تبلیغ در برنامه های کودک؛روشی نوین در تسخیر ذهن کودکان

تریبون مستضعفین-تبلیغات تلویزیونی یکی از منابع تامین هزینه های صدا و سیما علاوه بر بودجه های معمول این سازمان است.

در گذشته تنها بین برنامه ها و به عبارتی در زمان مرده پخش، تبلیغات تلویزیونی پخش می شد اما کم تبلیغات راه خود را به داخل برنامه ها و سریال های تلویزیونی باز کرد و تماشای سریال های تلویزیونی مشروط به تماشای اجباری تبلیغات میان برنامه ای شد.

اما چندی است که شاهد رویه ای جدید تر در این زمینه هستیم. در برخی از برنامه های شبکه دو- که از ابتدای سال ۹۰ شبکه کودک و نو جوان نام گرفته است- تبلیغ بر خی کالا ها توسط مجریان برنامه های کودک هستیم.

برنامه هایی که برای مخاطب کودک و نوجوان ساخته می شود بدلیل گروه سنی مخاطبین و تاثیر پذیری آنها از شخصیت های ابنگونه برنامه ها بسیار حایز اهمیت است. این اهمیت در برنامه هایی که مجریان و گهگاه شخصیت های عروسکی آن،سعی در برقراری رابطه مستقیم با مخاطب دارند، بیشتر است.

سوال اینجاست که جایگاه تبلیغات در برنامه ای این چنین، که به نظر می رسد مورد توجه مخاطبین نیز قرار گرفته است کجاست؟ آیا الگو ها و شخصیت هایی که برنامه سازان تلویزیونی حوزه کودک و نو جوان برای آموزش موضوعات اخلاقی و اجتماعی برای کودکان ایجاد می کنند باید به عنوان ابزاری برای تبلیغ کالا استفاده شود؟

صدا و سیما که نام رسانه ملی را یدک می کشد نمی تواند از برنامه ها و شخصیت هایی که برای مردم ساخته می شوند و متعلق به مردم هستند- باتوجه به «ملی» بودن این رسانه- برای امری که در راستای منفعت عمومی و ملی نباشد استفاده کند و یا آن را به گونه ای «کرایه» دهد!

همچنین باید توجه نمود که چرا چنین برنامه ای با مخاطبانی در این گرو سنی، برای تبلیغ استفاده شده است، مخاطبان کودک و نوجوان بدلیل پاکی روح و همچنین اعتمادی که به برنامه های تلویزیونی دارند از رفتارو گفتار مجریان تلویزیونی الگو پذیری می کنند. و مطمئنا متقاعد کردن کودکان به خرید کالایی با مارکی خاص بسیار ساده تر خواهد بود تا متقاعد کردن والدین آنها! آن هم با سوءاستفاده از شخصیت های محبوب کودکان.

چنین تبلیغاتی حتی می تواند بر ضمیر ناخودآگاه کودک نیز تاثیر گذارده و باعث تمایل وی به خرید مارک مذکور حتی در سنین بالاتر شود. این امر نشان از تیز بینی و درایت کارشناسان تبلیغاتی شرکت مربوطه در انتخاب این نوع تبلیغ دارد.

این در حالی است که قسمت عمده ای از تربیت کودک در مدرسه انجام می پذیرد و برنامه های کودک و نوجوان نیز باید با استفاده از پتانسیل رسانه ای خویش جهت تکمیل فرآیند یادگیری و تریبت کودکان کوشا باشند و والدین نیز چنین توقعی را از رسانه ملی دارند.

اگر نام رسانه ملی مطرح نبود و رسانه ای خصوصی مبادرت به پذیرش چنین تبلیغاتی می کرد، طبیعتا این امر برخاسته از اهداف آن و برای رسیدن به سود بیشتر تلقی می شد اما در رسانه ملی با برداشتی خوش بینانه نا آگاهی کارشناسان و مدیران را می توان مسبب این امر دانست.