الهام صادقی – سکته قلبی انسداد ناگهانی عروق تغذیه قلب است که به آن حمله قلبی نیز گفته می‌شود و زمانی اتفاق می افتد که یک پلاک یا یک رسوب یا مجموعه ای از رسوب‌های چربی، گلبول های سفید در لایه داخلی عروق قلبی تجمع پیدا کنند و به علت فشار ناشی از استرس یا به طور ناگهانی این عروق پاره شوند. وقتی این اتفاق به وقوع می پیوندد به دلیل اینکه لخته خون ایجاد می شود در حالی که جریان خون هم ادامه دارد گلبول های قرمز در آنجا تجمع کرده و رگ را مسدود می کنند. به زبان ساده تر می توان گفت هر گاه که در اثر پاره شدن پلاک های زخمی یا پلاک هایی که در جداره عروق هستند رگ دچار انسداد ناگهانی شود سکته قلبی اتفاق می افتد. به طور کلی سکته قلبی یعنی از دست رفتن سلول های عضله قلب. زمانی که این اتفاق به وقوع بپیوندد چون این عضله ها وظیفه پمپاژ خون را بر عهده دارند دیگر قادر به انجام این کار نیستند.اگر می خواهید اطلاعات تان در این زمینه افزایش یابد گفت و گوی ما با منوچهر قارونی، متخصص قلب و عروق را بخوانید.
هشدار ها را جدی بگیرید
احساس فشردگی و سنگینی در قفسه سینه شاید نخستین علامت وقوع سکته قلبی در افراد باشد. به طور حتم بارها شنیده ایم که احساس درد در ناحیه دست چپ و قفسه سینه می تواند زنگ خطری باشد برای فرد مبنی بر اینکه هرچه زودتر به پزشک متخصص مراجعه کند.
اگر احساس درد و سنگینی در قفسه سینه و کتف چپ یا دو دست کردید و این درد حدود 2دقیقه به طول انجامید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
احساس ترس، بی قراری و عرق سرد هم از دیگر علایم بروز حمله قلبی است. تپش قلب، تغییردر فشار خون و تنگی نفس هم می تواند از نشانه های ابتلا به این عارضه باشد، بنابراین نباید این موارد را نادیده گرفت.
احساس درد در ناحیه زير جناق سينه یا درد شدید معده به همراه حالت تهوع شدید که در غالب موارد با درد و التهاب معده اشتباه گرفته می شود هم ممکن است هشداری برای بروز سکته قلبی باشد.
برخی افراد مانند مبتلایان به دیابت و فشار خون بالا نیز باید توجه داشته باشند که در معرض خطر سکته قلبی قرار دارند از این رو کنترل عوامل خطرساز یا همان ریز فاکتورها در فاصله های زمانی مشخص از اهمیت زیادی برخوردار است.
توجه به این نکته ضرورت دارد که بی توجهی و نادیده گرفتن این نشانه ها می تواند برای سلامت فرد بسیار خطرناک باشد تا به آنجا که گاهی منتهی به مرگ بیمار شود. بنابراین نباید از کنار آنها بی تفاوت گذشت.
بی توجهی به رژیم غذایی مناسب خطرساز است
به طور اصولی سکته قلبی باید افراد را در دهه 70 به بالا تهدید کند، زیرا در این سنین احتمال ابتلای فرد به تصلب شرایین بیشتر است اما متاسفانه در حال حاضر میانگین این سن به 40 سالگی رسیده است. به عبارتی در قرن حاضر زندگی در جوامع شهری به عبارتی شهرنشینی، تحرک کم فیزیکی، رژیم غدایی پر نمک و پر کالری، مصرف غذاهای مملو از چربی های اشباع شده، ابتلا به بیماری دیابت و فشار خون، وجود زمینه های ارثی و آلودگی های زیست محیطی از مهمترین عواملی هستند که می توانند موجب بروز سکته های قلبی شوند.
براساس آمارهای منتشر شده استفاده از نمک، انواع مواد قندی، شکر نیز در کشور ما بیش از سایر کشورها رواج دارد. این امر نیز می تواند سلامت افراد را با خطر مواجه کند. از سوی دیگر مصرف کالری زیاد، یک نوع تهدید محسوب می شود. تحقیقات نشان داده است اگر دو فرد یکی با رژیم غذایی پرکالری و دیگری با رژیم غذایی کم کالری داشته باشیم فردی که کالری بیشتری مصرف می کند حتی با داشتن وزن پایین در معرض خط بیشتری قرار دارد.
بعد از ابتلا چگونه باید زندگی کرد
افرادی که دچار سکته یا همان حمله قلبی می شوند پس از یک دوره درمان باید به زندگی روزمره خود بازگردند و فعالیت های کاری و تحرک خود را از سر بگیرند. البته این افراد باید تحت نظر پزشک باشند و درمان های دارویی شان را به یک باره قطع نکنند زیرا خطرسکته قلبی دوباره آنها را تهدید می‌کند. آنها باید به طور حتم سبک و شیوه زندگی خود را تغییر دهند و عوامل خطر ساز درآنها به شدت کنترل شود. البته با توجه به اینکه شدت حمله و تخریب عضله قلب در فرد به چه میزان بوده، بایدها و نبایدها هم متفاوت است. این بیماران اگر در اثر سکته دچار نارسایی قلبی نشده باشند می توانند زندگی عادی خود را از سر بگیرند.
این در حالی است که گروهی از بیماران آنچنان دچار نارسایی قلبی می شوند که دیگر قادر به تحرک نیستند. راه رفتن و انجام کارهای ساده نیز برای این افراد بسیار دشوار است. در این شرایط حتی این احتمال وجود دارد که فرد در استراحت کامل نیز دچار نارسایی شود یعنی زمانی که در رختخواب است تنگی نفس داشته و حتی در انجام کارهای روزمره نیز دچار مشکل خواهد شد. به طبع زندگی و فعالیت این افراد پس از ابتلا به سکته بسیار محدود خواهد شد. اگر وسعت این عارضه در فرد زیاد باشد پزشک سعی می کند تا با تجویز دارو فشار روی قلب را کم کند. این داروها نیز چند دسته هستند داروهایی که فشار بعد از انقباض قلب را کاهش می دهند و دسته دیگر که گشاد کننده عروق قلبی یا محیطی هستند که در این مورد ممکن است نیاز باشد تا با دارو نمک های اضافی در بدن را دفع کرد یا داروهایی که خود عضله قلب را تقویت می کنند و قدرت انقباضی آن را افزایش می دهند مانند داروی بیوکسین یا داروی دیچیتال که باعث می شودعضله قلب تقویت شود. علاوه بر این باید برای فرد داروهای ضد لخته خون تجویز شود که شایع ترین آنها آسپیرین است که به فرد داده می شود تا در رگ با حفره قلب لخته تشکیل دهد.
بهترین ورزش، پیاده‌روی
همان‌طور که می‌دانیم ورزش تاثیر زیادی در سلامت افراد در هر سن و موقعیتی دارد. برای نمونه انجام ورزش‌های سبک لخته‌های داخل خون در شریان‌های قلب را حل می‌کند و مانع از بروز سکته قلبی می‌شود.علاوه بر این مبتلایان به بیماری قلبی هم از این امر مستثنا نیستند. زیرا ورزش از رسوب پلاکت‌های چربی و رسوب در داخل عروق كرونر ممانعت کرده و حتی نقش زیادی در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی در افرادی كه سکته قلبی را یک بار تجربه کرده اند، دارد. البته این افراد باید توجه کنند که ورزش را باید از مدت کوتاه آغاز کنند و به تدریج زمان آن را افزایش دهند. آنها باید روزانه کمتر از پنج دقیقه پیاده روی کنند و با افزودن روزانه یک دقیقه به این زمان آن را به 45 دقیقه در روز برسانند. البته توجه به این نکته هم ضروری است که هیچ‌گاه در هوای گرم و مرطوب و بعد از صرف غذا نباید ورزش یا پیاده روی کرد و حداقل باید یک ساعت از خوردن غذا بگذرد. پس بهترین ورزش پیاده روی است اما نباید باعث شود که فرد دچار تنگی نفس، درد در ناحیه قفسه سینه، سرگیجه یا خستگی شدید شود و درصورت بروز چنین مشکلاتی باید بلافاصله فعالیت خود را متوقف کنید. درباره ورزش های ممنوعه هم باید گفت، وزنه برداری، دمبل زدن، انجام هر فعالیتی که نیاز به فشار آوردن به خود و به اصطلاح زور زدن دارد نه تنها خطرناک است بلکه می تواند پیامدهای غیرقابل جبرانی نیز داشته باشد.
رژیم غذایی بعد از سکته
داشتن برنامه غذایی متعادل که در آن تمام مواد غذایی مفید برای حفظ سلامت در نظر گرفته شده است، مهمترین نکته ای است که باید به آن توجه کرد زیرا سلامت قلب و دستگاه گردش خون را تاحد زیادی تضمین می کند. بنابراین خانواده‌ها باید مصرف انواع سبزی، مرغ، ماهی، غلات سبوس دار و مصرف کمِ نمک و مواد قندی را در دستور غذایی خود قرار دهند. افرادی که دچار سکته قلبی می شوند، توجه داشته باشند که استفاده از نمک باید به طور کلی از رژیم غذایی آنها حذف شود. علاوه بر این بیمارانی که دچار این عارضه شده اند باید رژیم غذایی کم کالری داشته باشند و مصرف چربی ها را نیز بسیار محدود کنند.
متهم ردیف اول؛ارث
تحقیقات نشان می‌دهند، عوامل ارثی در بروز سکته های قلبی نقش بسیار مهمی دارند، به‌عبارتی احتمال بروز این عارضه در افرادی که سابقه فامیلی در این زمینه دارند سه برابر بیشتر از سایر افراد است و پس از آن علل محیطی از اهمیت زیادی برخوردار هستند، اما سهم دلایل مادر زادی فوق العاده ناچیز است. البته بیماری‌های مادر زادی نادری وجود دارند که در دوران کودکی می توانند موجب بروز سکته‌های قلبی شوند. به طور مثال مهمترین بیماری مادرزادی که بسیار هم نادر است بیماری‌ای است که در آن عروق قلبی یا همان عروق کرونر، به جای اینکه از رگ بزرگ قلب که آئورت نامیده می‌شود منشا بگیرد از شریان ریوی منشا می گیرد. این امر باعث می شود فرد در سنین کودکی دچار سکته قلبی شود. این بیماری نوعی سندرم است که در آن وقتی نوزاد در حال شیر خوردن است دچارآنژین صدری می شود. البته تغییر در شیوه زندگی این روزها موجب شده تا نقش عوامل محیطی روز به روز بیشتر و بیشتر شود. به طور مثال روش های زندگی، نوع تغذیه و بیماری هایی که به طور اکتسابی به وقوع می‌پیوندد همچنین استرس از مهمترین عوامل دخیل در بروز حمله های قلبی محسوب می شوند. عواملی محیطی دلایلی هستند که مبارزه و مقابله با آنها بسیار سخت است زیرا در محیط اطراف فرد وجود دارند از این رو تنها کاری که ما می توانیم در مواجهه با این امر انجام دهیم، تشخیص بیماری های زمینه ای در سنین پایین و درمان آن است، برای نمونه خانواده‌هایی را که سابقه سکته قلبی دارند شناسایی کنیم، زیرا مشاهده می شود این افراد در مقایسه با دیگران استعداد بیشتری برای ابتلا به انفاکتوس دارند. از نقش مثبت برخی هورمون ها نیز نباید غافل شد، زیرا هورمون‌های جنسی زنان تا سن یائسگی نقش یک عامل حفاظتی در برابر این عارضه را دارند، شاید به همین دلیل است که از هر چهار مورد ابتلا به سکته قلبی یک نفر زن و سه نفر مرد هستند.
Sorry. No data so far.