دوشنبه 16 ژانویه 12 | 10:00
بایسته‏‌ها و فرصت‏‌های فرهنگی و کاهلی ما - بخش دوم

فرصت‌ها را با بدقولی‌هایمان از دست دادیم

یاسر عسگری

جمعیت هلال احمر، جهاد سازندگی که الآن با عنوان جهاد کشاورزی فعالیت می‏‌کند، آموزشکده‏‌های فنی و حرفه‏‌ای و خدمات رفاهی و بهداشتی و… از جمله الگوهای موفقی هستند که ما در برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی انجام دادیم و توانستیم موفقیت زیادی کسب کنیم، ولی نتوانستیم استمرار بدهیم، لذا خیلی از فرصت‏‌های ایجاد شده را هم از دست دادیم.


یاسر عسگری

اشاره: این سخنان گزیده، ویراسته و تکلمه مباحثی است که در تاریخ ۹۰/۸/۲۵ در هیئت عاشقان اهل بیت (ع) بابل در جمع فعالان، دانشجویان و دانش‌‏آموزان این هئیت ارائه شده است. این هئیت از جمله هئیت‌‏های فعال بابل است که غالب اعضای آن در دانشگاه‌های استان مازندران مشغول به تحصیل هستند.

بایسته‏‌ها و فرصت‏‌های فرهنگی و کاهلی ما – بخش اول: نیروسازی برای انقلاب در جلسات مذهبی

فرهنگ و علم؛ زیر بنای تمدن‏‌سازی

فرهنگ و علم، زیر بنای تمدن‌‏سازی است و هر تمدنی با برنامه‌‏ریزی روی فرهنگ، توانسته است در دنیا مطرح شود. به خاطر اهمیت فرهنگ است که اگر آماری از نظرات و بیانات رهبر معظم انقلاب در دهه اخیر بگیریم در می‏یابیم بیشترین بیانات ایشان در حوزه فرهنگ و علم است چرا که زیربنای احیای تمدن اسلامی همان فرهنگ و تولید علم است. لذا می‏بینیم که آمار دیدار ایشان با دانشجویان، اساتید، حوزویان، نخبگان، هنرمندان، شاعران، جوانان و… به مراتب بیشتر از دیدارهای رسمی با مسئولان حکومتی و دولتمردان و نمایندگان مجلس است. این توجهات باید بسیار مورد تأمل ما باشد و ما به اهمیت این دیدارها پی ببریم و وظیفه خودمان را خوب تشخیص دهیم و رسالت تاریخی خودمان را به درستی انجام بدهیم.

رهبر معظم انقلاب پیش از این که یک شخصیت سیاسی باشند یک شخصیت فرهنگی و یک متفکر نواندیش است که با توجه ویژه به فرهنگ و تولید علم و استقلال اقتصادی، حضور و فعالیت اثرگذار در جامعه جهانی و زیر بنای ایجاد یا احیای تمدن اسلامی را مدنظر دارند. لذا خودمان هم باید توجه ویژه‏ای به مقوله فرهنگ بدهیم. فقط شعار کار و دغدغه‌‏های فرهنگی ندهیم. به اهمیت فرهنگ در جامعه و زندگی امروزی قائل باشیم و به آن باور و اعتقاد داشته باشیم.

تجربه نشان داده است که با فعالیت فرهنگی و آموزشی می‏‌توان در مدت طولانی‏‌تر فعالیت ماندگارتر و اثرگذارتری داشت. تجربه‌‏ای که کشورهای مختلف دنیا مانند آمریکا و انگلیس و دیگران دارند انجام می‌‏دهند. نه تنها کشورهای اروپایی و آمریکایی، بلکه کشورهایی مثل چین، ژاپن و ترکیه و عربستان و… هم به چنین مسائلی روی آوردند و در مناطق مختلف جهان خصوصاً مسلمان‏‌نشین، مسجد، درمانگاه، انجمن‏های خیریه، NGO های فرهنگی و آموزشی و مدرسه و دانشگاه احداث می‏‌کنند تا بتوانند هم مردم را نسبت خودشان خوش‏‌بین کنند و هم اینکه نسلی، علاقمند به خود و فرهنگ و ارزش‌های خودشان تربیت کنند. نه تنها کشورها، بلکه گروه‌های مختلف قومی یا مذهبی یا مکاتب انحرافی چون بهائیت، وهابیت، فرقه‌‏های نوظهور معنویت‏‌گرا هم چنین برنامه‌‏هایی را در دستور کار خود قرار دادند و الآن به شدت در آسیا، کشورهای عربی، آسیای مرکزی، آفریقا، آسیای جنوب شرقی و آمریکای لاتین فعال هستند. مناطقی که ما علیرغم فرصت‏‌هایی که برای ما وجود داشت، شعارها و ادعاهای خودمان، متأسفانه از فرصت‏‌های موجود استفاده نمی‏‌کنیم.

حتی از فرصت‏‌هایی که خودمان ایجاد کردیم به درستی استفاده نمی‏‌کنیم و دیگران می‏‌آیند از فرصت‏‌ها و امکاناتی که ما فراهم کردیم نهایت استفاده خودشان را می‏‌برند. نمونه‌‏هایش فراوانند. یکی از اساتید و متخصصان آفریقا می‎گفت ما در آفریقا کار می‏‌کنیم.، زمینه‌‏ها را مهیا می‏‌کنیم امّا هنگام ثمردهی و نتیجه‏‌گیری که شد، محصولات را درو نمی‌‏کنیم. لذا ایشان می‏گفت که «ما می‏‌کاریم ولی درو نمی‏‌کنیم» متأسفانه این اتفاقات در بوسنی، افغانستان و آذربایجان و آسیای مرکزی و… هم افتاده است و آمریکا، ترکیه و عربستان و چین درو کردند. زحمت را ما کشیدیم ولی استفاده‌‏اش را دیگران بردند.

 فرصت‏‌های جهانی انقلاب اسلامی

ما مانند ماهی، در درون آب، قدردان آب و انقلاب اسلامی نیستیم، ولی آن‌هایی که بیرون از گود هستند یا ارتباطات گسترده با خارج از کشور دارند، این فرصت‏‌ها و ظرفیت‏‌ها را بهتر می‌‏شناسند. شما تعابیری که انسان‏‌های آزاده دنیا درباره انقلاب اسلامی می‏‌کنند را بخوانید. نمونه‏‌ای از آنها در کتاب «عصر امام خمینی(ره)» توسط حجت‌‏الاسلام احمدرضا میرحاجتی تدوین شده است. آدم وقتی این تعابیر و تأثیرات جهانی انقلاب اسلامی و امام خمینی(ره) را می‏‌خواند متعجب می‏‌شود! که این انقلاب، این قدر تأثیرگذار بوده است! لذا پیشنهاد می‏کنم این نوع اظهار نظرات را که از روی فطرت پاک بیان شده است. مطالعه بکنیم و تأثیراتی که ایجاد شده ولی ما آنها را نمی‌‏دانیم یا به راحتی از آنها می‏‌گذریم، تأمل کنیم.

الآن گفتمان انقلاب اسلامی به واسطه خون شهدا، اخلاص و تیزبینی امام خمینی(ره) و رهبری حکیمانه مقام معظم رهبری و خصوصاً منطقی بودن مکتب اهل بیت(ع) در همه جا صادر شده است و حالا در جایی به صورت کامل و موثر مانند حزب‌‏الله لبنان محقق شده و اگر در ده‌ها جا محقق نشده، امّا تأثیراتش را گذاشته است. الآن رواج معنویت‏‌گرایی و احیای دین و مذهب، نه تنها دین اسلام، بلکه مسیحیت، هندویسم و بودیسم و… به واسطه پیروزی انقلاب اسلامی است. لذا همه ادیان و مکاتب شبه‌‏دینی، قدرت و جان تازه‌‏ای گرفتند و مردم جهان در اعتقادات‏شان راسخ‌‏تر شدند. کلیساها و مساجد و مراکز عبادی و دینی فراوان شدند. لذا آمریکایی‏‌ها و نظام استکباری درصددند این موج معنویت‌‏گرایی را منحرف کنند، لذا به انواع فرقه‏‌های معنویت‏‌گرای نوظهور و بودیسم و هندویسم دامن می‏زنند و آنها را ترویج می‏‌کنند تا جلوی موج صدور اسلام و مکتب اهل بیت(ع) را بگیرند.

الآن جهان اسلام و به ویژه گفتمان انقلاب اسلامی دشمنان فراوانی دارد. از نظام سلطه و برنامه‏‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی مبتذل‌شان گرفته تا برنامه‌‏های آموزشی و علمی‏‌شان. تا یکی دو دهه پیش عمده مراکز اسلام‏‌شناسی معتبر دنیا در دست یهودیان بود و الآن در دست بهائیان است. آنها در این مراکز علیه اسلام شبهه‌‏افکنی می‏کنند و تَه دل کسانی که در غرب مسلمان شدند یا تمایل به اسلام دارند را خالی می‏‌کنند. غالب مستشرقان و اسلام‌‏شناسان مغرض، یهودی بودند. اما اینها الآن جای خودشان را به بهائیان دادند. در کنار این‌ها هم وهابیت، القاعده و طالبان هم هستند که تصاویر بسیار خشن و زشتی از اسلام ارائه می‏‌دهند و همسو با تبلیغات اسلام‌‏ستیزانه کشورهای غربی و صهیونیسم، مردم را از اسلام دور می‏‌کنند. به راحتی می‏‌توان همسویی کلان وهابیت، بهائیت، صهیونیسم و نظام سلطه جهانی را دید که چگونه هم‌سو و هم جهت با همدیگر، درصدد حذف اسلام ناب محمدی(ص) و مکتب اهل بیت(ع) هستند.

البته در کنار همه این تلاش‏‌ها و سرمایه‏‌گذاری‏‌ها، حقانیت مکتب اهل بیت(ع) هنوز مشتاقان فراوانی دارد. عقلانیت مکتب اهل بیت(ع) باعث شده است که علیرغم این دشمنی‌‏ها، هم‌چنان گرایش به آن فراوان باشد. ایستادگی انقلاب اسلامی و حزب‌‏الله لبنان که برخاسته از تفکر اسلام شیعی است، باعث بیداری خیلی از آزادی‏‌خواهان و پاک فطرتان شده است.

برای مثال چند نمونه عرض می‏‌کنم. اسلام آفریقا، یک اسلام اهل بیتی(ع) است. یعنی با اینکه بیشتر اهل سنت هستند ولی به خاطر اینکه اسلام توسط صوفیه ـ که محب اهل بیت(ع) بودند ـ به آفریقا رفته است، عمدتاً محب اهل بیت(ع) هستند و به تشیع نزدیک‌اند، اگرچه اخیراً در دو سه دهه اخیر، وهابیت تلاش فراوانی علیه تشیع کرده است. ولی نتوانسته در منطقه ریشه بدواند. البته ما از تأثیرات فعالیت‏‌های آموزشی، فرهنگی و عمرانی و خدماتی و بهداشتی اینها غافل نیستیم، ولی با این وجود، فرصت‏‌های بسیاری برای پذیرش گفتمان اهل بیت(ع) وجود دارد.

در آمریکای لاتین هم به علّت تبلیغات منفی شدید آمریکا و غرب علیه اسلام، اوضاع به گونه‏‌ای است که همه می‏‌خواهند بدانند اسلام چیست؟ و این‌گونه خیلی‏‌ها با اسلام آشنا شدند و جذب تعالیم راستین اسلام شدند. گذشته از این ایستادگی و مقاومت جمهوری اسلامی ایران مقابل آمریکا و فشار کشورهای اروپایی سبب شده است مردم منطقه ایران را به عنوان یک کشور مقاوم بشناسند و در دل از ایران خوش‏‌شان بیاید. در آفریقا هم این گونه است امّا متأسفانه برخی از آنها می‏‌ترسند و می‏گویند اگر ارتباط‌مان را با شما ایرانی‏‌ها گسترش بدهیم، تحت فشار قرار می‏‌گیریم و تحریم می‏‌شویم. لذا می‏گویند دل‏‌های‌مان با شماست، ولی چه کنیم که آمریکا و کشورهای اروپایی‏ زورگو هستند. آنچه که در این میان مهم است این که ما باید با عمل‏مان مردم جهان را به انقلاب اسلامی و مکتب اسلام راستین نزدیک کنیم. نباید شعار بدهیم. اگر مردم، صداقت و پاک‏کرداری را در ما ببینند جذب انقلاب و اسلام می‏شوند. متأسفانه برخی بدقولی‌‏های ما باعث شده است که همین ارتباطاتی که داشتیم، را کمرنگ کنیم و خودمان را پیش آنها ضایع کنیم و آنها از خودمان مأیوس کنیم.

متأسفانه این بدقولی‏ها و بد عمل کردن‏‌های ما باعث شده است آبروی کشورمان برود و عوضش آمریکا، چین و ترکیه نهایت استفاده را ببرند و آن کشورها علیرغم مخالفت قلبی‌شان، با این کشورها، قراردادهای مختلف ببندند. هر گاه مسئولان ما درک درست و برنامه‏‌ریزی دقیق برای یک منطقه‏ای داشتند، توانستند مناطق مختلف جهان، موثر واقع شوند. جمعیت هلال احمر، جهاد سازندگی که الآن با عنوان جهاد کشاورزی فعالیت می‏‌کند، آموزشکده‏‌های فنی و حرفه‏‌ای و خدمات رفاهی و بهداشتی و… از جمله الگوهای موفقی هستند که ما در برخی از کشورهای آسیایی و آفریقایی انجام دادیم و توانستیم موفقیت زیادی کسب کنیم، ولی نتوانستیم استمرار بدهیم، لذا خیلی از فرصت‏‌های ایجاد شده را هم از دست دادیم. الآن ژاپن با توجه به تجربه جهاد سازندگی ما، سازمانی به نام «جیکا» راه انداخت و طی ده پانزده سال، در بیش از یک صد کشور توانسته برنامه عمرانی و سازندگی با نگاه فرهنگی ایجاد کند حتی در کشور ما. فرقه آقاخانیه ـ از فرقه‏‌های فعال اسماعیلی ـ هم از این فعالیت نهاد انقلابی ما الگوی خاص خودش را استخراج کرده است و در کشورهای ضعیف و فقیر اسلامی از جمله افغانستان، هند، پاکستان، برخی کشورهای آسیای مرکزی و آفریقایی و… تبلیغ می‌‏کند.

 با فعالان جبهه فرهنگی شهر و استان و کشور مرتبط باشیم

یکی از نکات ضروری برای گفتمان‏‌سازی و گسترانیدن تفکر انقلاب اسلامی، آشنایی و ارتباط با فعالین فرهنگی شهر، استان و کشور است که این آشنایی خودش مقدمه فعالیت‏‌ها و کارهای فرهنگی دیگر می‏‌شود و برای تربیت نیرو و رشد هم می‏‌تواند موثر واقع شود. مراکز فعال فرهنگی و انقلابی کشور را بشناسیم و سعی کنیم با آنها ارتباط داشته باشید و از پتانسیل‏‌ها و ظرفیت‏‌های آن‌ها استفاده کنیم. مثلاً حوزه هنری، دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب، مرکز فرهنگی میثاق، بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس، کنگره سرداران شهید استان‏‌های مختلف، ستاد راهیان نور، موسسه روایت فتح، موسسه عماد و… را بشناسیم و در جریان فعالیت‏‌های آنها باشیم. نشریات و سایت‏های حزب‏‌اللهی مانند راه، پنجره، سوره، زمانه، پلاک هشت، امتداد، خط، حاشیه و… را بشناسیم و در توزیع آنها بکوشیم و به دست اهلش برسانیم. توزیع محصولات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی (اعم از کتاب، CD، نشریه و پوستر و…) را دست کم نگیریم. این یکی از بهترین خدماتی است که می‏‌توانیم به جبهه فرهنگ و فکر انقلاب بکنیم. قرار نیست از صفر تا صد برنامه‏‌ای را خودمان انجام دهیم. اگر دیگران تا پله 4 تا 5 پیش آمدند، ما ادامه دهنده و تکمیل کننده راه یا کار آن‌ها باشیم. لذا اگر نشریه یا نرم‌‏افزار یا کتاب خوبی تولید شد، هم خودمان استفاده کنیم و هم اینکه آنها را به دست دیگر فعالان برسانیم. شاید همه ما نتوانیم تولیدکننده باشیم، ولی در توزیع آثار گفتمان امام(ره) و انقلاب می‏‌توانیم کمک کنیم. شاید نشریات و کتاب‌هایی که در حوزه‏‌های مختلف مرتبط به گفتمان انقلاب منتشر می‏‌شود، در راستای کار و دغدغه مطالعاتی و درسی ما نباشد، ولی عادت کنیم که آنها را به دیگر دوستان و فعالان اطلاع دهیم. شاید که مورد استفاده آنها قرار بگیرد.

داشتن پاتوق فرهنگی خیلی موثر است. خوشبختانه این هیئت و کتاب‌فروشی و موسسه حدیث مهتاب و دیگر مراکز فرهنگی می‌‏توانند در گردهم آمدن نیروهای مذهبی شهر و منطقه موثر واقع شوند و از دل آنها گرد هم آمدن‎ها و جمع شدن‏‌ها، هم باعث تقویت ابعاد معرفتی و معنویتی ما شود و هم اینکه نیروهای خوبی تربیت شوند. لذا قدر همین فضاها و امکانات موجود را بدانیم و برای بهبود و تغییر شرایط فعلی آن به شرایط مطلوب کوشش کنیم. اهل صبر و استقامت باشیم. با دیدن یکی دو تا مشکل یا بد اخلاقی یا نقص، کار را رها نکنیم. سعی کنیم بیش از آن اقدامات انقلابی و چکشی انجام دهیم، اقدامات اصلاحی داشته باشیم. کار جمعی سخت است و لازمه کار جمعی، روحیه باز، تحمل نظرات مخالف و صبر و استقامت است.

اگر بتوانیم در یک جا تجربه موفقی داشته باشیم. هم می‏توانیم برای دیگران الگو باشیم، هم در آینده راحت‌‏تر می‌‏توانیم فعالیت جمعی داشته باشیم و موثر واقع شویم. با فعالان فرهنگی و مذهبی شهرهای آمل، ساری، بهشهر و بقیه شهرهای استان و حتی کشور مثلاً شیراز، خرم آباد، سبزوار، بیرجند، تبریز، قم، اهواز و… آشنا و مرتبط باشیم. از تجربیات آنها می‌‏توانیم استفاده کنیم و تجربیات خودمان را به دیگر فعالان انتقال بدهیم. الآن شما فعالان فرهنگی که در بابل هستید باید از فعالیت‏‌های اخیر دوستان فرهنگی و دانشجویی خود در بابلسر، آمل، ساری و نور و… ـ خبر داشته باشید. برای نمونه اخیراً فیلم «شکارچی شنبه» یا مستند «مهار نشده» در دانشگاه‏‌های کشور ـ حتی دانشگاه مازندران در بابلسر ـ پخش و توزیع شد حال شما هم در حمایت از این فعالیت‏‌های فرهنگی در شهر یا دانشگاه خودتان آن را پخش کنید. یا مثلاً اخیراً نشریه «حاشیه» ویژه طلاب و همچنین ماهنامه «زمانه» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است، ولی برای شما و خیلی از طلاب منطقه و استان هنوز شناخته شده نیست و توزیع نشده است یا دوره مطالعاتی صحیفه امام(ره) و آثار رهبر معظم انقلاب و شهید مطهری و… در برخی تشکل‏‌ها و هئیت‎ها برگزار می‏‌شود. کتاب «خلاف جریان» از دکتر سعید زیبا کلام، «جریان‏‌شناسی فکری معاصر ایران» حجت‌‏الاسلام خسروپناه یا «نفحات نفت» از رضا امیرخانی، نویسنده کتاب «داستان سیستان» و «من او» و دیگر کتب اساتید و فعالان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی که اخیراً یا در گذشته، منتشر شده است، در بین تشکل‏‌های دانشجویی مورد مطالعه قرار می‏‌گیرد، شما هم از این کارها الگو بگیرید و این نوع کارها را ادامه دهید. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.