بعد از ماجرای پرونده فساد کرباسچی شهردار تهران در دوره اصلاحات و اختلافاتی که بر سر آن قضیه بین دولت و قوه قضاییه پیش آمد رهبر انقلاب در تاریخ ۱۰/۲/۱۳۸۰ فرمانی ۸ ماده ای را خطاب به سران قوا پیرامون مبارزه با مفاسد اقتصادی صادر کردند. به دنبال صدور این حکم حرکت هایی از سوی جنبش دانشجویی شکل گرفت که مهم ترین آن از جانب دانشجویانی بود که با عنوان عدالت خواه شناخته می شدند.
در پی این حرکت ها سال بعد و در تاریخ ۶/۸/۱۳۸۱ و همزمان با برگزاری دومین نشست سراسری جنبش عدالتخواه دانشجویی رهبر انقلاب پیامی را خظاب به برگزارکنندگان این نشست و جامعه دانشجویی ارسال نموده و به صورت ویژه خط مشی عدالت محور جریان دانشجویی را ترسیم نمودند.
تحریریه قسط همزمان با این مناسبت مهم گفتگویی را با محمدصادق شهبازی دبیر اسبق اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی ترتیب داده و از ایشان که در برهه ای از دهه هشتاد مسئولیت این اتحادیه را به عهده داشته است در مورد این مناسبت سوالاتی را پرسیده است.
*لطفا در ابتدا از تجربه ها و ابتکارهایی که برای برگزاری برنامه سالگرد پیام رهبری در ۶/۸/۸۱ به جنبش عدالتخواه در دهه هشتاد داشته اید برای ما توضیح بدهید و بگویید که چگونه توانستید این روز را به عنوان یکی از روزهای مهم در تقویم جریان دانشجویی مطرح نمایید؟
پیام ۶/۸ می‌توانست یک پیام ساده باشد که رهبری داده‌اند و مثل خیلی از دستورات ایشان بعد از چند کار نمایشی خیلی زود به دست فراموشی سپرده شود، اما بخشی از جریان دانشجویی آن پیام را جدی گرفت. در رأس همه خود جنبش عدالتخواه در پی این پیام شکل گرفت و سرخط‌های رهبری مورد مطالبه‌گری قرار کرفت. هرسال از بازخوانی این پیام و اصل ماجرای عدالت و فساد در قالب همایش، بیانیه‌های تحلیلی مفاسد اقتصادی و عدالت اجتماعی، تجمع مقابل نهادهای مسئول و مشخصاً قوه قضائیه، کارهای نمادین مثل همایش طنز چهره ماندگار مفاسد اقتصادی یا گل گرفتن در نهادهای کم‌کار و…، شب شعرعدالت، دعوت رسانه‌ها به کار کردن موضوع و دادن پیشنهاد و سوال برای مصاحبه، برگزاری هفته عدالتخواهی و استکبار ستیزی از ۶ تا ۱۳ آبان و… نمونه کارهایی بود که در آن دوره انجام می‌شد. به‌طوری‌که مثل ۱۳ آبان و ۱۶ آذر این مناسبت به یکی از مناسبت‌های مهم دانشجویی تبدیل شده بود. البته باقی تشکلهای دانشجویی نیز در این مناسبت نقش‌آفرینی‌هایی می‌کردند.
*این برنامه ها در فضای عمومی دانشگاهها و در فضای سیاسی کشور چه تاثیراتی داشت؟آیا توانست ریل حرکات جنبش دانشجویی را تغییر دهد؟
در فضایی که مسائل انحرافی و بی‌اولویت سیاسی و… محور بود، ۶ آبان و ۱۰ اردیبهشت (که سالگرد پیام هشت ماده‌ای رهبر انقلاب بود و در آن دوره برخورد مشابهی برای بزرگداشت آن از جانب جنبش و بخشی دیگر از تشکل‌ها می‌شد) در کنار سلسله اقدامات دیگر در طول سال موجب شد تا عدالت تا سال‌ها به‌عنوان یک گفتمان جدی در دانشگاه و فضای کشور مطرح شود. حتی به‌تبع آن، افرادی با تکرار این شعارها که رهبری طرح نموده و جنبش دانشجویی پیگیری کرده بود، در شوراهای شهر، مجلس و ریاست‌جمهوری رأی آوردند. اگر در دهه هفتاد اصل عدالت و مبارزه با فساد و… در حاشیه بود، امروز این مسئله طوری گفتمان‌شده که حتی مخالفان عدالت سخن از ضرورت مواردی مثل مبارزه با فساد دارند. البته گام‌های طی نشده زیادی هست، و جمع‌های بیشتر دانشجویی باید درگیر شوند و تعمیق و مرزگستری لازم است. اینجا جای کار جبهه‌ای است و همه فعالان دانشجویی باید در آن نقش‌آفرینی کنند.
*برای ادامه مسیر و زنده نگه داشتن این پرچم در سالگرد پیام رهبری با توجه به اقتضائات امروز، تشکلهای دانشجویی چه کارهایی میتوانند بکنند؟
عرصه‌های کمتر توجه‌شده‌ای مانند تبعیض باید مورد توجه قرار بگیرد. و بالاتر از گفتمان‌سازی اصل عدالت و مبارزه با فساد و… باید سازوکارها و ساختارهای مولد فساد و بی‌عدالتی و تبعیض مورد توجه قرار بگیرد. بازخوانی مسیرهای طی‌نشده در عدالت به‌ویژه در زمینه بی‌توجهی در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها و محوریت یافتن سرمایه‌سالاری باید مورد بازخوانی قرار گیرد. تشکل‌ها از وضعیت عدالت، تبعیض، فساد و فقر و حیف و مصرف بی‌اولویت بیت‌المال و سرمایه‌سالاری و اشرافیت به مردم گزارش دهند و از نهادهای مختلف مطالبه کنند. هجمه سرمایه‌سالاران به سیاستگذاری‌های کشور باید هم گفتمانی مورد نفی و نقد قرار گیرد هم مصادیق آن مطالبه شود. می‌توان گفت مقابله با تیعیض و سرمایه‌سالاری با محوریت سازوکارها و ساختارها و برنامه‌های مولد آن سرخط‌های اصلی امروز عدالتخواهی است. می‌شود کارهای نمادین کرد و به نهادها و چهره‌های شاگرد اول و شاگرد آخر این حوزه هدیه‌های نمادین داد! و… . سرمایه‌سالاری در کشور و تعطیلی بخش‌های زیادی از تولید به‌خاطر گره زدن مسائل به خارج و رها کردن اقتصاد مقاومتی باعث شده بحران‌های بزرگی عمدتاً گریبان‌گیر کارگران و بعضی کارآفرینان و بعضی مردم مثل مالباختگان نظام بانکی باشد، پیگیری مسائل این‌ها باید جزو سرفصل‌های اقدامات عدالت‌خواهانه باشد، تشکل‌ها از ۶/۸ برای آنان تریبون بسازند.
*با توجه به اینکه اخیرا ۴نفر از عدالتخواهان شیراز در انتظار محاکمه هستند و دادگاه آنها تقریبا با سالگرد پیام رهبری در شش هشت همزمان شده است، جریان دانشجویی با توجه به این همزمانی چه اقداماتی می تواند انجام دهد؟
این ماجرا نشان می‌دهد که هنوز هم عدالت احتیاج به گفتمان‌سازی دارد و هم باید برای عدالتخواهان پشتوانه حمایتی و قانونی ایجاد کرد. برخی قوانین کشور خود راه را بر عدالتخواهی و فریاد دادخواهی مظلوم بسته‌اند. برخوردهای این چند سال با دانشجویان عدالتخواه و کارگران بیکارشده و مالباختگان نظام بانکی و… نمونه ضعف سازوکارها و ساختار قانونی و قضایی و امنیتی ماست، که به جای پشتیبانی از این افراد با آنها برخورد می‌شود. جنبش دانشجویی ضمن حمایت از افرادی از این دست باید دست بگذارد روی سازوکارها و ساختارهایی که اجازه می‌دهد با عدالتخواهان برخورد شود و اصلاح آنها را مطالبه کند.
Sorry. No data so far.