پنج‌شنبه 31 می 12 | 20:00

«داستایووسکی در کشاکش با نیهیلیسم روسی» در شماره جدید فرهنگ عمومی

در این شماره‌ به موضوعاتی مانند بازخوانی فتنه ۸۸ و جامعه‌گریزی نخبگان مدرن، مدرنیته و مباحثی حول فلسفه سیاسی، فلسفه هنر و نظری نقادانه به دیدگاه متفکرانی چون اشمیت و فروید پرداخته شده است. مقاله‌ی «داستایووسکی در کشاکش با نیهیلیسم روسی» خوانشی منتقدانه است بر آثار این رمان‌نویس شهیر روسی در بستر اندیشه‌ها و وقایع سیاسی هم‌زمان وی و نسبت‌اش با جریان‌های ادبی معاصر.


به گزارش تریبون مستضعفین شماره‌ی جدید ماه‌نامه «فرهنگ عمومی» ماه‌نامه تخصصی فرهنگ و اندیشه و جنگ نرم منتشر شده است.

در شماره‌ی جدید این نشریه به موضوعاتی مانند بازخوانی فتنه ۸۸ و جامعه‌گریزی نخبگان مدرن، مدرنیته و مباحثی حول فلسفه سیاسی، فلسفه هنر و نظری نقادانه به دیدگاه ادیبان و متفکرانی چون کارل اشمیت، داستایووسکی و فروید و هم‌چنین یادبود مهرداد اوستا پرداخته شده است.

نخبه‌شناسی جامعه‌کشی و بازخوانی فتنه ۸۸

در گفت‌وگوی‌ ویژه‌ی این‌ شماره که به بازخوانی وقایع سال ۸۸ می‌پردازد، دکتر «مظفر نامدار» به بررسی ریشه‌های اجتماعی و معرفتی فتنه می‌پردازد.

در بخشی از این گفت‌وگو پیرامون رفتارهای مردم‌گریز فتنه‌گرانی که خود را نخبه می‌دانستند می‌خوانیم: «سیطره‌ی خودشان را استبداد نمی‌‌دانند چون این را برای خودشان حق می‌دانند. در بنیاد فلسفه سیاسی جدید توده‌ها حقی ندارند. حق مال به اصطلاح و به تعبیر خودشان نخبه‌هاست. مال آن طبقه زیاده‌خواه جدیدی که می‌گوید علم پیش من است. سیاست پیش من است. ساماندهی پیش من است. مدیریت پیش من است و بقیه دیگر هیچ.»

وی چنین ادامه می‌دهد: «اصلاً شما دموکراسی‌ها را هرچه ورق بزنید می‌بینید حکومت اقلیت‌هاست. اقلیت‌های اکثریت‌نما. حکومت اقلیت‌های اکثریت‌نماست.»

در ادامه این گفت‌وگوی مفصل دکتر نامدار به بررسی علوم انسانی مدرن که مبنای معرفتی و مشروعیت‌بخش حرکت‌هایی چون فتنه ۸۸ در نگاه عاملان آن است می‌پردازد و از لزوم بومی‌سازی علوم انسانی می‌گوید. وی بیان می‌کند: «اصلا دانشگاه‌های علوم انسانی ما درست نشده بود برای تولید بلکه از اول درست شده بود برای تقلید. حالا شما آمدید یک انقلابی کردید. تولید بزرگ در حوزه‌ی علوم انسانی دارید. می‌خواهید این‌ها را تئوریزه کنید. از دانشگاهی که درست شده بود برای تقلید می‌خواهید این‌ها را در بیاورید، معلوم است که در نمی‌آید.»

از نقد مدرنیته تا نقد نازیستی لیبرالیسم

در بخش حکمت و اندیشه این شماره، اولین بخش از سری مقالات «درباره مدرنیته» به قلم «شاهرخ منفرد» در معرفی و نقد مدرنیته از نگاه معرفت‌شناختی منتشر شده است. «نگاهی انتقادی به اندیشه فرویدیسم» مقاله‌ی بعدی این بخش است. «نگاهی به یونان باستان» درباره جریان‌شناسی فلسفه یونانی و «اتوپیا؛ مفهومی منسوخ» نیز به قلم «جوزف اف. کوتس» از دیگر مطالب این بخش است.

مقاله استاد «اصغر طاهرزاده» با عنوان «امام‌خمینی؛ شخصیتی اشراقی و نظام‌ساز» در پی ارائه‌ی تفسیری فلسفی-عرفانی از دیدگاه‌های سیاسی امام خمینی و در واقع کل نظام فکری‌‌ای که به جهان عرضه می‌کند، بوده است.

بررسی آراء و نظرات فیلسوف نازی‌گرای آلمانی «کارل اشمیت» هم دیگر مقاله بخش حکمت و اندیشه‌ی این شماره‌ی فرهنگ عمومی است. نگاه خاص اشمیت به فلسفه سیاسی و انتقاداتش به لیبرالیسم و مغفول ماندن این وجه اندیشه وی دست‌مایه‌ی این مقاله بوده است.

داستایووسکی در کشاکش با نیهیلیسم روسی

بخش ادبیات و هنر این شماره شامل گفت‌وگویی با «حجة‌الاسلام‌والمسلمین سیدمهدی میرباقری» حول فلسفه هنر با عنوان «هنر، تجلی ذکر اجتماعی در مسیر تاریخ» است؛ هم‌چنین «گامی به عمق» قسمت دوم مصاحبه با «عباس معلمی» حول سینما و کارکردهای ذاتی و ابزاری آن است.

مقاله‌ی «داستایووسکی در کشاکش با نیهیلیسم روسی» خوانشی منتقدانه است بر آثار این رمان‌نویس شهیر روسی در بستر اندیشه‌ها و وقایع سیاسی هم‌زمان وی و نسبت‌اش با جریان‌های ادبی معاصر. وی در این مقاله انسان مدرن از دیدگاه داستایووسکی را در شخصیت اصلی رمان «جنایت و مکافات» یعنی «راسکول‌نیکوف» متجلی می‌بیند و می‌نویسد: «داستایووسکی در جنایت و مکافات و برخی دیگر از آثار خود نشان می‌دهد که در عالم مدرن، انسان با فراموش کردن، عهد ولایت الهی و حضور و هدایت قدسی و با تکیه بر آزادی نفسانیت‌مدار مدرن خود برای خویشتن تئوری اخلاقی می‌آفریند و این تئوری اخلاقی او را مجاز به انجام هر کاری می‌کند و اینجاست که فاجعه کامل می‌شود و انسان از انسانیت دور و دورتر می‌شود و جنایت پدیدار می‌گردد.»

آخرین مقاله بخش ادبیات و هنر به بازخوانی زندگی و سبک و محتوای شعری شاعر انقلاب اسلامی «مهرداد اوستا» پرداخته است.

یادداشتی درباره اشعار جنجالی اخیر «گونتر گراس» شاعر آلمانی و هم‌چنین بحثی حول جایگاه «زنای با محارم» در نظام حقوقی روشنفکران نئولیبرال -که به بهانه اظهار نظر اخیر عبدالکریم سروش نوشته شده است- به قلم «حمید خرسند» پایان بخش شماره خردادماه فرهنگ عمومی است.

شماره ۱۰ دوره جدید ماهنامه فرهنگ عمومی در ۲۰۰ صفحه و با قیمت ۴۰۰۰ تومان روی پیشخوان روزنامه‌فروشی‌ها قرار دارد.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.