قائم‌مقام سازمان فضایی ایران با تشریح تازه ترین دستاوردها و برنامه های این سازمان از پیگیری استقرار ماهواره در دومین نقطه مداری ایران و پرتاب ماهواره مخابراتی ایرانی به نقطه مداری تا سال 1397 خبر داد.
دکتر حمید فاضلی با اعلام استقرار سامانه دریافت اطلاعات شبکه ماهواره‌های هواشناسی اروپا در ایستگاه فضایی البرز از طراحی سامانه تصویربرداری راداری هواپایه، تدوین بایگانی طیفی انواع خاک‌ها و گیاهان کشور با هدف پایش مزارع و عرصه های کشاورزی کشور از فضا، آمادگی سازمان فضایی برای انتقال دانش فنی حاصل از طرح ماهواره به بخش‌های مختلف و دسترسی عموم محققان به بایگانی تصاویر ماهواره‌یی با افتتاح تارنمای زمین شناسی سازمان خبر داد.
وی درباره سیر تحول توان ماهواره‌برهای ایرانی با گذشت بیش از پنج سال از پرتاب ماهواره امید با ماهواره‌بر ایرانی گفت: در حال حاضر از ماهواره‌بر سفیر 1B استفاده می شود که با ارتقای 15 درصدی ماهواره بر سفیر 1A که ماهواره های امید و رصد را به مدار برد، ساخته شده است. با بهره‌گیری از ماهواره‌بر جدید، وزن ماهواره‌های پرتابی از 27 کیلوگرم تا 60 کیلوگرم افزایش یافته است. ماهواره نوید با حدود 48 کیلوگرم وزن، اولین ماهواره ای بود که با سفیر 1B به فضا رفت.
وی خاطرنشان کرد: ماهواره های دانشگاهی شریف ست و تدبیر، ماهواره فجر (صاایران) و ناهید (سازمان فضایی ایران) که تا 50 کیلوگرم وزن دارند با سفیر1B پرتاب می شوند که حداکثر سه ماه در مدار دوام خواهند داشت. هدف عمده ما از پرتاب این ماهواره ها توسعه سامانه‌ها و زیرسیستم‌های ماهواره‌یی است. مثلا وضوح تصاویر ماهواره نوید هزار متر بود که در حد نقشه‌های کشورها خوب است ولی برای رسیدن به تصاویر دقیق‌تر در ماهواره‌های بعدی قدرت تفکیک را تا زیر 100 متر ارتقا داده ایم. در این راستا دقت تصویربرداری شریف ست به زیر 20 متر رسیده که نسبت به نوید بسیار قوی‌تر است. طی دوره فعالیت سه ماهه شریف ست، دوربین جدید و دیگر موارد موثر در دقت تصویربرداری مثل قدرت هدفگیری دوربین و حذف ارتعاش در سرعت بالای ماهواره را آزمایش می‌کنیم.
فاضلی تصریح کرد: محققان فضایی کشور به دانش فنی موتور ماهواره‌یی با فشار 400 بار دست یافته اند که با بهره گیری ازاین سامانه، ماهواره می تواند در نقطه اوج خود مسیرش را از بیضوی به دایره‌یی تغییر دهد. کسب این فناوری این امکان را به ایران خواهد داد که ماهواره‌هایی در مدار36 هزار کیلومتری قرار دهد.
ماهواره بر سیمرغ، کلید ورود جدی ایران به عرصه خدمات ماهواره‌یی
فاضلی خاطرنشان کرد: ماهواره هایی که تاکنون ساخته شده وتعدادی از آنها هنوز پرتاب نشده اند تحقیقاتی هستند و درمسیر تثبیت وبلوغ فناوریهای ماهواره‌یی درکشوربرنامه ریزی شده اند. البته با ساخت ماهواره بر 85تنی سیمرغ که نیروی پیشران آن تقریباً چهار برابر سفیر 1B است می توان محموله‌ای تا 100 کیلوگرم وزن را تا ارتفاع بیش از500 کیلومتر قرارداد که در نتیجه آن عمر مداری ماهواره تا سه سال افزایش می یابد و درنتیجه می‌توان روی تصاویر چنین ماهواره ای حساب کرد و وارد مرحله واقعی ارائه خدمات شد.
ساخت و پرتاب سامانه ماهواره‌یی پخش برنامه های رادیو تلویزیونی با ظرفیت 60 شبکه تا سال 1397
قائم‌مقام سازمان فضایی تصریح کرد: به موازات طراحی و ساخت ماهواره های تحقیقاتی برای ساخت ماهواره های خدماتی و حتی پرتاب ماهواره مخابراتی به مدار 36 هزار کیلومتری هم برنامه داریم و در مسیر حساب شده بر اساس توانمندی‌ها پیش‌بینی کرده ایم که بتوانیم در صورت تامین اعتبارات لازم تا سال 1397 دو ترانسپوندر (محموله مخابراتی) با ظرفیت 60 شبکه ماهواره‌یی در یکی از نقاط مداری ایران مستقر کنیم. البته تا آن موقع باید هم ایستگاه‌های زمینی را توسعه داده و هم پایگاه پرتاب ماهواره‌ها را به جنوب شرق کشور منتقل کنیم و هم دو نسل پرتاب‌گر جدید را پشت هم بگذاریم و موتورهای تقویتی در مدار پارک طراحی کنیم که همه آنها مستلزم حمایت مردم، دولت و تامین اعتبارات مورد نیاز است.
فاضلی تصریح کرد: استقرار ماهواره‌های سنجش از دور تا مدار 1000 کیلومتر، ماهواره های موقعیت یاب تا مدار 20 هزار کیلومتری و ماهواره های مخابراتی در مدار 36 هزار کیلومتری (زمین آهنگ)
از برنامه های آینده سازمان فضایی ایران است.
از نقاط مداری ایران چه خبر؟
قائم‌مقام سازمان فضایی ایران در ادامه درباره وضعیت نقاط مداری ایران گفت: براساس قوانین و مقررات بین المللی مالکیت در حوزه فضا، مالکیت معنوی مشروط به بهره برداری از نقاط است و به همین دلیل و با توجه به مشکلات ناشی از تحریم ها و عدم امکان تأمین ماهواره مخابراتی، حق بهره برداری ایران از یکی از نقاط مداری توسط ITU سلب شد ولی در نقطه دیگر(26 درجه شرقی)، ماهواره «ایران ست 21» را مشترکاً با «عرب ست» (بدر 5) داریم و در تلاشیم با خرید ماهواره و با طراحی بسیار کاملتر نقطه 34 درجه را هم حفظ کنیم.
فناوری فضایی، پیشران توسعه
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به هزینه های سنگین برنامه های فضایی و کمبودها و مشکلات کنونی کشور، سرمایه گذاری در بخش فضا چه ضرورت و فایده ای برای کشور دارد، اظهار داشت: اگر از دید کلی به این مقوله نگاه کنیم، دهه فعلی عصر مهمی در ورود دنیا به فضاست به طوری که فضا تنها عرصه رقابت و زورآزمایی تبلیغاتی دو ابرقدرت آمریکا و روسیه (شوروی سابق) و نمایش قدرت کشورهایی مثل چین نیست. بلکه به تدریج کشورهای مختلف جهان به طور جدی وارد این عرصه خواهند شد. در حال حاضر علاوه بر کشورهایی مثل چین وهند که پیشرفت‌های قابل ملاحظه ای در برنامه های فضایی داشته اند، در پروژه ای مثل ایستگاه فضایی بین‌المللی، 19 کشور اروپایی و کشورهایی نظیر ژاپن و کانادا نیز به طور فعال مشارکت دارند و علاوه بر اعزام فضانورد و همکاری در ماموریت‌ها و طرح های فضایی، آزمایش‌ها و تحقیقات مختلفی را در ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام می‌دهند. بحث سفر به مریخ هم به طور جدی مطرح است به طوری که روس‌ها در طرحی موسوم به «مریخ – 500» شرایط واقعی یک سفر بین سیاره ای را در یک سفینه شبیه سازی شده از افراد داوطلب در حد فاصل سالهای 2007 تا 2011 به مورد اجراء گذاشتند و اخیراً هم باخبر شدیم که کشور امارات قصد دارد تا هشت سال آینده کاوشگری را به سطح مریخ پرتاب کند.
وی خاطرنشان کرد: صرف نظر از این رویکرد آینده نگرانه در خصوص ضرورت حضور جدی در عرصه فعالیتهای فضایی، باید توجه داشت که فناوریهای فضایی نقش پیشران را برای فناوریهای دیگر ایفا می کنند وکشورهایی که در عرصه فضا پیشرفت کنند، مطمئناً در بسیاری از فناوری های دیگر نیز سرآمد خواهند بود. علت این مساله، سطح فوق العاده بالای فناوریهای فضایی است
که برای ورود به این عرصه باید بهینه‌ترین طراحی‌ها را داشته باشیم. مثلاً در پروژه ماهواره «امید» که طی آن یک ماهواره 25 کیلوگرمی، حدود دو سه ماه در کوتاه ترین مدار مستقر شده بود، حامل «سفیر امید A» ساخته شد که حدود 26 تن وزن داشت و اگر نیم گرم هم در محموله صرفه‌جویی می کردیم صرفه بسیار بالایی داشت. این مساله محرکی بود که مثلاً در حوزه مواد
به موادی دست پیدا کنیم که نسبت استحکام به وزن آنها در بالاترین سطح باشد. چنین آلیاژهای مستحکم و در عین حال بسیار سبکی که با هدف استفاده در فضاپیماها و تجهیزات فضایی استفاده
می شوند بلافاصله در صنعت هواپیما و خودروسازی هم قابل استفاده هستند.
سرریز فناوری لرزه‌گیر محموله های فضایی ایران به صنعت خودرو
فاضلی با اعلام آمادگی سازمان فضایی ایران برای انتقال فناوری های حاصل ازطرح های ماهواره یی ازجمله سامانه های لرزه گیر مورداستفاده در ماهواره بر حامل موجود زنده به صنایع خودروسازی
و سایر بخش‌ها تصریح کرد: صنعت فضایی اولین پیشران طرح ها و تحقیقات سبک‌سازی سازه‌ها در حوزه های مختلف صنعتی بوده، همچنان که بسیاری از دستاوردهای نانوفناوری، مهندسی، پزشکی و … حاصل تحقیقاتی هستند که برای پاسخ به نیازهای فضانوردان و سامانه های فضایی اجرا شده اند. سرریز فناوری ها و دانش فنی حاصل از برنامه های فضایی به سایر حوزه ها از ابتدای تاریخ فضا وجود داشته است به طوری که مثلاً ویلچری که با حرکت چشم کنترل می‌شود و نیاز افراد کم توان حرکتی را برطرف می کند اساساً در پاسخ به رفع نیازهای فضانوردان آمریکایی در سفرهای اولیه برای کنترل تجهیزات فضاپیما ساخته شده یا فناوری اتاق های تمیز که امروزه در صنایع داروسازی و پزشکی کاربرد دارد حاصل تحقیقات و طرح های ساخت تجهیزات فضاپیماها و ماهواره‌ها هستند که باید در محیط هایی عاری از هرگونه ذرات معلق انجام شوند. بسیاری دیگر از تجهیزات و وسایل پرکاربرد از قبیل سامانه‌های دقیق ضدعفونی و گندزدایی و حتی وسایلی مثل لباس‌های ضدآتش، سامانه‌های رادیوایزوتوپ پرتابل، فشارسنج دیجیتال، لباس جراحی ضد میکروب، سنسورهای دقیق آب و هوا، دوربین‌های کنترل ترافیک، دستگاه‌های صوت سنج و … هم در ابتدا برای استفاده در سامانه های فضایی ساخته شده اند.
وی افزود: مطالعات وتحقیقات بسیاری از داروها از جمله داروهای ضدسرطان و ام اس که در حال توسعه‌اند نیز در شرایط بی‌وزنی انجام شده است. ساختارهای پروتئینی در شرایط بی‌وزنی به صورت بسیار منظم تر و ریزتر تشکیل می‌شوند فلذا تحقیقات ساخت پروتئین‌های مورداستفاده درحامل‌های دارو و میکروکپسوله کردن آنها درشرایط بی‌وزنی درایستگاه‌های فضایی انجام می‌شود.
تکنولوژی سالن‌های بادی، داروهای ضدتهوع ناشی از سوار شدن به وسایل نقلیه و سامانه‌های دمپر(ضربه گیر) که ابتدا برای جلوگیری از آسیب به محموله‌های فضایی هنگام فرود ساخته شده اند
از دیگر فناوری های منتقل شده از بخش فضا به سایر بخشهاهستند.
پرتاب ماهواره برای مردم ایران، نان و آب می‌شود؟
قائم مقام سازمان فضایی ایران در ادامه درباره اهمیت و دستاورد ملموس فناوری های ماهواره در زندگی مردم ایران گفت: چندی پیش کارگاه معرفی سامانه پایش محصولات کشاورزی
با تصاویر ماهواره را با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برگزار کردیم که طی آن از سامانه پایش محصول برنج رونمایی شد. این دستاورد نمونه ای از کاربردهای مفید ماهواره‌ها در پایش و مانیتورینگ پدیده های روی زمین است.
وی درباره تفاوت سامانه های تصویربرداری راداری فضاپایه (ماهواره‌یی) باسامانه‌های تصویربرداری راداری هواپایه (هواپیما)گفت: سامانه‌های تصویربرداری راداری هواپایه کارایی خوبی در پایش زمین دارند و در این رابطه پروژه ای را در زمینه طراحی و کنترل این سامانه ها با همکاری دانشمندان ایرانی در حال اجرا داریم که امیدواریم مقدمه ای برای طراحی و ساخت سامانه های تصویربرداری راداری ماهواره‌یی در کشور باشد. در تصویربرداری راداری هواپایه برای تهیه تصاویر به روز، هواپیما باید مرتباً در کل کشور پرواز کند و به دلیل تاریکی هوا، شرایط متغییر آب وهوایی و هزینه های سنگین امکان استفاده مستمر از این سامانه وجود ندارد ولی وقتی از سامانه‌های تصویربرداری راداری مبتنی بر ماهواره استفاده می کنیم می توان به راحتی کل فضای کشور را در هر شرایطی از ورای جو پایش کرد. ازجمله کاربردهای تصاویر راداری مبتنی بر ماهواره، پایش دقیق تغییرات ارتفاع سطح زمین در اثر فرونشست آبهای زیرزمینی، مطالعه آبهای زیرزمینی، پایش وضعیت پوشش گیاهی وآفات مزارع کشاورزی و… می باشد.
شناسایی نقاط آفت زده مزارع برنج شمال از فضا!
وی در ادامه با اشاره به این که ماهواره ها تنها چشم اپتیکی نیستند، بلکه با توجه به قابلیت آنها در تصویربرداری در طول موج های مختلف غیر قابل مشاهده برای انسان، به جمع آوری و ارسال اطلاعات می پردازند، اظهار داشت: سامانه ماهواره‌یی کنترل مزارع برنج کشور که به تازگی رونمایی شده مبتنی بر تصاویر اپتیکی است که امکان اندازه گیری رطوبت و دیگر پارامترهای خاک، وجود آفات در مزرعه، تغییرات سطح برگ‌ها و تنش‌های حرارتی و آبی را دارد و با استفاده از آن می توان به صورت روزانه، مناطق کم آب و مزارع در معرض کم آبی و آفت و حتی بخش‌هایی از هر مزرعه که نیاز به آبیاری یا سم پاشی دارند را مشخص کرد. با بهره برداری از این سامانه، نقشه‌های 10 روزه سطح زیر کشت به وزارت جهاد کشاورزی ارائه می شود که براساس آن سازمانهای مرتبط کشاورزی می توانند با دقت 90 درصد از وضعیت 10 روزه کشت برنج در حد دهستان مطلع شوند.
فاضلی تصریح کرد: دریافت اطلاعات خام ماهواره یک علم وبایگانی و تحلیل و تفسیر آن علمی دیگر است که خوشبختانه در دانشگاه‌های کشور موجود است. در این برنامه اطلاعات از ماهواره‌های خارجی گرفته شده و با مدل سازی و پردازش، اطلاعات کاربردی حاصل می شود.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح از داده های چند ماهواره سنجشی و هواشناسی که برخی به صورت رایگان و برخی براساس تفاهم نامه هایی که با سازمان فضایی دارند تصاویر خود را در اختیار ما می‌گذارند، استفاده می شود و براساس آن وضعیت سطح زیر کشت و عملکرد محصول برنج کشور در بازه 10 روزه در قالب نقشه‌های کاربردی تهیه می شود.
نکته قابل توجه این که اطلاعاتی که طی این طرح در بازه های 10 روزه تهیه می شود اطلاعاتی است که وزارت جهاد کشاورزی با روش های معمول اغلب بعد از چند سال به آنها می رسد به طوری که آمارهای تخمینی که از سوی نهاد های مربوطه در خصوص میزان کشت سالانه محصولات راهبردی مثل برنج و گندم منتشر می شود اغلب اختلاف بسیار فاحشی با هم دارند که طبعاً برنامه ریزی صحیح براساس چنین اطلاعاتی به هیچ وجه امکان پذیر نخواهد بود.
فاضلی تصریح کرد: با توسعه این طرح می توان نقشه های تهیه شده را که وضعیت مزرعه، مناطق کم آب یا آفت زده و سایر معیارهای اساسی کشت در هر مزرعه را مشخص می کند در اختیار کشاورزان گذاشت. هزینه دستیابی به این قبیل اطلاعات ماهواره‌یی با اجرای این طرح، حدود هزار تومان به ازای هر هکتار است. البته توسعه این طرح مستلزم تهیه کتابخانه طیفی انواع خاک‌ها و گیاهان کشور است که در قالب طرحی در سازمان فضایی دنبال می شود. تهیه این کتابخانه طیفی از آنجا حائز اهمیت مضاعف است که نرم‌افزارهای خارجی که براساس شرایط دیگر کشورها تهیه شده اند در ایران کارایی چندانی ندارند و در ثانی با توجه به تحریمها، تضمینی برای دسترسی دائمی به آنها وجود ندارد. از این رو ضرورت دارد که نرم افزار پایش مزارع کشور را خودمان تهیه کنیم.
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه بایگانی بسیار با ارزشی از تصاویر ماهواره‌یی چند ده سال اخیر در سازمان فضایی وجود دارد که ضمن استفاده در این قبیل طرح های کاربردی، جهت استفاده محققان آماده ارائه است. با رجوع به این تصاویر می توان روند پدیده هایی مثل خشک شدن دریاچه ارومیه را که از سالها پیش در تصاویر ماهواره ای قابل مشاهده بوده و توسط محققان سازمان فضایی نسبت به آن هشدار داده شده بود بررسی کرد و اطلاعات مربوط به وضعیت و پیش بینی روند خشکی و بیابان‌زایی، سیر عقب نشینی یا پیشروی آب دریای خزر، حرکت ریزگردها در مناطق مختلف کشور و توفان‌هایی مثل توفان چندی پیش تهران را به صورت کمی در اختیار سازمانهای ذی‌ربط قرار داد.
ویترین جذابی برای معرفی فناوری‌ها و دستاوردهای فضایی کشور نداریم!
قائم مقام سازمان فضایی ایران در ادامه با اذعان به این که این سازمان علی رغم فعالیتهای گسترده و ظرفیتهای عظیم فناوری های فضایی، ویترین چندان جذابی را فراروی مردم و حتی مسوولان قرار نداده است، اظهار داشت: این انتقادی است که خود ما هم به آن باور داریم و به همین دلیل امسال را در سازمان سال ارائه دستاوردها و ترویج کاربردهای فناوریهای فضایی قرار داده ایم و درصددیم با همکاری سازمانهای مختلف از فناوری فضایی در بخش های مختلف استفاده کنیم. مثلا با استفاده از اطلاعات مرکز فضایی البرز با همکاری سازمان جنگل‌ها سامانه فعال و پویایی را در زمینه شناسایی رخداد یا احتمال وقوع آتش‌سوزی در عرصه های جنگلی کشور طراحی کرده ایم که بر اساس دود، احتمال رخداد آتش سوزی در هر منطقه را از طریق ارسال پیام های هشدار به محیط بانان منطقه و سازمانهای ذی ربط اعلام می کند. این سامانه کاملا کاربردی و مفید با اعتباری اندک از سوی سازمان جنگل‌ها و حمایت خوب ستاد توسعه فناوری هوا فضا راه اندازی شده است.
وی خاطرنشان کرد: مشابه همین سامانه را می توانیم با همکاری ستاد حوادث غیر مترقبه در زمینه سایر سوانح راه اندازی کرده و پیام های هشدار و اطلاعات دقیق را به صورت کاملا فوری در اختیار مراجع ذی ربط قرار دهیم.
قائم مقام رییس سازمان فضایی ایران با بیان این که اطلاعات مورد استفاده در این سامانه‌ها از ماهواه‌های خارجی دریافت و پردازش می شوند اظهار داشت: اخیرا سامانه‌های دریافت اطلاعات شبکه ماهواره‌های هواشناسی اروپا به نام «یومت کست» (Eumetcast) را در مرکز فضایی البرز مستقر کرده ایم که قادرند حجم بالایی از اطلاعات این شبکه را دریافت کنند. در کنار آن تصاویر مربوط به اطلاعات ماهواره‌های زمین آهنگ چین را بهبود داده ایم و ایستگاه‌های زمینی جدیدی را در همین مرکز برای دریافت اطلاعات ماهواره‌های بیشتر مستقر کرده ایم و در حال پیگیری برای مذاکره با آنها هستیم.
از سامانه پزشکی از راه دور چه خبر؟
فاضلی در ادامه در پاسخ به خبرنگار ایسنا که از روند پیگیری طرح‌هایی مثل سامانه پزشکی از دور پرسیده بود که چند سالی از فعالیت آن می گذرد ولی توسعه چندانی نیافته است اظهار داشت:
سامانه پزشکی از راه دور از شش سال پیش به صورت آزمایشی با برقراری ارتباط ماهواره‌یی بین بیمارستان فوق تخصصی مسیح دانشوری و دو بیمارستان در پاکدشت ورامین و فیروزکوه
راه اندازی شده ولی سیاست سازمان فضایی این است که در همه عرصه‌های کاربرد فناوری های فضایی به عنوان مروج وارد شده و مزایای جایگزینی روش‌های فضایی با روش‌های سنتی را نشان دهد و پس از آن این وظیفه وزارت بهداشت، جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌هاست که خط ارتباطی و اطلاعات لازم را از ما طلب کرده و بحث‌هایی مثل پزشکی از راه دور یا طرح پایش محصولات کشاورزی دیگر را توسعه دهند.
وی با بیان این که مسوولان اغلب بسیار مایلند از سامانه های فضایی در حوزه فعالیتهای سازمان خود استفاده کنند اظهار داشت: در عمل موانع و مشکلاتی در زمینه توسعه این قبیل فناوری های جدید در ساختار اداری کشور وجود دارد که یکی از آنها تامین و تضمین استمرار دریافت و پردازش اطلاعات است که بتوان ساختارهای جدید را براساس آن شکل داد که مقاومت‌هایی دراین بخش‌ها وجود دارد چون نیازمند جذب کارمندان تحصیل کرده و دگرگونی ساختارهاست. با درک این مساله است که خودمان پیش قدم می‌شویم وزیر ساخت‌هارا ایجاد می‌کنیم تا مسوولان عالی متقاعد شده و هزینه‌های این تغییرات ساختاری را متقبل شوند.
راه اندازی ژئوپورتال سازمان فضایی ایران
فاضلی درادامه از راه اندازی تارنمای اطلاعات مکانی سازمان فضایی ایران خبر داد و گفت: به زودی با راه اندازی مرکز داده های جدید در مرکز داده سازمان، کاربران متقاضی از خارج سازمان به صورت دائم به اطلاعات بایگانی ما دسترسی پیدا می‌کنند. این تارنما به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده و در حال انتقال تجهیزات به مرکز فضایی البرز هستیم تا امکان دسترسی عمومی به بایگانی اطلاعات ماهواره‌ای را فراهم کنیم.
قائم مقام سازمان فضایی ایران همچنین با تاکید بر رویکرد جدی سازمان به فعالیتهای ترویجی و جلب علاقه آحاد جامعه خصوصا کودکان و نوجوانان به علوم و فناوری فضایی گفت: سازمان ملل به منظور ترغیب کودکان به فراگیری دانش فضایی، هفته ای را به عنوان هفته جهانی فضا نامگذاری کرده که از جمله اهداف آن آشنا کردن مردم جهان با فواید بهره‌برداری از فضا، رونق استفاده از فضا برای توسعه اقتصادی پایدار، جلب حمایت‌های عمومی از برنامه‌های فضایی، تشویق کودکان به فراگیری علوم و توجه به آینده فعالیتهای فضایی است. سازمان فضایی ایران نیز در راستای پیشبرد چنین اهدافی، برنامه هایی را در زمینه ترویج و گسترش آموزش دانش و فناوری فضایی در کشور در دست اجرا دارد.
Sorry. No data so far.