همانطور که میدانید روز به روز بر ميزان استفاده از نرمافزارهای متنباز در سازمانهای تجاری و دولتی سرتاسر دنیا افزوده میشود. اینگونه نرمافزارها کمکم جای خود را در دنیای نرمافزارها و در کنار نمونههای تجاری باز میکنند.
بسیاری تصور میکنند که استفاده از نرمافزارهای متنباز و احتمالا رایگان(با توجه به گواهینامه متنباز نرمافزار) تنها به دلیل هزینه کم اینگونه نرمافزارها است اما حقیقت این است که هزینه کم تنها یکی از دلایل روی آوردن سازمانهای مختلف به استفاده از نرمافزارهای متنباز است. البته قیمت پایین و حتی رایگان بودن این نرمافزارها میتواند یکی از مهمترین دلایل این گرایش باشد اما اگر تنها مساله مالی مدنظر شرکتها و سازمانها بود مطمئنا این سازمانها پس از پشت سر گذاشتن رکود اقتصادی دوباره به استفاده از نرمافزارهای تجاری متوسل میشدند و از طرف دیگر مشخص است که سازمانهای بزرگ به هیچ وجه حاضر نیستند تمام تلاشهای چند ساله خود را فدای صرفهجویی در هزینه تمام شده نرمافزارهای مورد نیاز بکنند.
موسسه نرمافزارهای رایگان و متنباز (FOSS) چندین دلیل مختلف و قانعکننده را برای استفاده از نرمافزارهای متنباز در سازمانها اعلام کرده که در این به متن به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.
امنیت
یکی از نمونههای بارز امنیت بالای نرمافزارها متنباز، تعداد اندک ضعفهایی است که Coverity (موسسه تحقیقاتی که به تحلیل کیفیت و امنیت نرمافزارها میپردازد) در بررسی هسته (Kernel) سیستمعامل اندروید یافته است. به جرات میتوان گفت علت وجود ضعفهای اندک در هسته اندروید، متنباز بودن آن و امکان دسترسی همه کاربران به کدهای هسته اندروید است.
درست است که اندروید یک سیستم عامل کاملا متنباز محسوب نمیشود اما همچنان این سیستم عامل را میتوان نمونه بارز قانون Linus’ Law که توسط خالق لینوکس(لینوس تروالدس) تعریف شده دانست. طبق این قانون هر اندازه تعداد ناظران بیشتر باشد مشکلات و ضعفهای یک نرمافزار کمتر خواهد شد.
در واقع با افزوده شدن تعداد افرادی که میتوانند کدهای نرمافزار را ببینند و آزمایش کنند، تعداد بیشتری از حفرهها و ضعفهای نرمافزار کشف و به تبع آن، این مشکلات برطرف خواهد شد. این دقیقا عکس نظریه «امنیت بیشتر با پنهانکاری بیشتر» است، نظریهای که بسیاری از نرمافزارهای تجاری گرانقیمت بر پایه آن به فروش میرسند.
به نظر شما آیا وجود گزارشهای اندک در مورد ضعفهای سیستم عاملهایی همچون ویندوز و مک به معنی امن و مطمئن بودن اینگونه سیستم عاملها و نرمافزارها است. از آنجایی که کدهای اینگونه نرمافزارها کاملا از دید عموم مخفی هستند و تنها شرکتهای مالک آنها حق استفاده و تغییر کدها را دارند نرمافزارهای مذکور با توجه به محدودیت منابع مالی و انسانی معمولا آنگونه که باید و شايد مورد آزمایش قرار نمیگیرند. به همین دلیل معمولا عیوب و ضعفهای آنها تا قبل از اتفاقات ناگوار و مشکلساز کشف نمیشوند. حتی پس از کشف نیز مدتی زمان میبرد تا راه حل مشکل پیدا شود. در حالی که مشکلات نرمافزارهای متنباز به دلیل سطح بالاي دسترسی به کدهای نرمافزار به سرعت برطرف میشوند.
کیفیت
به نظر شما کدام نرمافزار از کیفیت بیشتری برخوردار است. نرمافزاری که توسط عده محدودی از توسعهدهندگان و برنامه نویسان طراحی و منتشر شده یا نرمافزاری که توسط هزاران توسعهدهنده شکل گرفته است. در نرمافزارهای متنباز همانگونه که عده بیشماری در برطرف کردن مشکلات امنیتی و ضعفهای نرمافزار شرکت دارند تعداد بیشماری از توسعهدهندگان هم هستند که امکانات و سرویسهای مفیدی را به اینگونه نرمافزارها اضافه کرده و منتشر میکنند. به همین دلیل معمولا نرمافزارهای متنباز به خواستههای کاربران نهایی نزدیکتر هستند. در این حالت این فروشندهها نیستند که امکانات و سرویسهایی که تصور میکنند کاربران به آنها نیاز دارند را در اختیار کاربران نهایی قرار میدهند بلکه این خود کاربران هستند که خواستههای خود را به بهترین شکل و در قالب نرمافزارهای متنباز برآورده میکنند. تحقیقات اخیر نشان میدهد که این ویژگی یکی از دلایل اصلی گرایش سازمانها به استفاده از نرمافزارهای متنباز در چند سال اخیر بوده است.
شخصیسازی
از آنجایی که هر کسی حق دریافت و تغییر کدهای مختلف نرمافزارهای متنباز را دارد سازمانها به راحتی و با دریافت کدهای نرمافزارهای مورد نیاز خود میتوانند بخشهای مختلف آنها را با توجه به موارد استفاده و احتیاجات خود تغییر دهند. در حقیقت این نرمافزارها هستند که با سازمانهای مختلف تطبیق پیدا میکنند. در حالی که در مورد نرمافزارهای تجاری معمولا این سازمانها هستند که مجبورند خود را با نرمافزارهای خریداری شده سازگار کنند.
آزادی
با روی آوردن به نرمافزارهای متنباز در حقیقت سازمانها خود را از قید و بندهای معمول نرمافزارهای تجاری آزاد میکنند. قید و بندهایی که حتی در برخی مواقع حق مالکیت کاربران را هم زیر سوال میبرند. با استفاده از نرمافزارهای متنباز کابران میتوانند هر تمایلي که داشته باشند برآورده و در هر کجا که بخواهند از نرمافزار خود استفاده کنند.
انعطافپذیری
زمانی که شما از نرمافزارهای تجاری نظیر سیستم عامل ویندوز استفاده میکنید دائما مجبور به ارتقا نرمافزارها و سختافزارهای خود خواهید بود. در حالی که معمولا نرمافزارهای متنباز به منابع کمتری احتیاج دارند و در اکثر مواقع حتی روی سختافزارهای قدیمی هم اجرا میشوند و با توجه به این ویژگی، شما هستید که تصمیم میگیريد چه زمانی سیستم خود را ارتقا دهید نه فروشندگان.
همکاری
نرمافزارهای متنباز با توجه به خصوصیاتی که دارند، زمینه بیشتری برای همکاری میان سازمانها و شرکتها ایجاد میکنند در حالی که معمولا قوانین مربوط به مالکیت و حق استفاده از نرمافزارهای تجاری با محدود شدن این زمینه همکاری همراه هستند.
اطمینان
در استفاده از نرمافزارهای تجاری این شرکتهای سازنده نرمافزار هستند که به کاربران نهایی اطمینان میدهند نرمافزار طراحی شده امنیت و امکانات لازم را برای آنها فراهم خواهد کرد اما در مورد نرمافزارهای متنباز این کاربران نهایی هستند که با چشمان خود نرمافزارهای مورد نظر را بررسی کرده و از کارایی آنها مطمئن میشوند.
پشتیبانی
از آنجایی که نرمافزارهای متنباز معمولا به صورت رایگان در دسترس کاربران در سرتاسر دنیا قرار میگیرند اینگونه نرمافزارها از یک پشتیبانی جهانی و گسترده بهرهمند هستند. به عنوان نمونه برای هرکدام از نسخههای منتشر شده لینوکس انجمنهای زیادی وجود دارند که هرکدام از آنها نقش خاص خود را در پاسخگویی به مشکلات کاربران ايفا میکنند. در نقطه مقابل معمولا در نرمافزارهای تجاری و بروز مشکلات خاص این تنها شرکت طراح نرمافزار است که توانایی برطرف کردن مشکل پیش آمده را دارد.
هزینه
استفاده از نرمافزارهای تجاری در اکثر مواقع به غیر از هزینه تمام شده جهت نرمافزار، با هزینههای جانبی نظیر حفاظت در برابر ویروس، پشتیبانی و ارتقا همراه است. در حالی که در مورد نرمافزارهای متنباز اکثر این سرویسها همانند نرمافزار به صورت رایگان عرضه میشوند.
قبل از خرید امتحان کنید
اگر قصد استفاده از نرمافزارهای متنباز را دارید قبل از استفاده نهایی یا در مواردی به هنگام خرید نرمافزار، با توجه به وجود امکاناتی همچون Live CD یا Live USB در لینوکس قبل از استفاده میتوانید نرمافزار مورد نظر را کاملا امتحان کنید و تا مطمئن نشدهاید از آن استفاده نکنید.
وجود این مزیتها در نرمافزارهای متنباز به این معنی نیست که استفاده از اینگونه نرمافزارها به جای نرمافزارهای تجاری میتواند بسیاری از مشکلات نرمافزاری سازمانها و شرکتهای مختلف را برطرف کند بلکه این مزیتها نشان میدهند که نرمافزارهای متنباز برخلاف تصور موجود از لحاظ کارایی نهتنها از نرمافزارهای تجاری کمتر نیستند بلکه در مواردی هم بر نرمافزارهای تجاری برتری دارند و به همین دلیل است که گرایش به سمت استفاده از آنها در میان سازمانهای مختلف افزایش چشمگیری داشته است.
Sorry. No data so far.