طرح خط لوله گاز ناباکو که یکی از بزرگترین پروژههای بخش انرژی اتحادیه اروپا است، بهدلیل عقب کشیدن شرکت مجاری عضو کنسرسیوم طرح و افزایش چشمگیر هزینههای آن در آستانه شکست قرار گرفت.
خط لوله گاز «ناباکو» که توسط اتحادیه اروپایی حمایت مالی میشود، قرار است با انتقال ۳۱ میلیارد مکعب گاز در سال از کشورهای حوزه دریای مازندران به کشور اتریش از طریق گذر از کشورهای بلغارستان و رومانی و ترکیه و مجارستان به کشورهای شمال اروپا وصل شود تا نیاز مبرم اتحادیه اروپایی به گاز روسیه را کاهش دهد.
این در حالی است که حدود دو سال قبل کشورهای سهامدار خط لوله «ناباکو» در بیانیهای رسماً ایران را از یک منبع مهم تامین کننده گاز خط لوله «ناباکو» کنار نهاده و خواهان بهره گیری از دو خط دیگر تغذیه کننده از مرز ترکیه به کشورهای گرجستان و عراق بهعنوان منابع جایگزین شدند.
این تصمیم در شرایطی گرفته شد که کارشناسان بخش انرژی با یادآوری اینکه ایران دومین منبع تأمین کننده گاز جهان است، فشارهای امریکا را دلیل اصلی کنار گذاشته شدن ایران از این طرح دانستند و عنوان کردند که این طرح بدون حضور ایران امکان اجرایی شدن نخواهد داشت، چرا که با وجود آنکه کمیسیون اروپا از سالها پیش هم بهلحاظ مالی و هم از طریق مذاکره با آذربایجان و ترکمنستان به عنوان تامینکنندگان بالقوه گاز ناباکو از این طرح پشتیبانی کرده است، با این حال، در این مورد که ناباکو بتواند بدون ایران گاز کافی را از تولیدکنندگان دریافت کند، تردید جدی وجود دارد. (اینجا را بخوانید: خط لوله گاز ناباکو؛ بدون ایران هرگز اجرایی نمیشود)
با این حال، اکنون پس از حدود دو سال، شرایط بهنحوی پیش میرود که نشان میدهد آن پیشبینی تا حدود زیادی درست بوده است، بهطوری که هم برآوردهای جدید حاکی از افزایش چشمگیر هزینههای مالی اجرای طرح است و هم یک شرکت نیمه دولتی مجاری عضو کنسرسیوم طرح بدون ارائه هر گونه توضیح شفاف از طرح کنار کشیده است.
ویکتور اوربان نخستوزیر مجارستان اعلام کرده است که شرکت نیمهدولتی مجاری MOL یا به همکاری خود با طرح نابوکو پایان خواهد داد و یا آن را به حداقل خواهد رساند. اما همچنانکه نخست وزیر مجارستان توضیحی در مورد علت این تصمیم نداده، مسئولان شرکت MOL نیز در مورد دلیل این تصمیم صرفاً به این جمله بسنده کردهاند که «تردیدهای زیادی درباره نابوکو وجود دارد که نمیشود آنها را نادیده گرفت.»
اما کنار کشیدن شرکت مجاری MOL که در کنار OMV اتریش، RWE آلمان، MOL مجارستان، «بوتاس» ترکیه، «انرژی هولدینگ» بلغارستان و ترانسگاز رومانی، شرکای کنسرسیوم نابوکو محسوب میشوند، تنها دلیل برای در آستانه شکست بودن این طرح خط لوله نیست، چرا که با وجود آنکه کنسرسیوم ناباکو در آخرین برآورد خود هزینه احداث خط لوله را هشت میلیارد دلار عنوان کرده بود، اکنون روشن شده است که این رقم میتواند بهمیزان چشمگیری افزایش یابد.
اگرچه رقم برآورد جدید اعلام نشده اما به نظر میرسد تفاوت بهقدری زیاد هست که کنسرسیوم مجری طرح خط لوله ناباکو تصمیم گرفته است با اعمال تغییراتی عمده در این طرح فقط بخش کوچکی از آن را اجرا کند. خط لوله نابوکو قرار بود بین میدانهای گاز آذربایجان و بندرجیحان در ترکیه احداث شود و گاز حوزه خزر را از اینطریق به اروپا برساند. کنسرسیوم مجری طرح اکنون سرگرم بررسی این مسئله است که بهجای این مسیر، گاز را از مرز میان ترکیه و بلغارستان به اتریش انتقال دهد.
ناکامی طرح ناباکو علاوه بر اینکه درس عبرت خوبی برای اروپا بهدلیل حذف ایران بهعنوان دومین دارنده منابع گازی جهان خواهد بود، برای روسیه نیز که هدف اصلی از اجرای این پروژه است، یک موفقیت محسوب میشود، چرا که هدفگذاری اصلی طرح خط لوله ناباکو کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه است و قرار بود خط لوله ناباکو رقیب جدی خط لوله جنوب روسیه باشد.
بر اساس گزارش دویچه وله، در صورت شکست طرح نابوکو و راهاندازی «خط لوله جنوب»، تأمین گاز اروپا به انحصار کامل روسیه در میآید. کشورهای اروپایی که در حال حاضر حدود ۸۰ درصد گاز مورد نیاز خود را از روسیه میخرند، نگران آن هستند که مسکو در مواقع حساس از گاز بهعنوان یک ابزار سیاسی استفاده کند.
Sorry. No data so far.