علامه محمدرضا حکیمی مؤلف اولین دائرة المعارف مدون حدیثی شیعی با عنوان «الحیاة» با رویکرد طرح کلی اندیشه اسلامی بر اساس معارف اهل بیت(ع) است. این مجموعه عظیم از جمله آثار توصیه شده درباره موضوع سبک زندگی و زیست مسلمانی و به تعبیر متفکران معاصر، عرضه عصری و تمدنی قرآن و رویات معصومین علیهم السلام است و تاکنون 10 جلد از آن راهی بازار نشر شده است.
روند انتشار مجموعه الحیاة که قرار است در 12 مجلد تکمیل شود، پس از انتشار جلد هشتم با توقفی همراه بود. یازدهمین جلد از دائرةالمعارف الحیات اثر مشترک استاد محمدرضا حکیمی، محمد حکیمی و علی حکیمی توسط انتشارات “دلیل ما” امسال به بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران رسید. استاد محمدرضا حکیمی با کم کردن و یا حتی تعطیل کردن برخی جلسات خصوصی بحث و فحث و کلاس‌هایش همت مضاعفی برای تکمیل این دائره المعارف به خرج داده و با همکارانش در حال آماده‌سازی جلدهای بعدی این مجموعه بود که اکنون جلد یازدهم آن نیز به ثمر رسیده است.
در جلد یازدهم دایرةالمعارف قرآنی و روایی «الحیات» باب‌های 29 تا 34 گنجانده شده و قرار است در جلد دوازدهم که مجلد پایانی است این مجموعه تا باب 40 ادامه پیدا کند. باب 29 این مجموعه به موضوع عبادت و آثار تربیتی آن پرداخته و در 14 فصل این مسئله حول موضوعاتی مانند عبادت و اصول کلی تربیت، پیوند عبادت و تفکر، عبادت مثبت و عبادت منفی، عبادت صوری و ظاهری و عبادت با شوق مطرح شده است.
باب 30 این مجلد نیز مسئله دعا و تربیت را مورد بررسی قرار داده است و در 60 فصل به موضوعاتی چون دعا و رشد شناخت، دعا و غلبه بر تمایلات، دعا و نکوهش اخلاق سرمایه داری، دعا و مبارزه با ظلم، دعا و مسئولیت شناسی،دعا و تحکیم روابط اجتماعی و… پرداخته شده است.
نکته قابل توجه در این باب نگاه گسترده و نظام وار اجتماعی به موضوع دعا و تربیت است که نه تنها آن را مسئله فردی تلقی نکرده بلکه به آن وجهه و اصالتی اجتماعی داده است که در موضوعاتی مانند مسئولیت‌شناسی و مبارزه با ظلم متجلی است.
هم چنین باب 31 این مجموعه با عنوان «آثار پیروی از معصوم» در 40 فصل تبویب شده است که در آن به موضوعات اساسی هم چون احیاء سیره معصومین و توجه به جوانب کمتر دیده شده اجتماعی و تربیتی سیره معصومین پرداخته شده است. در باب 32 مجلد یازدهم نیز بحث تربیت و بهداشت به عنوان موضوع قرار گرفته است.
در باب 33 موضوعی اساسی آغاز می‌شود که در در باب بعدی نیز به آن پرداخته می‌شود. در این باب که با عنوان «اخلاق، خطوط کلی» تنظیم شده؛ نگاهی جامع و نظام‌واره به بحث نفس‌شناسی، رابطه انسان و تربیت و اهمیت اخلاق و زمینه‌های تربیت ارائه شده است.
نکته جالب در این فصل ارائه نظام دقیق و سره از مباحث اصیل اخلاق، از جمله نفس شناسی و … است که بدون اتکا به مبانی فلسفی و مباحث رایج در اخلاق با استفاده از مبانی وحیانی تأسیس شده است. به عنوان مثال در یکی از فصول این باب بر اساس قرآن و روایات بیست و پنج نوع «نفس» بحث شده و به ویژگی های هر یک پرداخته شده است.
در باب 34 این خطوط کلی در اخلاق وارد «اصول کلی» و عینیت مبانی اخلاقی در جامعه و انسان شده است و از این منظر در حدود 450 صفحه و در 160 فصل این اصول کلی به صورت جزیی و برنامه وار برای تربیت انسان و جامعه موضوع بحث قرار گرفته است. در این باب برنامه اخلاقی-تربیتی که در نصوص دینی برای انسان و جامعه ارائه شده به صورت مصداقی در اصول ممدوح و مذموم اخلاقی مورد پرداخت دقیق واقع شده است.
نکته جالب و قابل تامل در این کتاب و به خصوص دو باب آخر آن که بیش از پانصد صفحه را به خود اختصاص داده این است که فربه ترین بخش این جلد به «خطوط» و «اصول» کلی اخلاق پرداخته و در آن با دقت خاصی نظام اخلاقی بی سابقه ای با توجه به نص طرح ریزی شده است. این مجلد از مجموعه ارزشمند الحیات در 992 صفحه و با قیمت 28هزار تومان منتشر شده است.
Sorry. No data so far.