چرا صدای کوبه درب بهشت «یا علی» است

آیت‌الله جوادی آملی از جمله فقها و اندیشمندانی است که به طور مفصل درباره حکمت و فلسفه اعمال عبادی دین مبین اسلام سخن گفته است.

آنچه در ادامه می‌خوانید برگرفته از بیانات این عالم فرزانه است.

انسان تا به چیزی معرفت پیدا نکند، محبت پیدا نمی‌کند. ارزش انسان به مقدار محبت اوست و هر کسی با محبوبش محشور می‌شود.

اگر انسان خواست دوست علی و اولاد علی (ع) بشود که ذخیره‌ای بالاتر از مسئله تولی و تبری نیست، باید بعد از معرفت خدا، آنان را اولیای خویش قرار بدهد.

به رسمیت شناختن، غیر از دوست داشتن است؛ گاهی انسان موظف است از نظر برنامه‌های نظامی یا قانونی به کسی احترام بگذارد اما دوست داشتن چیز دیگری است. انسان پیشِ عده زیادی درس می‌خواند اما گاهی یکی از اساتید را دوست دارد. دوستی غیر از تعظیم و تجلیل و تکریم است. آن سر سپردن و دل بستن چیز دیگری است.

گفته‌اند: سعی کنید علی و اولاد علی (ع) را دوست داشته باشید. این دوست داشتن ذخیره و یکی از ارکان اصلی دین به نام «ولایت» است. تنها آ‌نان را به عنوان سرپرستی قبول کردن نیست؛ بلکه باید در تمام نمازها به یاد آنان باشیم. کدام نماز است که سخنی از علی و اولاد علی در آن نیست؟ کدام نماز است که تشهد در آن نیست؟ یکی از واجبات تشهد گفتن «الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد» است. درود بر این خاندان در کنار شهادتین در متن عبادت قرار گرفته‌ است.

قال النبی (ص): «من صل علیّ ولم یصل علی آلی، لم یجد ریح الجنه و إن ریحها لتوجد من مسیرة خمس مائة عام» پیامبر اکرم(ص) فرمود: کسی که بر من صلوات بفرستد و بر آل من نفرستد، بوی بهشتی که از فاصله پانصد سال استشمام می‌شود به مشام او نمی‌رسد.

سخن از تجلیل و تکریم قانونی نیست؛ که آنها هر چه گفتند، اطاعت کنیم؛ زیرا این مرحله اول پیروی است، بلکه به ما گفته‌اند: دوست آنها باشید، دوستی به آسانی نصیب کسی نمی‌شود، دوستی به معرفت میسر می‌شود و معرفت باطن عبادت است.

مهماندار بهشت

رسول خدا (ص) فرمودند: «أَنَّ حَلْقَةَ بَابِ الْجَنَّةِ مِنْ یَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ عَلَى صَفَائِحَ مِنَ الذَّهَبِ فَإِذَا دُقَّتِ الْحَلْقَةُ عَلَى الصَّحِیفَةِ طَنَّتْ وَ قَالَتْ یَا عَلِی». وقتی بهشتیان وارد بهشت می‌شوند، کوبه در را می‌کوبند، به اصطلاح دق‌الباب می‌کنند؛ زیرا در زدن خود نوعی رعایت ادب برای مهمان است، کسی که به جایی وارد می‌شود گر چه در بسته نباشد، بهتر است در بزند.

در بهشت باز است؛ ولی مؤمنان اهل بهشت که وارد می‌شوند، در می‌زنند. وقتی بهشتی کوبه در را می‌کوبد، این صدا شنیده می‌شود: یا علی یا علی! طنین کوبه «یا علی» است.

مرحوم علامه طباطبایی در شرح این حدیث و اینکه چرا صدای کوبه در بهشت یا علی است می‌فرمودند:

مهمان وقتی به خانه‌ای می‌رود، صاحب خانه را صدا می‌زند. اگر صاحبخانه نام معینی داشته باشد، مهمان همان نام معین را می‌برد. صاحب بهشت و مهماندار بهشت، علی بن ابی‌طالب (ع) است. از این رو صدای کوبه در بهشت هم «یا علی» است. چون هر کس به بهشت می‌رود در سایه هدایت و رهبری این خاندان و مهمان این خاندان است.

اگر این انوار طیبه نبودند، کسی راه بهشت را طی نمی‌کرد. ما به خوبی می‌توانیم احساس کنیم که الان در بهشت هستیم یا نه! در بهشت به روی ما باز است یا نه؟!