سه‌شنبه 29 می 12 | 16:00
همايش«بازخوانی فقهی و حقوقی نهادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران»

رحیم‌پور ازغدی: موتور حوزه و دانشگاه در عرصه نظام‌سازی خاموش است

عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي گفت: بخش اعظم قرآن و عترت که به عنوان منبع مهم فقه به شمار می‌رود در حال حاضر در کتابخانه‌ها در حال خاک خوردن هستند


رحیم‌پور ازغدی عصردیروز در اولین همایش ملی «بازخوانی فقهی و حقوقی نهادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران» که در دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان اینکه ما بر سر دوراهی ساختار شکنی علیه ضوابط دین یا جمود و فقه انفعالی قرار داریم، گفت: ما در عرصه نظام ‌سازی در حال حاضر بر سر این دو راهی قرار گرفته‌ایم.

وی افزود: در عرصه فقه اجتماعی و حکومتی با دو نوع فقاهت روبه‌رو هستیم که یکی به فقه فعال و دیگری به فقه منفعل تعبیر می‌شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه آنچه که امروز در حوزه‌ها باعث بحث می‌شود فقه منفعل است، خاطرنشان کرد: فقه منفعل منتظر می‌ماند اشخاص دیگری تمدن‌سازی کنند و بعد در مسیر آن تمدن ایجاد شده حرکت کند.

رحیم‌پورازغدی با اشاره به اینکه این مسئله و این نوع حرکت، عقلانیت اسلامی نیست، تأکید کرد: فقه سیاسی الهی اسلام جزئی از عقلانیت اسلامی است و از آن به عنوان موتور اصلی نظام سازی یاد می‌شود.

وی اظهار داشت: عقلانیت و نظام سازی موجود در حوزه منتظر می‌شود قانونی وضع شود و بعد به مشروع یا غیر مشروع بودن آن نظر می‌دهد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه مگر مباح یا حرام قطعی نبودن کافی است، بیان کرد: حتی وقتی از نظام اسلامی حداکثری یاد می‌کنیم مرادمان عقلانیت است که در فقه شکل می‌گیرد.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به اینکه نمی‌توان همه مسائل حکومتی را به عنوان اضطرار حل و برطرف کرد، گفت: چنین روندی حکومت به شکل اضطراری را ایجاد می‌کند؛ چیزی که مدنظر ما در اسلام نیست.

وی با اشاره به وضعیت حوزه‌ها در کشور گفت: امروز در حوزه قم و مشهد حتی یک درس خارج از فقه حکومتی که از ابتدائیات گذشته باشد، وجود ندارد.

این محقق و پژوهشگر با بیان اینکه در کشور عمدتا دو نوع دیدگاه در این زمینه وجود دارد، افزود: زمانی یک عده تحت عنوان نوع‌اندیشی کل ساختار را زیر سوال می‌برند و یک عده ‌نیز منتظر می‌مانند در صورت مطرح شدن چنین دیدگاهی فقط جواب دهند.

رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه عمدتا در مسائل فقهی نیز شاهد نظریات مختلف در ادوار مختلف بوده‌ایم، گفت: به عنوان مثال، در خصوص زاد و ولد، طی سه دوره مختلف سه نظر متفاوت ارائه شد و این نشان می‌دهد که نتوانسته‌ایم براساس عقلانیت اسلامی قوانین را وضع کنیم.

وی با بیان اینکه بخش اعظم قرآن و عترت که به عنوان منبع مهم فقه به شمار می‌رود در حال حاضر در کتابخانه‌ها در حال خاک خوردن هستند، گفت: این مسائل فقط در دوره‌ها مختلف روی منبر برای مردم عادی عنوان می‌شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: مسئول اصلی حرکت در این زمینه حوزه‌های علمیه هستند که متأسفانه نقششان در این بحث بسیار کمرنگ است.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به صدور حکم اولی و ثانوی در اسلام و فقه گفت: همواره این سوال مطرح است که چه چیزی در جامعه سازی و نظام سازی امروز عادی و چه چیز به عنوان استثنا قرار می‌گیرد که باید از طریق حکم ثانوی به آن حکم داد.

وی با بیان اینکه ‌در حال حاضر نظام اقتصادی، بانکی، مالی و خانوادگی ما تحت تأثیر نظام حاکم بر جهان است، گفت: وقتی نظام و دیدگاهی مسئله‌ای حاکم برجهان شد، همه به دنبال آن می‌روند حتی مخالفان آن.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: در حال حاضر، هیچ یک از مسائل مختلف ما در زندگی، در طلاق، در ازدواج و در مسائل مالی و اقتصادی بر مبنای مسائل اسلامی نیست.

رحیم پورازغدی با بیان اینکه فقط یک راه برای خروج از این وضعیت وجود دارد، خاطرنشان کرد: برای خروج از این وضعیت باید مبانی عقلانیت اسلامی و نظام سازی آن روشن شود نه اینکه بنشینند تا اتفاقاتی بیفتد و بگویند حلال است یا حرام است.

وی با اشاره به جایگاه نهادهای مختلف کشور در قانون‌گذاری ادامه داد: ‌ در شورای نگهبان بسته به اینکه اعضای آنچه کسانی هستند که عمدتا اعضای آن اشخاص فقهی و حقوقی هستند، در شرایط مختلف خطوط قرمز اسلامی جابه‌جا می‌شود و آنجایی که اختلافی بین نظرات آن‌ها و مجلس پیش می‌آید، بر پایه محکمات نیست بلکه در خیلی موارد بر اساس متشابهات است.

این محقق و پژوهشگر به روند قانون‌گذاری در کشور اشاره کرد و گفت: در مجلس نیز عمدتا اشخاصی که چندان به کار قانون‌گذاری اسلامی اشراف ندارند، چیزهای را تصویب می‌کنند و شورای نگهبان نیز به عنوان حکم اولیه به آن نگاه می‌کند و آن را تصویب می‌کند؛ اما بعد از اینکه مشکل دار بودن آن برای شورا مسجل شد آن را به مجمع تشخیص ارجاع می‌دهد.

رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه مجمع تشخیص نیز براساس شرایط و ضوابطی که خود دارد مصلحت را تشخیص می‌دهد، گفت: اینکه چقدر این مصلحت، مصلحت امت اسلامی است و چقدر مصلحت گروه‌های سیاسی، جای بحث دارد.

وی با بیان اینکه این روالی که در حال حاضر در قانون وجود دارد، شکل معمول و موجود روند قانون‌گذاری در کشور است و اگر دوباره نیز بخواهیم نظام سازی انجام دهیم‌‌ همان را اجرا می‌کنیم، گفت: یک جای مسئله اشکال دارد و آن هم این است که موتور نظام سازی خاموش است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه وقتی موتور خاموش باشد هر چند فرم‌ها نیز علیه محتوا حرکت کنند باز هم خود را بر محتوا تحمیل می‌کنند، گفت: موتور حوزه و دانشگاه ما در عرصه نظام سازی خاموش است اما در عرصه مدرک سازی روشن و فعالند.

رحیم‌پور اذغدی با اشاره به اینکه حتی قیود و شرایط و موضوعات اجتماعی که در حال حاضر وجود دارد به درستی احکام شرعی و مطلق آن عنوان نشده است، گفت: ما دو نوع فقه داریم؛ یک فقه معاویه‌ای و دیگر فقه حسینی؛ یک فقهی که از آن سر بریدن حسین (ع) بیرون می‌آید و دیگری که در آن سر بریدن حسین را شهادت می‌دانند.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.