شرایط امکان ظهور اندیشه شریعتی

برای فهم و قضاوت در مورد اندیشه و فعالیت‌های رجال یک قوم یکی از مهم‌ترین منظرگاه‌ها این است که بفهمیم چه سهمی در تاریخ تحولات اجتماعی و فکری ایران داشته است؟ به این معنا که حرف و کنش فرد در تطورات فکری و تاریخی بررسی گردد و مفاد و محتوای آن به نسبت تأثیر‌ها و تأثرات در شرایط آن جامعه مورد فهم و داوری قرار گیرد. دکتر کچویان در یک مصاحبه و یک سخنرانی از یک سو پیش‌تر اندیشه‌های شریعتی را بررسی کرده و از سوی دیگر تصویر کلی از فضای فکری و اجتماعی ایران از قاجار تا امروز ترسیم کرده است. با ادغام این دو متن تلاش شده که سهم شریعتی در تاریخ فکری و اجتماعی ایران مشخص گردد.

عکس: چمران بر مزار شریعتی

علیرضا افتخاری به یاد علی شریعتی

علیرضا افتخاری سالها پیش به بهانه سالگرد علی‌شریعی آلبومی با عنوان گل همیشه بهار منتشر کرد.

از مهدیۀ کافی تا حسینیۀ شریعتی در «خراسان فرهنگي»

«میراث‌دار رسانۀ منبر» عنوان پرونده‎ای است با موضوع زندگی و تاریخ شیخ احمد کافی، منبری شهیر کشور و شهید نیمۀ شعبان 57. «از مهدیۀ کافی تا حسینیۀ شریعتی» دو پایگاه تبلیغی مهم و تضادها و تشابهات آن در دوران مبارزات را بررسی کرده و «دوگانۀ دکتر و شیخ» یادداشتی است که علیرغم تفاوت‌های ظاهری و مرزبندی‌ هواداران، از هفت شباهت میان دکتر علی شریعتی و حجت‌الاسلام کافی پرده برداشته است.

تأملاتی بر «پروتستانتیسم اسلامی در ایران»

رئیس مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران معتقد است که جریان «پروتستانتیسم اسلامی در ایران» در اصل از زمان قاجار مطرح شده است؛ وی اثری با همین عنوان را در دست تألیف دارد.

عکس: نماز امام موسی صدر بر پیکر شریعتی

رحیم‌پور ازغدی از شریعتی می‌گوید

مراد شریعتی از روشنفکر مسئول، کسی‎ست که نسبت به وضع انسانی در زمان تاریخی و مکان اجتماعی خود آگاهی دارد و نسبت به آن احساس تکلیف می‌کند.

بررسى ديدگاه شهيد آوينى در باب روشنفکری

از نظر شهيد آوينى: تفاوت ما و غربى‏ها در اين است كه اومانيسم و فرزندان او، ليبراليسم و دموكراسى، ميان نيازهاى انسان تفاوتى قايل نمى‏‌شوند. آنها از آنجايى كه براى انسان «حقيقت غايى» نمى‏‌شناسند، اعتقاد يافته‌‏اند كه همه نيازهاى بشر بايد به طور يكسان برآورده شوند، حال آنكه در اين صورت، شدّت و حدّت نيازهاى حيوانى، عشق به كمال را كه منشأ نيازهاى فطرى است محجوب خواهد داشت و راه انسان به سوى فلاح مسدود خواهد شد.

شریعتی: رهبری انقلابی و نه دموکراتیک باید نسل‌ها تداوم یابد +جزوه

در طی نسل‌هایی که باید در کوره انقلاب و آموزشِ پیگیرِ ایدئولوژیک پخته و پرورده و ناب شوند، رهبری جامعه را بر شیوه اصل رهبری انقلابی، و نه حکومت دموکراتیک، باید ادامه دهند، بدین‌گونه که شخصیت و مسئولیت قهرمان و بنیانگذار مکتب و نهضت انقلابی را در چند نسل ادامه دهند.

جزوه: امت و امامت

امت و امامت را می‌توان از مهم‌ترین بحث‌های جامعه‌ شناختی پیرامون حکومت اسلامی و بررسی تمایزات آن با حکومت‌های استبدادی و دموکراسی‌های مرسوم دانست. انتظار مذهب اعتراض هم اولین ایده‌پردازی درباره‌ی ساختار حکومت ولایت فقیه است و جالب توجه است که ساختار حکومتی که دکتر علی شریعتی در این گفتار معرفی می‌کند شباهت زیادی به ولایت فقیه در جمهوری اسلامی ایران دارد.