«محمدحسین کیانی» مدیر گروه جنبش‌های معنوی پژوهشکده باقرالعلوم (ع) درمورد عرفان‌های نوظهور گفت: جنبش‌های نوپدید دینی اشاره به هر گروه و حرکتی اجتماعی دارد که مبتنی بر مولفه‌های مدرنیته، تفسیر جدیدی از دین و معنویت ارائه می‌دهند. چنین تفسیر تجربه‌گرایانه‌ای که اغلب شبیه نحله‌های عرفانی به نظر می‌رسد، تفاوت‌های بسیاری با عرفان حقیقی دارد.
وی افزود: این تفاوت‌ها را می‌توان به دو قسم تفاوت ظاهری و تفاوت بنیادین تقسیم نمود. تفاوت‌های ظاهری بسیارند و در انواع رفتار رهبران و پیروان، دستورات و اعتقادات جزئی قابل مشاهده هستند، اما برای شناخت اساسی تفاوت‌های عرفان‌حقیقی از عرفان کاذب می‌بایستی به تفاوت‌های بنیادین توجه کرد؛ بدین‌معنا که در عرفان حقیقی اصالت با متافیزیک دینی و خدامحوری است اما در عرفان کاذب نگاهی تجربه‌گرایانه و پراگماتیسمی حاکم است، تعابیر متافیزیکی با عینک این‌جهانی سامان می‌پذیرد و اصالت با انسان (اومانیسم) است.
سردبیر فصلنامه «مطالعات معنوی» در مورد گرایش جوانان به این عرفانوارهها هم گفت: در جهان متجدد و بعد از نهادینه‌شدن گرایش‌های مستحکم پوزیتیویسمی میل به معنویت شکل گرفته است. تمایل به معنا و معنویت در دل انسان مدرن تعجب‌برانگیز نیست، چرا که در طول تمامی اعصار ایجاد علاقه به معنویت در تمامی جوامع منقطع از آن قابل پیش بینی بوده است.
این محقق و پژوهشگر پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) ادامه داد: وانگهی، میل به هدف والا جزء نیازهای فطری انسان است و گویا مدرنیته نتوانسته آرمانی را به مثابه هدف والا فراهم و از آن دفاع کند. دلائل گرایش جوانان به عرفان‌های کاذب بسیار متنوع و بعضا منحصر به فرد است. اما علت اصلی گرایش، نهفته در ویژگی ماهوی عرفان‌های کاذب دارد. این ویژگی چیزی جز «ترویج معنویت خالی از تکلف و سختی، معنویت این‌جهانی و همخوان با دستاوردهای لذت‌بخش و مادی مدرنیته» نیست.
وی درپایان یادآورشد: راه تشخیص معنویت حقیقی از کاذب متنوع است. اما راهکار بنیادین این تشخیص اشاره به این نکته کلیدی است که عرفان حقیقی بر مبانی و مبادی مستحکمی و بر معرفت‌شناسی عقلانی استوار است. حال آنکه عرفان‌های کاذب همواره فاقد مبانی و معرفت‌شناسی استوار است و یا لااقل به ارائه مبانی می‌پردازند که در برابر عقلانیت عرفان حقیقی بسیار ضعیف و نحیف است.
Sorry. No data so far.