اینکه میگویند فلانی به خاطر یک پا به توپ زدن یکباره ۱۰۰ سکه طلا پاداش گرفت چه جفایی است بر اهالی ورزش اما وقتی به برگزیده پژوهشگران کشورمان ۵ سکه اعطا میشود کسی درباره فاصله تقدیر برجستگان ورزش نسبت به برجستگان پژوهش سخن نمیگوید.
وقتی یک نوجوان دانش آموز، بردارهای ارزشی در کشورمان را برانداز میکند ممکن است به این نتیجه برسد که ورزش قهرمانی از ساختن ماهواره امید بهتر است. چون میبیند مدالآوران طلای گوانگجو یکباره ۱۵۰ سکه طلا پاداش میگیرند اما طراح ماهواره امید تنها در یک صورت میتواند ۱۵۰ سکه دریافت کند.
بیشترین تعداد سکهای که یک منتخب جشنواره سالانه تجلیل از پژوهشگران برگزیده میتواند دریافت کند ۵ سکه است. بنابراین طراح ماهواره امید نه یکباره بلکه طی ۳۰ سال و آن هم در شرایطی که خیلی خوش اقبال باشد میتواند ۱۵۰ سکه کسب کند. آن شرایط چنین است که داوران جشنواره سالانه تجلیل از پژوهشگران برگزیده، طراح ماهواره امید را برای ۳۰ دوره به عنوان منتخب منتخبان جشنواره معرفی کنند.
وقتی این فاصله بین جوایزی که برای تقدیر از برجستگان پژوهش اعطا میشود با جوایزی که به برجستگان ورزش تعلق میگیرد وجود دارد، جامعه هم تقصیری نخواهد داشت که بپرسد ارزش ورزش برای کشور بیشتر است یا پژوهش؟ بالاخره جامعه پرسشگر، سوال میکند که چطور قهرمان طلایی المپیک ۵۰۰ سکه طلا میگیرد اما به یک مدیر پژوهشی برگزیده در کشور که میخواهد توسط رئیس جمهور تقدیر شود تعداد سکه کمتر از انگشتان دست اعطا میشود.
ممکن است در ذهن پژوهشگری که سالها در این راه حرکت کرده و ارزش کار خود را میداند اصلا فضای دلسردی بخاطر این همه فاصله، غالب نشود اما با این وضعیت ظاهری حاکم بر تقدیر از پژوهشگران نمیتوان به یک دانشجو یا دانش آموز که میخواهد تصویری کلی از مسیر آیندهاش را تصور کند، اطمینان داد که حوزه پژوهش میتواند معاش دنیوی را فراهم سازد.
اگر موضوع انشاء یک دانش آموز که در حال شکل گیری است و تازه میخواهد نظر خود درباره اینکه چه چیز برایش ارزش دارد و چه راهی برایش مهم است را به صورت جسته و گریخته ابراز کند، این باشد که «ارزش ورزش برای کشور بیشتر است یا پژوهش؟» او چگونه این انشاء را میپروراند. اگر دچار تعارفات مرسومی نشود که موقع پاسخ به سوال «علم بهتر است یا ثروت؟» دچار میشویم، ممکن است بدون تعارف بگوید ورزش!
بحث اصلی این گفتار این نیست که ۱۵۰ سکهای که مدال آور طلای بازیهای آسیایی گوانگجو دریافت میکنند، چند برابر ۵ سکهای است که به متتخب منتخبان جشنواره تجلیل از پژوهشگران برگزیده اعطا میشود بلکه نقطهای که این گزارش نشانه میرود ناظر بر این است که سیاستگذاران اینگونه جوایز و پاداشها حداقل به این سوال پاسخ دهند که خط دهی جوایز اینچنینی به جامعه و جوانان چگونه باید باشد.
تراز تقدیر از برجستگان ورزشی
عنوان برجستگی میزان اعطای جایزه (معیار: سکه طلا)
مدال آورندگان طلا در بازیهای آسیایی گوانگجو ۱۵۰ سکه
مدال آورندگان نقره در بازیهای آسیایی گوانگجو ۱۰۰ سکه
مدال آورندگان برنز در بازیهای آسیایی گوانگجو ۷۰ سکه
قهرمان طلایی المپیک ۵۰۰ سکه
صاحب مدال نقره المپیک ۲۵۰ سکه
صاحب مدال برنز المپیک ۱۵۰ سکه
تراز تقدیر از برجستگان پژوهشی
عنوان برجستگی میزان اعطای جایزه (معیار: سکه طلا یا پول نقد)
برگزیده جشنواره تجلیل از پژوهشگران حداکثر ۵ سکه
نفر اول جشنواره رازی ۱۳ سکه
نفر اول فارابی ۱۲ میلیون تومان
علی رشیدی – مشاور معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم با تاکید بر اینکه ورزشکاران و پژوهشگران هر دو برای جامعه مهم و حیاتی هستند گفت: با این حرکاتمان در تعیین جوایزی مانند ۱۵۰ سکه برای مدال آور بازی آسیایی و آن وقت ۵ سکه برای پژوهشگر برگزیده کشور، داریم نشان میدهیم که تابلوی خوبی را جلوی جوانانمان نمیگذاریم. البته افرادی هم هستند که دقت میکنند و خط مشی سطوح بالای نظام را رصد میکنند. مرور بر سیاستهای کلان و در سطح عالی نظام نشان میدهد که علم و فناوری و پژوهش موتور اصلی کشور و حتی محرک بخشهای دیگر اعم از ورزش، فرهنگ و… دیده میشود.
وی افزود: «تعداد ملاقاتهایی که پژوهشگران و دانشگاهیان با مسئولان رده بالای نظام دارند خیلی بیشتر از دیدارهای آنها با سایر اقشار است لذا این نشان میدهد که در سطح کلان کشورمان پژوهشگران از توجه ویژه رهبری معظم انقلاب و مسئولان نظام برخوردار هستند اما در سطوح دیگر بعضا مشاهده میکنیم که فلان سازمان که رسالتش پژوهشی است تقدیر از ورزشکاران را ۵ برابر تقدیر از پژوهشگران انجام میدهد این خطرناک است.»
مشاور معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم با بیان اینکه تعداد پژوهشگران کشور روز به روز در حال افزایش هستند گفت: «پژوهشگران نباید دلسرد شوند. پژوهشگران هم مانند دیگران به حوزه معاش نگاه میکنند و در این دنیای پیچیده نمیتوانیم بگوییم هزینه زندگی یک پژوهشگر یکصدم یک ورزشکار است بلکه ممکن است چندین برابر باشد و مشکلات اساسی خود را هم داشته باشد.»
علی رشیدی در ترسیم فاصله تسهیلات در اختیار ورزشکاران و پژوهشگران گفت: «یک تیم ورزشی وقتی به اردوهای ۱۰ روزه، ۲ هفتهای یک یک ماهه اعزام میشود در بهترین هتل اقامت پیدا میکند، همه کارهایش از قبل هماهنگ است و حتی پرواز هواپیما را معطل نگاه میدارند چون به هر حال فلان آقا دارند دیر به فرودگاه میرسند اما وقتی یک پژوهشگر را نه برای اردو بلکه برای ارائه مقاله در یک کنفرانس بین المللی اعزام میکنیم باید از این فرودگاه به آن فرودگاه برود و در بدترین وضعیت هتلی پیدا کند تا بتواند با جیبش بسازد.»
آنچه که رشیدی مشاور معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان میکند نه تنها به جابجا شدن ارزشها در جامعه یا حتی وارونه سازی ارزشها منجر میشود بلکه نشان میدهد هنوز بستر فرهنگی مسیری که بارها از سوی مسئولان ارشد کشور مبنی بر توجه بیشتر به علم و پژوهش و تکریم پژوهشگر مورد تاکید قرار گرفته است آماده نشده است.
به نظر میرسد کشورمان در آستانه دستیابی به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که بار اصلی اجرای آن بر عهده محققان و پژوهشگران است نیازمند انتخاب راهبردی است تا جایگاه معنوی و اجتماعی و نیاز مادی پژوهشگر را فراهم کند.
Sorry. No data so far.