فهمی هویدی در مطلبی با عنوان «سناریوی چهارم» نوشته است: آیا ممکن است که گروههای اسلامی در مصر به خشونت روی آورند؟ این سئوالی است که ظرف روزهای گذشته بارها تکرار شده است.
وی مینویسد: من قبلا نیز احتمال روی آوردن به خشونت و درگیری و ایجاد فضایی مشابه آنچه در الجزایر پس از شکست ارتش در برقراری دموکراسی رخ داد، بعید دانستهام.
هویدی میافزاید: من همچنین احتمال سناریوی رومانی که در آن دستگاههای امنیتی نقش آفرینی کردند و موفق به بازگردانیدن نظام قدیم در قالب جدید پس از کودتا علیه نظام چائوچسکو شد، را نیز بعید دانستم.
وی مینویسد: اما من سناریوی ترکیه که ارتش در طول هفت دهه بر اوضاع مسلط شد را بعید نمیدانم. ارتش در این کشور بر سرنوشت و مقدرات مردم ترکیه مسلط شد تا زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲.
هویدی میافزاید: برخی از من خواستند که درباره این فرضیهها تجدید نظر کنم زیرا به اعتقاد آنها نباید سناریوی بازگشت خشونت به مصر را نادیده گرفت و سناریوی امنیتی که در رومانی رخ داد در برخی حوادث پس از انقلاب ۲۵ ژانویه مصر وجود دارد.
وی بیان کرد: آنچه مرا نگران میکند این است که برخی به این باور رسیدهاند که فضای کنونی در مصر ممکن است کشور را به فضای دهه هشتاد نزدیک کند.
هویدی مینویسد: من هنگامی که گزینه خشونت را رد کردم به اختلافات اوضاع میان الجزایر و مصر متمرکز شدم اما آن همه چیز نیست زیرا شباهتهایی نیز میان دو کشور وجود دارد.
وی میافزاید: برخی از من میپرسند که چه انتظاری از طرفداران مرسی که تعدادی از آنها در الجیزه و اطراف گارد ریاست جمهوری کشته شدهاند میرود و چه کسی میتواند بر احساسات جوانان این گروه که دفاتر اخوان المسلمین را آتش گرفته و به یغما رفته میبینند و آنها در جلوی دیدگان پلیس و احیانا با تشویق آنها، فائق آیند. آنها معتقدند که نمیتوان بازگشت خشونت به مصر را به طور کامل رد کرد زیرا شرایط و تحولات میدانی در مصر خشونت را ایجاب میکند به ویژه که در تظاهرات اخیر مصریها خشونتهایی رخ داده است در حالی که جامعه مصری همواره به علت پایبندی به تحرکات مسالمت آمیز زبانزد بوده است.
هویدی مینویسد: طبیعت جغرافیایی میان دو کشور شاهد تفاوت فاحشی است و جغرافیا مصر به گونهای است که به کسانی که به جنگ و گریز تمایل داشته باشند این مجال را میدهد. شبه جزیره سینا و بسیاری از مناطق صحرایی و کوهستانی این زمینه را فراهم میآورد.
این نویسنده مصری میافزاید: برخی از وجود سلاح به مقدار زیاد در مصر در حال حاضر خبر میدهند و در واقع سلاحی که هم اکنون از لیبی و سودان وارد مصر شده است در تاریخ مصر سابقه نداشته است. برخی از پایگاه گروههای سلفی وابسته به القاعده در مصر که تمایل به خشونت دارند سخن میگویند. درست است که تعداد سلفیها در مصر زیاد نیست اما اوج گرفتن درگیریها سبب تشویق دیگران برای پیوستن به آنها میشود.
هویدی میافزاید: من در پاسخ به این گمانه زنیها میگویم که انقلاب ۲۵ ژانویه زمینه را برای مشارکت همه گروهها در روند سیاسی فراهم آورده است. اسلام گریان پس از آنکه زمینه را برای ورود به عرصه از راههای مسالمت آمیز مهیا دیدند وارد میدان شدند. و جماعت اسلامی که زمانی خشونت طلب بود در سیاستهای خود بازنگری کرده است و به روند مسالمت آمیز سیاسی روی آورده است طبیعی است که آنها از تجریه ۲۵ ساله خود درس عبرت بگیرند. هر چند که نمیتوان واکنشهای نسل جدید و جوان این گروههای را با توجه به فضای بحران پیش بینی کرد.
وی مینویسد: یکی از مشکلاتی که ما در تحلیل پدیدهها با آن روبرو هستیم این است که ما بر خشونت گروهها تکیه میکنیم اما خشونت دولت و حکومتها را نادیده میگیریم و در بیشتر شرایط آنها عامل بلا و مشکلات هستند. آنچه درباره بازگشت دستگاههای امنیتی به نقش سنتی خود پس از سیام ژوئن گفته میشود این نگرانی را نزد من به وجود آورده است که ما به سوی خشونت کشیده میشویم.
هویدی مینویسد: من موضعم را درباره نادیده گرفتن سناریوی الجزایر اصلاح میکنم و فرضیه بعید دانستن را موقتی میدانم. من پس از اینکه از نقش آفرینی دستگاههای امنیتی در مصر قبل از تظاهرات سیام ژوئن و پس از آن شنیدم به قبول تفکر ادغام سناریویهای سه گانه و به وجود آمدن یک سناریوی چهارمی تلفیق شده از الجزایر، رومانی و ترکیه رسیدم.
Sorry. No data so far.