عضو کمیسیون اجتماعی مجلس از شبکههای اجتماعی به عنوان تیغ دولبه یاد کرد و گفت: انتشار آزاد تصاویر و فیلم‌های نابهنجار در این شبکهها، قبح بعضی مسائل را به مرور در افراد جامعه از بین می‌برد.
ارتقای سطح تکنولوژی و فناوری در حوزه IT در مواقعی جامعه و افراد آن را به چالش می‌کشد و دلیل آن را هم فقط می‌توان در استفاده ناصحیح از ابزارهای جدید ارتباطی جستجو کرد. توهین به شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور، اهانت به قوم‌ها با انتشار جوک‌های غیر متعارف، شایعه‌پراکنی، سست شدن بنیان و نهاد خانواده و رواج به اعتنایی میان اعضای خانواده تنها بخشی از آسیب‌های استفاده از شبکههای اجتماعی است که در جامعه رسوخ کرده است.
این بار به منظور بررسی عملکرد کاربران ایرانی در شبکههای اجتماعی موبایلی به سراغ عباس قائید رحمت عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی رفتیم.
با توجه به ظهور ابزارهای نوین ارتباطی می‌توان مانع رشد و ظهور آنها شد؟
قائید رحمت: شبکههای اجتماعی بر اثر رشد علم و فناوری و تکنولوژی اتفاق افتاده است و کسی نمی‌تواند مانع این رشد شود. سرعت رشد تکنولوژی‌ها در حوزه it روز به روز بیشتر می‌شود و کسی نمی‌تواند مانع دستاوردهای بشری در این عرصه‌ها شود. در این میان بحث ما درخصوص استفاده از این فناوری‌ها و تکنولوژی‌ها، رعایت اخلاق و کاملات انسانی است. هم‌اکنون شاهد رشد علم و فناوری در شبکههای اجتماعی هستیم که از جمله می‌توان با «لاین»، « تویتر»، «تانگو» ، «وایبر» و … اشاره کرد.
راهکار پیشنهادی شما برای برطرف کردن تبعات منفی استفاده از این ابزارهای جدید ارتباطی و شبکههای اجتماعی موبایلی چیست؟
قائید رحمت: باید به سمت فرهنگ‌سازی در مواجهه با این شبکههای اجتماعی موبایلی برویم به این معنی که فرهنگ استفاده صحیح این شبکهها را به دست آوریم. در دوره‌ای از تاریخ حتی استفاده از تلفن‌ها با ظهور مزاحم‌های تلفنی دچار اختلال و مشکل شده بود که به دنبال این امر شکایات زیادی در مخابرات و محاکم قضایی به ثبت می‌رسید البته این امر در خصوص ماهواره و اینترنت و سایر موارد دیگر نیز مشاهده شده بود و بر همین اساس می‌توان نتیجه گرفت که فرهنگ رشد علم و فناوری در کشور ایجاد نشده است. باید توجه داشت که شبکههای اجتماعی به نوعی زیربنا هستند و بر همین اساس لازم به نظر می‌رسد که به جای مقابله و تقابل به سمت فرهنگ سازی برویم و فرهنگ صحیح استفاده از تکنولوژی و شبکههای اجتماعی موبایلی را به دست آوریم.
به لحاظ قانونی چگونه می‌توان استفاده از این شبکهها را در کشور کنترل کرد؟
قائید رحمت: با محدود کردن استفاده از شبکههای اجتماعی موفق نخواهیم شد و فرهنگ استفاده از این ابزارهای نوین ارتباطی افزایش نمی‌یابد. البته در این میان کمیسیون‌های اجتماعی و فرهنگی مجلس شورای اسلامی در برابر افرادی که استفاده ناصحیح از این شبکههای اجتماعی دارند بیکار نمی‌نشینند و چنانچه خلاء قانونی برای برخورد با این دسته از افراد وجود داشته باشد، قوانین را بررسی می‌کنند و در نهایت برخورد‌های قانونی با گروهی از کاربرانی که استفاده غلط از این شبکه دارند، خواهند داشت.
متناسب با ارتقای سطح تکنولوژی باید قوانین بروز شود. باید با عواقب منفی ناشی از استفاده از این شبکههای اجتماعی موبایلی و مزاحمت‌هایی که برای دیگران و سایر افراد جامعه ایجاد می‌شود، برخورد‌های لازم صورت گیرد.
چه میزان رعایت اخلاق و شئون اخلاقی در شبکههای اجتماعی از اهمیت برخوردار است؟
قائید رحمت: خود افراد ممکن است از این شبکهها آسیب ببیند، باید این فرهنگ را داشته باشیم تا استفاده صحیح از این ابزارهای جدید ارتباطی ایجاد شود. به طور کلی می‌توان گفت که شبکههای اجتماعی موبایلی و ابزارهای جدید ارتباطی یک تیغ دولبه هستند که می‌توان در کنار استفاده درست، استفاده‌های غلط و ناصحیحی از آن داشت. بر همین اساس باید اخلاق در استفاده از این شبکههای اجتماعی دخیل شود.
آیا عدم مدیریت و کنترل صحیح بر شبکههای اجتماعی می‌تواند فرهنگ جامعه را به چالش بکشد؟
قائید رحمت: باید مدیریت و نظارت‌های مناسب براین شبکههای ارتباطی صورت گیرد. اگر در برابر افرادی که در استفاده از این شبکهها، مزاحمت‌هایی برای دیگران ایجاد می‌کنند و به جامعه آسیب وارد می‌کنند به موقع مداخلات قانونی خود را به اجرا درآوریم می‌توان امیدوار بود که فرهنگ جامعه به انحراف کشیده نشود. متاسفانه استفاده از شبکههای اجتماعی موبایلی در کنار موارد مناسب و مثبتی که دارد از طرفی می‌تواند با استفاده‌های غیر متعارف افراد و کاربران را به سوی اخلاق نامناسب و رفتارهای مبتذل هدایت کنند به‌طوری‌که افراد ارزش‌های خود را از دست بدهند.
هم‌اکنون فضای مجازی در اختیار همه قرار گرفته است. هر فردی می‌تواند با یک دستگاه تلفن همراه و یک خط بسیار ارزان در این شبکهها فعالیت کند و بدون صرف هزینه خاصی و در مواقعی استفاده رایگان به این شبکههای اجتماعی روی می‌آورند. اگر از این ابزار در جهت پیشبرد اهداف مناسب بهره گرفته شود می‌تواند مفید فایده واقع شود اما در این میان امکان استفاده نیز وجود دارد.
چه اشکالاتی بر شبکههای اجتماعی وارد است؟
قائید رحمت: نباید برخی از کاربران با استفاده نامناسب و ضد فرهنگ، فرهنگ ایرانی و اسلامی را تخریب کنند و ارزش‌ها و اسطوره‌های کشور را زیر سوال ببرند و با انتشار جوک‌های ناصحیح در خصوص اقوام مختلف به آنها خیانت کنند. باید توجه داشت که کسی حق ندارد هویت دینی، فرهنگی و همچنین قومی ما را زیر سوال ببرد.
چهره‌ها و شخصیت‌های برجسته کشور، بزرگان مذهبی و فرهنگی و اجتماعی نباید در این شبکههای اجتماعی زیر سوال بروند و بسیاری از مباحث را به این اشخاص نسبت داده شود. اینها اشکالاتی است که بر این شبکهها وارد است و نباید از این فضا سوء استفاده کرد و باید سوء استفاده کنندگان را مورد خطاب قرار دهیم.
فیلتر و مسدود کردن یا رهاسازی بدون هیچگونه قید و شرط می‌تواند راهکاری مناسب برای استفاده کاربران از شبکههای اجتماعی باشد؟
قائید رحمت: اینکه بخواهیم این شبکههای اجتماعی را مسدود کنیم امکان‌پذیر نخواهد بود و در این میان نمی‌توان استفاده از این شبکههای اجتماعی را بدون هیچگونه کنترل و نظارتی رها کنیم.
چرا بروز برخی از رفتارهای غیرمتعارف در این شبکههای اجتماعی عادی جلوه میکند؟
قائید رحمت: هر عملی یک قبحی دارد، نباید قبح‌ها ازطریق انتشار تصاویر، فیلم‌‌ها و مطالب از بین برود ، زمانی که قبح‌ها شکسته شود افراد ممکن است برخی از اعمال ناصحیح را طبیعی بداند و حساسیت‌های لازم را نداشته باشد.
یکی از کارکردهای شبکههای اجتماعی این است که مشکلاتی را ایجاد کنند و به مرور در خصوص آنها به‌گونه‌ای حساسیت‌زدایی صورت گیرد که افراد متوجه این امر نباشند و در نهایت فرد می‌بیند بسیاری از اعتقادات، دستاوردها و باورهای دینی که داشته، همه از بین رفته است. البته طبیعی است چرا که برخی از افراد در این شبکهها با همین هدف و برنامه فعالیت می‌کنند.
چه میزان رفتار کاربران و خودکنترلی توسط آنها می‌تواند مانع از به حاشیه رفتن شبکههای اجتماعی شود؟
قائید رحمت: باید افراد حریم و حدود خود را در این شبکههای اجتماعی بدانند و پاسخ‌های غیر متعارف و به دور از ارزش در شبکههای اجتماعی موبایلی می‌توانند رفتارهای زشت را تشدید کند، البته واکنش‌های مناسب نیز این امکان را فراهم میکند تا رفتارهای غیرمتعارف در این شبکهها تکرار نشود.
با ظهور شبکههای اجتماعی شایعه پراکنی در کشور نیز رواج یافته است. چرا مردم کشور به این شکل از این ابزارهای نوین ارتباطی استفاده می‌کنند؟
قائید رحمت: شایعه پراکنی در ابتدا در جامعه بوده است اما از آنجایی که عصر ارتباطات است و شاهد رشد نرم‌افزارها هستیم و از ابزارهای حداقلی گوشی تلفن همراه می‌توان بیشترین بهره را برد. این امر موجب شده است که شایعه پراکنی در جامعه تسهیل یابد. البته باید توجه داشت که از نظر روانشناسی فضای ابهام در جامعه می‌تواند موجب افزایش شایعه پراکنی شود و چنانچه شفافیت وجود داشته باشد می‌توان دامنه شایعات را کاهش داد.
چه میزان اجرای قوانین در خصوص کاربرانی که استفاده ناصحیح از این شبکههای اجتماعی دارند می‌تواند بازدارنده باشد؟
قائید رحمت: در تمامی زمینه‌ها قوانین وجود دارد. زمانی که حریم خصوصی افراد مورد تجاوز قرار گیرد میزان حجم اطلاعات در این شبکهها خیلی زیاد است و به جایی نرسیده‌ایم که بخواهیم تمامی این اطلاعات را رصد کنیم. اطلاعات 100درصد قابل رهگیری است. باید توجه داشت که همانگونه که تکنولوژی رشد کرده است، قانون و قوانین برای مواجهه با متخلفین در این فضاها رشد کرده است.
بهتر است جامعه خودش رعایت کند و نهادها، سازمان‌ها و متولیان امر را مجبور نکند که محدودیت در این زمینه ایجاد کنند.حریم‌های خصوصی و عمومی باید حفظ شوند.
Sorry. No data so far.