معماری هنری است که در کنار ساخت بناهای مختلف که سازههای اصلی تمدنند فرهنگ و تاریخ یک منطقه را نیز ثبت میکند و با از بین رفتن بنا آنها نیز نابود میشوند.
معماری از هنرهایی است که هنرمندان کشورمان همیشه در آن خوش درخشیدهاند. از آنجا که فرهنگهای بومی هر منطقه، موقعیت جغرافیایی، شرایط تاریخی، نیازهای منطبق بر موقعیتهای خاص و رویدادهای طبیعی و غیر طبیعی نظیر سیل و زلزله و جنگ از معماری متفاوتی برخوردارند تنوع این هنر فراملیتی در کشورمان درصد بالایی دارد. کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر که در حال حاضر در این استان در حال برگزاری است جدا از بحثهای تخصصی معماری که برای صاحب نظران و دانشجویان این رشته جالب و قابل استفاده است به بازدیدکنندگان این آثار قدمتی دیرین و هنری خاسته از ذوق معماران این دیار را نشان میدهد. علاوه بر اینکه به برههای از تاریخ این مرز و بوم هویت میبخشد و شاهدی بر ظهور و سقوط آنهاست.
وایت هاوس در سیراف، خانه رییس علی در دلوار، تاسیسات آب شیرین در بندر، تجارتخانه ایرانی، بیمارستان انگلیسیها و بسیاری دیگر از عمارتهای شهر ما را به دورترهای این مرز و بوم میبرند و در پس زمینههای ذهن جاری در تاریخ تصور شدهمان خاطرهای خیالی را تشکیل میدهند. محلات شبندی، بهبهانیها، اعراب و… گر چه ساختمانی مشابه دارند اما در جزییاتی ظریف تفاوتهایی جزیی در معماری دارند که برخاسته از معماران مهاجر یا صاحبان خانههایی بوده که حس نوستالژیک خود را نیز با خود آورده بودند و در نماهای خانههای خود آنها را ثبت عینی کردهاند.
در این میان بناهایی از بین رفته یا در حال ویرانی مشاهده میشود که دلیل بازسازی نشدن آن مشخص نیست و هیچکس پاسخ روشنی برای ان ندارد. نمونه آن مدرسهای است که مرحوم منوچهر آتشی در آن تدریس میکرده و پیش از آن هم اداره پست بوده است و قدمتی نزدیک به یک قرن دارد. این مدرسه که در اختیار میراث فرهنگی است به شدت تخریب شده و اگر به آن رسیدگی نشود متاسفانه به زودی از بین خواهد رفت. در بزرگ این مدرسه که نزدیک به چهار متر طول دارد خود یکی از آثار بزرگ فرهنگی ایران است.
نکته دردآور دیگری که از آن اطلاع پیدا کردیم این بود که مسجدی بسیار قدیمی که مبدا زائران خانه خدا از ایران بوده و دیوار نوشتههایی تاریخی را که هر یک سندی تاریخی و مهمتر از آن فرهنگی در زمینه سفر زیارتی و زائران کعبه بودهاند، به دلیل طرح وسعت بخشی بندر زیر آب رفته و نابود شده است! از این مسجد در حال حاضر فقط چند فریم نگاتیو دوربین از استاد ایرانی؛ شاعر و فرهنگ پژوه بوشهری به جا مانده که دیدن آنها تاثرات این واقعه را چند برابر میکند.
این واقعه تلخ نشان میدهد که به برخی بناهای تاریخی فقط به صورت خشت و چوب نگاه میشود و پیشینه فرهنگی آن در نظر گرفته نمیشود. تلختر از آن این است که اهمیت این بناها بارها از سوی اهالی فرهنگ بوشهر به مسئولان تذکر داده شده و ترتیب اثری مشاهده نشده است.
برگزاری «کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر» فرصت مغتنمی است تا کارشناسان و دانشجویان معماری که از نزدیک شاهد این مشکلات هستند در یک همدلی دسته جمعی ضمن آسیبشناسی این موضوع راهکارهای درستی که ضمانت اجرایی داشته باشند ارائه کنند تا دیگر شاهد مرگ بنایی که فرهنگی اسلامی ایرانی را در دل خود جای داده است نباشیم.
Sorry. No data so far.