی خود را مطرح کرده امیدوارم عده‌ای پای کار بیاند. من هم انتظار دارم که ناله مرا تحلیل کنند نه اینکه بگویند هروقت فیلم ساخته، خورده و برده و ۶میلیارد خرج فیلمش کرده و از این حرفا… متأسفانه مسئولین همیشه عقب‌تر از ما بوده‌اند.

دریافت قسمت اول

باز هم سر و صدا راه می‌اندازم

وی با بیان اینکه مسئولین باید فرهنگ را جدی‌تر بگیرند، گفت: خدا کند اخطار آقا را توجه کنند.. اگر گوش نکنند من باز هم سر و صدا راه می‌اندازم و جیغم را می‌زنم سر دوستان. در سینما خب برخی اعتراض‌ها برای شهرت است اما امیدوارم مسئولین گول نخورند. حرف من این است که باید جریان سینمای انقلاب و دفاع مقدس باید همیشه تحلیل شود و نترسیم.

حاتمی کیا اضافه کرد: من در خیلی فیلمبرداری‌ها لباس سپاه و جنگ تنم بود و برای این لباس گریه کردم و جنگیده‌ام. گول جنگولک بازی‌ها را نخورییم و برخی سر و صدا‌ها که ارزشی ندارد.

حاتمی کیا اینگونه ادامه داد: این نهضتی که با این همه خون نگه داشته‌ایم باید ببینیم آیا دغدغه دوستان فرهنگی هست؟ باید ببینم که باید این‌ها در فیلم‌ها جار و ساری شده؟ فیلمساز دلش می‌خواهد بسازد اما وقتی میدان به او نمی‌دهند چه کار کند. آنچه بعنوان استراتزی مطرح می‌شود من فیلمساز نسل انقلاب حس غربت می‌کنم؛ این حس به معنی جایزه دادن و ندادن و سر و صدا نیست.

جشنواره فجر جشنواره انقلاب است؟

حاتمی کیا تأکید داشت: خدا کند بنشینیم و تحلیل کنیم که جشنواره فجر ما آیا فجر انقلاب هست یا نیست؟ الان حس می‌کنم این، یکی از نقطه‌هایی است که دوباره بر آن حرف بزنیم و تحلیل کنیم. آیا همه این فیلمهای فجر جز مسأله ماست؟

وی با تأکید بر اینکه دوستان غایت نگاه‌شان جشنواره اسکار است، گفت: ما باید بدانیم آیا نگاه ما نیز نگاه آنان باید باشد؟ من نمی‌خواهم به همکاران حرفی بزنم انتقاد دارم اما سرجایش الان نیاز به مهندسی فرهنگی داریم. ما که نباید نگاهیمان نگاه اسکاری‌ها باشد.

وی جشنواره فیام عمار را نیز مورد بحث قرار داد و گفت: تندی عمار مرا هول می‌کند و‌گاه می‌ترسم نزدیکش شوم ولی یک چیزی را درونش دارند اینکه که چرا درست شده و چرا این بچه‌ها احساس می‌کنند که در فجر جایی ندارند؟ من در جشنواره برلین دیدم که ما حرفی در میان آنان نداریم و مسأله ما مسأله آنان نیست.

حاتمی کیا ادامه داد: دغدغه بچه‌های جشنواره عمار‌‌ همان ۳۰ سال پیش من است و حرفهای ان زمان من است و زمان ۳۰ سال پیشم را در بین الان آنان می‌بینم.

وی همچنین در نکته‌ای عنوان داشت: لحن برخی همکاران من در سینما، عین وزارت خارجه‌ای هاست؛ من تعجب می‌کنم ما هنوز داخلمان را نمی‌بینم و سراغ خارج می‌رویم.

دریافت قسمت دوم

دهنمکی را همیشه تحقیر می‌کنند

ابراهیم حاتمی کیا با اشاره به فیلمهای پرفروش مسعود ده‌نمکی و انتقادهای همیشگی نسبت به او اعلام کرد؛ ببینید چرا فیلمهای ده نمکی می‌فروشد نه اینکه هر دفعه بهانه‌ای بیاورید و بگوید مثلا یا بازیگر و تبلیغ و… را بهانه فروش فیلم کرده و میلیونی شده.

وی افزود: ده نمکی را همیشه تحقیر می‌کنند و حرف و متلک می‌زنند درحالیکه همچنان ترقی می‌کند و راهش را بخوبی می‌رود. جای این کار‌ها، تحلیل کنید چطور پیشرفت می‌کند. چرا بخاطر عقبه سیاسی او به او توجه نمی‌کنند؟ اتفاقا ببنید چطور دارد پیشرفت می‌کند و چطور حتی سینماهای شهرستان بیشتر به سمت او می‌روند.

حاتمی کیا همچنین خاطرنشان کرد: بخشی از موفقیت ده نمکی شاید بخاطر غریب الغربا بودنش است و خدا کمک او می‌کند. اینقدر توی سر او می‌زنند اما او کارش را همچنان می‌کند و فیلم میلیاردی می‌سازد.

برخی فیلمسازان درگیر ردکارپرت شده‌اند

این کارگردان با انتقاد از برخی فیلمسازان، گفت: همکاران من اگر نمی‌خواهید حر ف مردم را بزنید پس زنده باید سینمای جشنواره‌ای؛ آن ور آبی‌ها کیف هم می‌کنند از کارتان! برخی فیلمسازان واقعا درگیر ردکارپت شده‌اند. جریان نقد جریان ترجمه‌ای است؛ بروید ببیند مردم چطور فیلمهایی را دوست دارند؟ بروید ببینید. آن مهنس بالایی چطور؟ چقدر دغدغه‌ایم مسائل را دارد.

وی ادامه داد: در سینمای ما هم دشمن سازی آفت شده؛ قرار نیست که اسکار برای من تعیین تکلیف کند. من حرف خودم را می‌خواهم بزنم. اگر حرف حقی می‌خواهم بزنم باید بزنم حتی اگر بقیه هم ناراحت باشند.

حاتمی کیا در نکته‌ای تشریح کرد: این دوپاسپورت‌ها بویژه در حوزه فرهنگ یعنی چه که اتفاق افتاده «چرا طرف یک پایش اینور است و یک پایش آن ور. این غم انگیز است برای ما که تا ببیند خبری است دنبال آفیت باشند و جای دیگر بروند. اگر از این مملکتی پای آن بایست.

مثل آوینی نداریم

این کارگردان سینما به دوران و روابط خود با شهید آوینی اشاره کرد و تأکید کرد: من واقعا جای آقا مرتضی را خالی می‌بینم. چه کسی مثل او داریم که الان بیاید و جستجو کند که چرا امثال من باید چموشی کنند؟ سر می‌چرخانم که جای او الان کسی هست؟ نمی‌بینم. قلم او را نداریم.

وی افزود: عین فانوس دریایی در بین تلاطم شدید بگوید که اینجا ساحل است. الان بیشتر احساس می‌کنم جای امثال او؛ آدمهای استخواندار. دوره او هم گل و بلبل نبود و حسابی بحث داشت. حرف او همیشه تازه بود و جلو‌تر از زمانه بود. متأسفم که جای او بشدت خالی است.

حاتمی کیا همچنین گفت: دوست نداشتم که به شیوه رایج درمورد مرتضی حرف بزنم؛ آقا مرتضی یک منشوری بود که انوار متنوعی داشت متأسفانه خیلی از بخشهای او را نادیده گرفتیم.‌ای کاش از او بگوئیم که او از شکم مادرش شهید آوینی نشده و رفته و رفته تا به این مرحله رسید. باید بخوبی در مورد او توضیح بدهیم و در مورد قبل و بعد از انقلابش بپردازیم.

وی افزود: باید همه مسیرش را ببینیم تا بتوانیم با او ارتباط بگیریم که چگونه به این شخصیت رسیده است. من ندیدم بخوبی در موردش حرف بزنند. آقا مرتضی سرمدار نوگرایی بود.‌ای کاش بچه‌های آن زمان و دوران جنگ بیشتر قدرت می‌گرفتند. تعارف بر سر اصل و اصول نداشت با اینکه از حریم ادب خارج نمی‌شد.

جای ژنرال خالی است

حاتمی کیا در ادام این گفتگو اضافه کرد: می‌بینم حتی برخی دوستانم که لهجه‌شان دارند عوض می‌شوند. ما هم خودمان را عوض نکنیم. جای این ژنرال بسیار خالی است و من بسیار دلتنگش هستم. امیدوارم به حق علی فانوسهای پیدا شوند که در سینما گمراه نشویم.

وی با انتقاد از برخی فیلمسازان گفت: به برخی دوستان می‌گویم که تو از بچه‌های ارزشی هستی اما این چیست که می‌سازی؛ باید این را بگویی. نیامده‌ایم بگوییم و بخندیم و ببریم. تعارف را باید کنار گذاشت و با ادب و رک به هم بگوئیم. دعا کنید من قدرت داشته باشم من دوران دفاع مقدس را بسازم.

دریافت قسمت سوم