همزمان با مطرح شدن مجدد بحث پذیرش قانون کپی رایت جهانی در دولت سایت عدالتخواهی قصد دارد به بازخوانی برخی انتقاداتی که از گذشته به پذیرش این طرح وارد بوده است بپردازد.
آن‌چه در ادامه می آید از سلسله یادداشت‌هایی است که در نشریه صبح دوکوهه پیرامون این مبحث آمده است:
قبول مالکیت معنوی در تضاد با منافع مردم
سازمان تجارت جهانی برای بررسی درخواست عضویت هر کشور از جمله ایران پیشاپیش شرایطی را به کشور درخواست کننده تحمیل میکند که پیش از این به بسیاری از آنها، از جمله یکسان‌سازی نرخ ارز، مقررات زدایی از واردات، عدم پرداخت سوبسید و حمایت‌های دولتی در بخش‌های صنعت و تولید، تجمیع عوارض دریافتی از تولید‌کنندگان و واردآوردن شوک‌های ناگهانی افزایش قیمت کالاهایی که دولت با یارانه‌ای خود تعادل آنها را حفظ می‌کرد اشاره کرده‌ایم. قبول قانون جامع کپی رایت یکی دیگر از شرایط دیکه شده سازمان تجارت جهانی است که از مدتی پیش به طور پراکنده درباره آن بحث‌هایی در نشریات مطرح می‌شد، اما برگزاری همایش بررسی حقوق مالکیت ادبی و هنری با حضور نماینده سازمان تجارت جهانی و معاون دبیر کل سازمان جهانی مالکیت فکری از سوی وزارت ارشاد معلوم کرد که پیشرفت کار بیش‌تر از حرف و بحث بوده و متعاقبا اعلام وزیر ارشاد مبنی بر تدوین پیش‌نویس قانون جامع کپی رایت آب‌پاکی را بر دستها ریخت و نشان داد که هیچ امید تجدید نظر در مسیر انتخاب شده برای نظام اقتصادی ایران وجود ندارد و مردان اقتصاد ایران بدون توجه به پیامدهای هولناک عضویت فوری و بدون آمادگی این سازمان بر فشارهای خود، برای اجرای مو به موی خواسته‌های غول سازمان تجارت جهانی می‌افزایندو.
اظهارات وزیر ارشاد در خصوص تدوین این پیش‌نویس، خبری را که در چند روز گذشته از سوی خوانندگان نشریه دریافت شده بود تایید کرد. به ادعای این خوانننده دو کوهه به ادارات دولتی بخشنامه شده که از خرید هر گونه سی‌دی کامپیوتری از بازار آزاد جدا خودداری کنند و فقط سی‌دی اصل و از تولید کننده خریداری نمایند.
از آن‌جا که شاید بسیاری از مردم حتی بسیاری از مسوولین اطلاع کافی ندارند که پذیرش این قانون چه عواقبی را در پی خواهد داشت، بر آن شدیم که ضمن ارائه توضیح مختصری، نظر یک کارشناس معبر را که در کتابی تحت عنوان نظم نوین اقتصاد جهانی درج شده است به چاپ برسانیم.
مختصر آن که پذیرش کپی‌رایت عبارت از پرداخت حقوق مادی به مولف و پدیدآورنده اثر هنری، فکری، ادبی و حتی صنعتی در حوزه اکتشافات و اختراعات و هم‌چنین تحقیقات زیست‌شناسی، گیاه‌شناسی و … است و برای مثال در زمینه کاربرد لوازم نرم‌افزاری کامپیوتری محدودیت‌های وسیعی بر کاربران که عمدتا از اقشار دانش‌آموز و دانشجوی و اساتید محترم دانشگاه‌ها می‌باشند، تحمیل خواهد شد. این افراد پس از پیوستن به این معاهده‌نامه، بایستی به جای خرید سی‌دی‌های کپی شده در بازار آزاد –مانند ویندوز ۲۰۰۰- که حداکثر با قیمت ۱۵۰۰ تومان به فروش می‌رسند نسخه اصطلاحا اورجینال را از تولید کننده خارجی خریداری نمایند که حداقل حسب موضوع و اهمیت برنامه مورد نظر حدود ۲۰۰ دلار و حداثر ها صدها میلیون تومان خواهد داشت.
در این صورت ایران هم به جمع بسیاری از کشورهای فقیر عضوسازمان تجارت جهانی خواهد پیوست که در آنها کامپیوتر و کاربرد آن یک امکان اشرافی است که فقط برای ثروتمندان قابل دسترسی می‌باشد و اقشار کم‌درآمد ولو مستعد و از نظر فعالیت‌های علمی نیازمند به کاربرد کامپیوتر، به علت عدم تمکن کافی برای خرید برنامه‌های اصلی از فعالیت در این بخش مهم و مدرن محروم خواهند شد.
همان‌گونه که گفته شد حقوق مالکیت معنوی به حیطه اختراعات، اکتشافات و تحقیقات علمی نیز تسری داشته و ایران بعد از قول این تعهد، به تعطیل کردن طرح ژنریک دارو و منع کپی‌برداری از دستگاه‌های خارجی به منظور تولید در داخل واردار خواهد شد. لازم به یادآوری است که در کشورهای دیگری که به سازمان تجارت جهانی ملحق شده‌اند –حتی ترکیه- خط فقر بر مبنای در آمد ۷۰۰ دلار در ماه تعریف شده است و در حالی در ایران این عدد به کمتر از ۲۰۰ دلار محدود است.
برای اطلاعات دقیقتر و تخصصی‌تر مطالعه مقاله حاضر از کتاب نظم نوین اقتصاد جهانی و کشورهای جنوب تالیف دکتر فریدون برکشلی توصیه می‌شود.
نشریه صبح دو کوهه – شماره ۲۱- اسفند ۸۱
Sorry. No data so far.