لیلا اقبالی– گلنار در شهر مسکو زندگی میکند. ۲۰ سال است فعالیتهای رسانهای دارد و با نشریههای مختلف همکاری کرده. هماکنون نیز صاحب نشریهٔ «مسلمانکا» به معنی «زن مسلمان» است که از سال ۲۰۰۸ شروع به کار کرده و به موضوعات زنان، اسلام و موضوعات فرهنگی میپردازد.
گلنار در کنار کار مطبوعاتیاش، مربی هنری هم هست. کارهای دستی شبیه قالیبافی نیز انجام میدهد. در رشتهٔ تعلیم و تربیت کودکان تحصیل کرده و یک دختر ۱۳ ساله دارد. با «گلنار جمال» و «ظـُرفا خوژیوا» از فضای فرهنگی کشورشان حرف زدهایم. گفتگو را با هم میخوانیم.
حرکات ضد اسلام و ضد حجاب در روسیه
حرکتهای ضد اسلام و حجاب در روسیه بسیار زیادند. در شهر مسکو، فمینیسم برای فریب اذهان عمومی تلاشهای زیادی میکند و همجنسگرایی ترویج میشود. به همین دلیل، تمام تلاش ما در نشریه این بوده که نباید فقط به مسلمانها محدود باشیم. اتفاقا تعداد زیادی از مخاطبان و علاقهمندان به مطالب ما غیرمسلمان هستند که با خواندن مطالب ما دیدگاهشان راجع به اسلام اصلاح میشود.
دائما نامههایی از غیرمسلمانان دریافت میکنیم که اظهار میکنند با خواندن این نشریه نظرشان نسبت به اسلام عوض شده است. حتی بهنظر میرسد که این دست مطالب برای غیرمسلمانها جالبتر بوده، چون اطلاعات اسلامی بیشتر مسلمانان بالاست، ولی غیرمسلمانان هستند که اطلاعات نادرست و باورهای غلط دارند. بنابراین، بازخوردها مثبت است.
شاید حدود ۵۰ درصد مسلمانان روسیه از طبقهٔ متوسط اجتماعی باشند، ولی بیشتر مسلمانان مقید، از طبقهٔ ضعیف اقتصادی هستند. البته در طبقههای بالای اجتماعی هم مسلمان هست، ولی زیاد مقید به حجاب یا احکام شریعت نیستند.
مشکلات زنان در روسیه، فقط به ممنوعیت حجاب ختم نمیشود
ممنوعیت حجاب برای زنان شاغل در مراکز دولتی، مشکل بزرگی است؛ هرچند مشکلات ما بهعنوان شهروندان مسلمان فقط به ممنوعیت حجاب ختم نمیشود. ما حتی مدارس یا مهدکودکهای اسلامی هم نداریم که بچههایمان را با تربیت اسلامی رشد دهیم. بهندرت مؤسسههای خصوصی برای یادگیری زبان عربی یا ترکی وجود دارند که آن هم شاید در مسکو فقط یک مورد باشد.
البته شهری هست در تاتارستان (یکی از جماهیر استقلالیافته از شوروی سابق) که در آنجا چنین محدودیتهایی وجود ندارد. آخرین مطلب من در نشریهمان به معرفی این منطقه و بحث دربارهٔ آن اختصاص داشت. آنجا مسلمانان محدودیتی برای رعایت حجاب در مراکز آموزشی یا کاری ندارند. خیلی راحت نماز جماعت برپا میکنند، نمازجمعه دارند و بسیاری از آداب شریعت را در جامعه انجام میدهند.
ظرفا خوژیوا نیز در دو رشتهٔ خبرنگاری و حقوق درس خوانده و در نشریهٔ «نیسان» در تاجیکستان که به موضوعات اسلام و زنان میپردازد، فعالیت دارد. خودش میگوید نیسان به معنای ابر بهاری است و چون ما این نشریه را در بهار راهاندازی کردیم، نامش را نیسان گذاشتیم.
اوضاع فرهنگی و اجتماعی تاجیکستان از زبان ظرفا
تاجیکستان کشور مسلمانی است که ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. ۹۸ درصد مردم، مسلمان سنیمذهب هستند. ۳۵ درصد مردم را جوانان تشکیل میدهند و ۷۰ درصد به مطبوعات دسترسی دارند.
دولت ما با دولتهای غربی روابط حسنه دارد و حاکمیتی سکولار است. پوشش حجاب در مراکز دولتی ممنوع است و طبق قانونی که اخیرا تصویب شد، ورود افراد زیر ۱۸ سال به مساجد، غیرقانونی است. فعالیتهای دینی کنترل میشوند و حتی به مدارس خصوصی دینی هم اجازهٔ کار داده نمیشود. البته حوزههای علمیهٔ دولتی و چند دانشگاه اسلامی هم داریم، ولی کافی نیست.
در رابطه با قانون ممنوعیت حجاب، من خودم در انتخابات پارلمان رأی آوردم، ولی بهعلتِ داشتن حجاب نتوانستم به مجلس بروم. به دادگاه عالی شکایت کردم، ولی باز هم با حضورم مخالفت شد. ما با تمام وجود تلاش میکنیم که در چنین جامعهای قدمی برای ترویج زندگی دینی برداریم.
یک NGO داریم به نام «نشاط» که خودم آن را راهاندازی کردهام و به فعالیتهای فرهنگی و دینی اختصاص دارد. مدتی است که در حال راهاندازی ۴ تشکیلات دیگر هم هستم که بخشی هم به فعالیت خانمها اختصاص دارد.
به روستاها مبلغ میفرستیم. سعی میکنیم باورهای غلط مردم را اصلاح کنیم. مثلا درمورد فلسطین، در اثر تبلیغات رسانههای غربی و دولت حاکم، بسیاری از مردم تصور میکنند که دولت فلسطین اشغالگر است و سرزمین مردم یهود را تصرف کرده است. در این موضوع، ما ۴ سال است که روز قدس را با برگزاری همایش و پخش بروشورها و نشریهها زنده میکنیم و ۲ سال است که توانستهایم راهپیمایی روز قدس را در شهرهای مختلف برگزار و ساماندهی کنیم.
در موضوعات مختلف همایشهای زیادی برگزار میکنیم. مثلا در سالروز میلاد پیامبر (ص) و یا ولادت حضرت فاطمه زهرا (س)، سعی میکنیم مردم را با زندگی ایشان آشنا کرده و افرادی مثل حضرت زینب (س) و حضرت فاطمه (س) را بهعنوان الگو به خانمهای جوان معرفی کنیم. در وبسایتمان و مجلههایی که در اختیار داریم، این باورها را ترویج میکنیم. مثلا یکی از باورهای بسیاری از مردم ما این است که پیامبر دو دختر داشتند و فاطمه و زهرا دو نفر هستند. این مسائل حاکی از اطلاعات غلطشان است.
دو روزنامه داریم در سطح کشور به نامهای «نجات» و «رسالت اسلامی»، به علاوه ۲ نشریه به نامهای «سفینهٔ امید» و «رسالت». نشریهای به نام «اقبال» هم داشتیم که بهعلت مشکلات مالی تعطیل شد. اما با همهٔ اینها، کاری که ما میکنیم، در مقابل ۲۱۰۰ تشکیلات غربزده که کار ضدفرهنگی انجام میدهند، خیلی کم است.
مردم تاجیکستان تشنهٔ معارف دینی هستند
با دولت هم کموبیش مشکلاتی در تحقق اهدافمان داریم، ولی من از این جهت که حقوقدان هستم و عضو حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، این فضاها را خنثی میکنم و بهخاطر نفوذی که دارم، سایر تشکلهای نوپا را هم تحت حمایت میگیرم.
عامهٔ مردم و بسیاری در روستاها، خودشان اظهار نیاز میکنند و از ما میخواهند برایشان مبلّغ بفرستیم. آنجا مردم، تشنهٔ معارف دینی هستند.
پشتیبانی مالی «نیسان»
تشکلهای خیریه داریم و گاهی هم برای کارهای فرهنگی، بودجههای دولتی جذب میکنیم. مشکل مالی همیشه وجود داشته، ولی از درآمد خیریه، تا حدی هم به محرومان کمک میکنیم. مثلا در جنگ غزه برای مردم این کشور کمکهایی ارسال کردیم.
خانواده، نقطهٔ مرکزی فعالیتها
سه پسر دارم به نامهای احمد، اکمل و عبدالله، و یک دختر به نام زینب. نام دخترم را «رحفظا» گذاشته بودم. ولی در ۸ سالگی، او را برای حفظ قرآن به دارالقرآن فرستادم. همان موقع کتاب شهید مطهری (ره) را دربارهٔ امام حسین (ع) و عاشورا خواند و اسم خودش را «زینب» گذاشت.
Sorry. No data so far.