در دومين نشست تخصصي «باز تعريف سينماي دفاع مقدس»، نبود يك متولي واحد در اين بخش و همچنين توجه بيشتر مسئولين به سينماي اكشن، دفاع مقدس از جمله مشكلات فعلي اين حوزه برشمرده شد.
اين نشست همزمان با برگزاري جشنواره‌ي فيلم مقاومت و انقلاب اسلامي شامگاه 5 مهر ماه در هتل «پارس كرمان» با مديريت اكبر نبوي برپا شد.
شورجه: متولي جدي درحوزه سينماي دفاع مقدس نيست
در ابتداي اين نشست جمال شورجه با بيان اينكه سينماي دفاع مقدس بايد واقعيت‌هاي زمان جنگ را به طور كامل بيان كند، يادآور شد: شايد آن اوايل به دوستان القاي غلطي مي‌شد كه نبايد به شعارها بپردازيد و نشانه‌ها را نمايش دهيد چرا كه ممكن است مردم دلزده شوند اما اكنون مي‌بينيد كه شما حتي در فيلم‌هاي دفاع مقدسي‌تان هم ديگر آثاري از آن نشانه‌هاي زمان جنگ مشاهده نمي‌كنيد.
اين كارگردان در بخش ديگري از سخنانش نبود متولي جدي و واحد در حوزه سينماي دفاع مقدس را يكي از مشكلات اصلي دانست و گفت: معتقدم ما اكنون متولي جدي سينماي دفاع مقدس كه دلسوز اين مقوله و در عين حال توانمند به در اختيار گرفتن ملزومات، ادوات و … باشد، نداريم. در ابتدا قرار بود انجمن سينماي دفاع مقدس چنين كاركردي داشته باشد اما آن قدر اول و آخرش را زدند كه به شير بي‌يال و دم و اشكم تبديل شد.
وي ادامه داد: معتقدم ما نياز به بودجه مستقل در حوزه سينماي دفاع مقدس و انقلاب داريم و همچنين نهادهاي متولي كه پاي كار باشند تا حوزه توليد و آموزش را در اين بخش مديريت كند. ما نياز به يك اتاق فرماندهي در حوزه سينماي دفاع مقدس داريم كه امضاي اين اتاق فرماندهي براي سپاه، بسيج، ارتش، دولت و … معتبر باشد كه ديگر فيلمساز مجبور نباشد براي ساخت يك فيلم دفاع مقدسي وقت زيادي را براي هماهنگي با ارگان‌هاي مختلف صرف كند.
اين تهيه‌كننده و كارگردان سينما همچنين در حوزه بازتعريف سينماي دفاع مقدس بيان كرد: اول بايد ببينيم براي چه چيزي و براي چه كسي مي‌خواهيم بگوييم. بايد ديد نياز نسل جوان در حوزه سينماي دفاع مقدس با توجه به شرايط كلي نقش آفريني ايران در حوزه بين‌الملل و در برهه كنوني چيست؟ فكر مي‌كنم يكي از كارهايي كه ما امروز شايد بتوانيم انجام دهيم اين است كه خودمان را بايد مقاوم كنيم اين مقاوم كردن مي‌تواند ابزار بسيار مناسبي براي تهديدات عليه ما باشد. حال اين ابزار دفاعي چگونه تقويت مي‌شود؟ من فكر مي‌كنم سينماي دفاع مقدس در اين بخش مي‌تواند بسيار موثر باشد.
اكبر نبوي: تمام تعاريف از جنگ كليشه‌اي شده است
در ادامه اين نشست اكبر نبوي مدير جلسه در توضيحاتي درباره بحث بازآفريني سينماي دفاع مقدس و مسير آمده اين سينما تاكنون گفت: در سال‌هاي گذشته ما سه نوع سينماي دفاع مقدس داشتيم. در ابتدا سينمايي كه حماسه‌پرداز بود سپس سينماي انسان‌شناسانه كه روايت مخصوص به خود را با مخاطب در ميان مي‌گذاشتند و همچنين سينمايي كه نگاه جامعه‌شناختي به واقعه دفاع مقدس و تاثير آن بر زندگي داشت را داشتيم. اگر بخواهيم در اين بخش‌ها مثال‌هايي را بزنم بايد بگويم فيلم «افق» مرحوم ملاقلي‌پور فيلمي حماسي و «پرواز در شب» او انسان‌شناسانه بود.
وي تصريح كرد: در سينماي دفاع مقدس انسان‌شناسانه فيلم‌هايي مانند «مهاجر» و «ديده‌بان» داريم كه معتقدم «مهاجر» نمونه‌هاي درخشان اين بخش است. در سينماي اجتماعي كه نگاهي جامعه‌شناختي دارد مي‌توان به فيلم‌هايي مانند «ليلي با من است» يا «آژانس شيشه‌اي» اشاره كرد.
نبوي در بخش ديگري از سخنانش ضمن انتقاد از بي‌توجهي مسئولين و اينكه تمام تعاريف از جنگ كليشه‌اي است اظهار كرد: مايلم اينجا يك مثال بزنم همان طور كه قبلا هم گفته بودم يكي از اشتباهات ما در حوزه دفاع مقدس نامگذاري و زمان‌بندي هفته مربوط به آن است، چرا كه هفته دفاع مقدس بايد زماني باشد كه آخرين نيروي عراقي از كشور ما خارج شده كه در مرداد سال 67 بوده است نه اينكه هفته دفاع مقدس را همزمان با تهاجم عراق به ايران زمان‌بندي كنيم! حداقل اين هفته مي‌توانست در روزهاي آزادسازي خرمشهر قرار بگيرد.
علي شاه‌حاتمي: سريعا نسبت به بازتعريف مفاهيم دفاع مقدس اقدام كنيم
در ادامه اين نشست علي شاه‌حاتمي ابتدا به دليل حضورش در سينماي دفاع مقدس و كار كردن در اين سينما اشاره و عنوان كرد: من هنرم را در عرصه سينما در درجه اول مديون خون برادرم هستم، يعني تا قبل از اينكه برادرم شهيد شود مثل افرادي كه بهانه‌هاي مختلفي براي عدم حضور در جبهه‌ها داشتند، مي‌گرفتم و خودم را اينگونه توجيه مي‌كردم كه سنگر من هنر است اما پس از آن حضورم در جبهه، نگاهم را نسبت به كل دنيا تغيير داد. قبلا هم گفته‌ام كه فكر مي‌كنم برادر 15 ساله شهيدم از من بسيار بزرگ‌تر بود و مسايل را بهتر تحليل مي‌كرد. او مفهوم واقعي عشق را در وصيت‌نامه‌اش به من نشان داد.
وي يادآور شد: من از جنگ به سينما آمدم و در مسيري طي كردن تلاش كردم گونه‌هاي مختلفي كه آقاي نبوي اشاره كرد را دنبال كنم. فكر مي‌كنم دوراني كه تاكنون در سينماي دفاع مقدس گذرانده‌ايم دوران بدي نبوده اما نمي‌توان به آن دوران طلايي گفت چون ما نتوانسته‌ايم حق مطلب را ادا كنيم.
شاه‌حاتمي در ادامه سخنانش درباره وضعيت فعلي اين سينما ابراز عقيده كرد: احساس مي‌كنم اگر امكانش باشد بايد امروز كركره سينماي دفاع مقدس را پايين كشيد و سريعا نسبت به بازتعريف مفاهيم و جمع‌آوري امكانات آن براي شروع پرقدرت مجددش برنامه‌ريزي كرد. چرا كه ما اكنون تعريف مشخصي براي اين سينما نداريم. به نظرم تا زماني كه تكليف متوليان امر در حوزه سينماي دفاع مقدس، تعاريف اين حوزه، جايگاه سينماگري كه مي‌خواهد در اين حوزه كار كند و برخوردهاي سلبي برخي مديران با فيلمسازان اين عرصه حل نشود، نمي‌توان به درستي كار كرد.
وي يادآور شد: در حال حاضر ببينيد كه چگونه براي ساخت يك فيلم، ارگان‌هاي مختلف بايد درباره اثري از فيلم‌نامه شما نظر بدهند. واقعا فكر مي‌كنم اگر كسي در اين پروسه فيلمنامه‌اش بدون مميزي از اين نظارت‌ها رد شود خدا به او رحم كرده است. متاسفانه ما در بحث موضوعي سينماي دفاع مقدس بسيار بسته نگاه مي‌كنيم.
شاه‌حاتمي همچنين به برخوردهاي سلبي مديران و عدم برنامه‌ريزي آنها براي تربيت نيرو در سينماي دفاع مقدس اشاره كرد و گفت: بسياري از فيلمسازاني كه جنگ را تجربه كرده‌اند و علاقه داشتند كه در اين حوزه كار كنند به دليل برخوردهاي سلبي كنار كشيدند و اكنون يكسري جوان جاي آنها را گرفته‌اند اما متولياني مانند سپاه يا وزارت ارشاد و يا نهادهاي ديگر تاكنون هيچ بحث آموزشي براي اين جوان‌ها در نظر نگرفته‌اند. چرا اين نيروها تربيت نمي‌شوند؟ تا كي شاه‌حاتمي و شورجه و تبريزي و حاتمي كيا و درويش و … مي‌خواهند فيلم بسازند؟ متاسفانه بسياري از دانشجويان جوان ما در بخش سينما يك نگاه كاملا پوچ‌گرايانه دارند و مدام از افرادي مانند كافكا صحبت مي‌كنند اما در اين ميان يكسري از جوانان هم هستند كه عشق‌شان به شهيد باكري‌ها و … است و در عين حال به فيلمسازي هم علاقه دارند اما اكنون جايي نيست كه آنها به درستي تربيت شوند، پس متوليان چه كار مي‌كنند؟
اين كارگردان ابراز عقيده كرد: متاسفانه مسئولان ما سينماي حماسي را در بخش دفاع مقدس خيلي دوست دارند و به ديگر گونه‌ها اهميت نمي‌دهند. در حال حاضر برخي مراكز فرهنگي هستند كه بودجه‌هاي عجيب و غريبي دارند و وقتي فيلمي كه مد نظرشان نيست در سينما اكران مي‌شود رگ گردنشان باد مي‌كند و سينماهايشان را مي‌بندند. اما شما كارنامه همين مراكز را نگاه كنيد و مي‌بينيد با اين همه بودجه‌اي كه مي‌خورند اصلا كاري نمي‌كنند. اين همه سال گذشته و آنها هنوز خودشان را پشت يك كتاب پنهان كرده‌اند كه 200 بار چاپ شده است، ما كه مي‌دانيم آن كتاب چگونه 200 بار چاپ شده است اگر هنر داريد برويد فيلمي بسازيد كه 200 جا اكران شود!
شاه‌حاتمي در بخش بازتعريف سينماي دفاع مقدس هم با آسيب‌شناسي اين حوزه گفت: دليل اينكه جوانان امروز وضعيت واقعي جنگ و ارزش‌هاي آن را گاها باور نمي‌كنند اين است كه ما تمامي زواياي واقعه را به آنها نمايش نداده‌ايم. اينگونه نبود كه دفاع مقدس همه‌اش خاكريز و توپ و تفنگ باشد. بلكه مسئولين اين طور مي‌خواستند، آنها گاها حتي مي‌گفتند كه سمت فلان شكست نرويد. من فكر مي‌كنم با اين شرايط يك جوان حق دارد از ما بپرسد شما كه هميشه در جنگ پيروز بوده‌ايد؟! پس چطور اين همه شهيد داده‌ايد و چرا جنگ هشت سال طول كشيد؟!
وي افزود: چرت‌هايمان سنگين است! ملت ما، ملت سلحشوري است، در حاليكه همه دنيا برنامه‌ريزي مي‌كنند تا اين حس سلحشوري را در مردمشان نگه دارند. اگر مردم در جنگ حاضر شدند به خاطر اين بود كه با تمام وجودشان به امام (ره) و ارزش‌هاي جنگ باور داشتند. ما بايد اين باور را در مردم نگه مي‌داشتيم اما آن را رها كرديم.
شاه‌حاتمي براي توضيح دادن سخنانش به بحث محكوميت اقدامات اخير عليه اسلام اشاره كرد و گفت: ما فقط نشسته‌ايم كه محكوم كنيم، در حالي كه بايد براي عوض كردن نگاه‌ها تلاش مي‌كرديم. ما مدام سعي مي‌كرديم فقط سخنراني كنيم. غفلت كرديم و حالا تنها مي‌توانيم محكوم كنيم و ديگر هيچ. در عرض يك سال دو بار به مقدساتمان توهين شد چه كرديم؟ فقط محكوم كرديم. حتي خود من هم همين كار را كردم. متكا را گذاشته‌ايم زير سرمان تا دفعه بعدي باز هم محكوم كنيم معتقدم ما هنوز باور نكرده‌ايم كه استحاله فرهنگي جدي است.
اين سينماگر در پايان سخنانش با بيان اينكه ما سعي نكرده‌ايم ارزش‌هاي دفاع مقدس را حفظ كنيم، بيان كرد: بگذاريد يك مثال بزنم. من تاكنون اين را در رسانه‌ها نگفته بودم اما من به شدت با «آژانس شيشه‌اي» آقاي حاتمي‌كيا مخالف بودم چون معتقدم در اين فيلم به مردم و رزمندگان توهين شد. ديديم كه همه عناصر موجود در فيلم به رزمنده ما توهين مي‌كنند و او را مقصر مي‌دانند در حالي كه همه مردم اينگونه نبودند و نيستند، ما در واقع واقعيت را تحريف كرديم. ما خودمان براي اسطوره‌هايمان ارزش قائل نبوديم.
علي شاه‌حاتمي خاطرنشان كرد: تغيير تعريف‌ها و مولفه‌ها در حوزه سينماي دفاع مقدس بسيار سخت است و بعيد مي‌دانم از دست كسي به جز امام زمان (عج) بربيايد.
در ادامه انسيه شاه‌حسيني هم درباره آسيب‌شناسي امروز سينماي دفاع مقدس ابراز عقيده كرد: اشكال اصلي اين است كه مسئولين به خصوص آنهايي كه متولي سينماي دفاع مقدس هستند غيرتشان كم شده است. من به مسئولي مي‌گويم مي‌خواهم درباره شهيد علم‌الهدي فيلم بسازم و او به من مي‌گويد اگر فيلمت مانند فلان فيلم پرفروش مي‌شود فيلمنامه‌ات را بفرست!
وي يادآور شد: ما مردادماه امسال در بيابان‌هاي گرم «هويزه» مجبور بوديم از تانك‌هاي مستعمل دوران جنگ استفاده كنيم. گاهي مجبور مي‌شديم يك پلان را چند بار بگيريم و وقتي به دليل گرما و تنگي اتاقك داخل تانك مي‌خواستم از رانندگان آنها معذرت‌خواهي كنم آنها مي‌گفتند ما براي شهدا كار مي‌كنيم تو چه مي‌گويي؟! كاش يك جوي اين غيرت در اين بخش‌هاي مديريتي بود.
محمد داودي از فيلمبرداران سينما و يكي از اولين كساني كه دوربين به دست به جبهه رفت هم درباره آسيب‌شناسي دفاع مقدس بيان كرد: به نظرم تعدد متوليان در سينماي دفاع مقدس باعث مي‌شود، كسي كه مي‌خواهد وارد اين حوزه شود بترسد و امنيت خاطر او از بين برود. اين امنيت خاطر زماني ايجاد مي‌شود كه يك متولي داشته باشد كه البته اين نكته جمع‌بندي نشست زيباكنار در سال 82 بود كه ما به آن در اين 9 سال توجهي نكرديم. مشكل اينجاست كه نگاه به اين حوزه شعاري و نموداري است.
در اين نشست، مهدي كلهر و سردار جواد جباري مدير عامل بنياد فرهنگي روايت، پژمان لشگري‌پور، مهدي سجاده‌چي و محمد خزاعي حضور داشتند.
حاشيه‌اي بر متن سومين روز جشنواره‌ي فيلم مقاومت
در روز سوم جشنواره مقاومت خبرنگاران از بازار سنتي كرمان و حمام گنجعلي خان بازديد كردند و اين دو مكان تاريخي مورد استقبال بسيار زياد آنها قرار گرفت.
نشست تخصصي دوم بازتعريف سينماي دفاع مقدس بسيار بهتر از نشست تخصصي اول برگزار شد و ديگر خبري از خاطره‌گويي نبود البته در اين نشست وقت كمي به سوالات خبرنگاران اختصاص داده شد كه اين مساله از سوي مهدي سجاده‌چي هم مورد تاكيد قرار گرفت و او ترجيح داد زمانش براي صحبت را در اختيار اصحاب رسانه قرار دهد.
گفته مي‌شود مردم شهر كرمان از سانس‌هاي نمايش فيلم‌هاي جشنواره استقبال بسيار خوبي انجام داده‌اند و در برخي از سانس‌ها حتي صندلي‌هاي سينما كاملا پر شده است. حتي با اينكه فيلم سينمايي «روزهاي زندگي» چند شب پيش از تلويزيون پخش شد اما استقبال مردم كرمان از اين فيلم در سينما طي روزهاي گذشته بسيار خوب بوده است. برخي از حاضران معتقدند اين استقبال خوب به دليل كم‌نمايش داده شدن فيلم‌هاي سينمايي در شهرستان‌ها بوده است.
شماره سوم بولتن جشنواره با گزارش‌ها و گفت‌وگو‌هايي با جمال شورجه، مهدي صباغزاده، فيلم‌هاي در جريان اكران و استقبال مخاطبان از فيلم‌ها در اختيار ميهمانان جشنواره قرار گرفت.
همچنين شب گذشته گروه سوم مهمانان وارد شهر كرمان شدند كه در ميان آنها سينماگراني مانند علي معلم، اميرحسين شريفي، محمدرضا شرف‌الدين، علي اعلايي ،جهانگير الماسي، غلامرضا موسوي، محمد بزرگ‌نيا، مهدي فقيه، حبيب اسماعيلي، هنگامه قاضياني، كوروش سليماني و … حضور داشتند.
Sorry. No data so far.