تریبون مستضعفین- موضوع تسهیلات چندصدمیلیونیای که مجلس هشتم در روزهای پایانی عمرش برای برخی هزینههای مرتبط با مجلس نمایندگان مصوب کرد، انتقادات مختلفی را برانگیخت و در اولین دیدار نمایندگان مجلس نهم با رهبری نیز تلویحا مورد گلایه قرار گرفت. از این رو بازخوانی دغدغههای امام خمینی و آیتالله خامنهای پیرامون دوری مسئولین و بهخصوص مجلسیان از خرجتراشیهای غیرضرور و تجملگرایی خالی از لطف نیست.
دیروز؛ اوایل انقلاب
تابستان سال 1358 است، هنوز از پیروزی انقلاب اسلامی یک سال هم نمیگذرد. مجلس خبرگان قانون اساسی به تازگی تشکیل شده و قانون اساسی جمهوری اسلامی در حال تدوین و تصویب است. در برخی مناطق کشور مانند کردستان جنگ داخلی شدیدی با هدف تضعیف انقلاب اسلامی و در پوشش اختلافات قومی شکل گرفته است و سپاهیان اسلام در حال فداکاری برای دفاع از انقلاباند.
در این میان، حضرت امام (ره) مطلع میشوند، بودجه نسبتاً سنگینی (با توجه به شرایط آن روز کشور) برای برگزاری مجلس خبرگان قانون اساسی در نظر گرفته شده است. امام خمینی سکوت را جایز ندانسته و در نامه ای قابل تامل به هاشم صباغیان (وزیر کشور دولت موقت) به این موضوع اعتراض میکند.
متن نامه ایشان به تاریخ دوم شهریور 1358:
«مجلس خبرگان در جمهوری اسلامی بودجه ده میلیون تومانی و هتل مجلل اشرافی لازم ندارد. آقایان وکلای محترم، که عمده آنان از علمای اعلام هستند، از این نحو تشریفات نگران هستند. آنان بحمدالله با زندگی نزدیک به طبقات محروم عادت نمودهاند. بودجه مذکور را تعدیل نمایید. و عذر برگشت مازاد صحیح نیست؛ زیرا اعتبار مذکور ممکن است سنتی بشود در آتیه.»
امام حامی مستضعفین نگران است اعتبار مذکور سنتی بشود برای آیندگان.
دیروز؛ اوایل دوران سازندگی
تابستان سال 1370 است، از پایان جنگ تحمیلی و تثبیت نسبی جمهوری اسلامی مدت زیادی نمیگذرد و تازه دوران سازندگی آغاز شده است.
رهبر معظم انقلاب مشاهده میکند که رگههایی از تجملگرایی در زندگی برخی از مسئولین به چشم می خورد. معظمله سکوت را جایز ندانسته و در سخنرانی بسیار صریحی در جمع مسئولان نظام، ضمن یادآوری وضعیت زندگی مسئولین قوای مختلف (از جمله نمایندگان دوره اول مجلس) در اوایل انقلاب، به روندی که در حال شکلگیری است اعتراض میکند.
بخشی از بیانات ایشان به تاریخ بیست و سوم مرداد 1370:
«شما چگونه مىخواهيد محبت و اطمينان مردم را جلب كنيد؟ مردم بايد به من و شما اعتماد داشته باشند. اگر ما دنبال مسايل خودمان رفتيم، به فكر زندگى شخصى خودمان افتاديم، دنبال تجملات و تشريفاتمان رفتيم، در خرج كردن بيتالمال هيچ حدى براى خودمان قايل نشديم – مگر حدى كه دردسر قضايى درست بكند! – و هرچه توانستيم خرج كرديم، مگر اعتماد مردم باقى مىماند؟ مگر مردم كورند؟ ايرانيان هميشه جزو هوشيارترين ملتها بودهاند؛ امروز هم به بركت انقلاب از هوشيارترينهايند؛ از هوشيارها هم هوشيارترند. آقايان! مگر مردم نمىبينند كه ما چگونه زندگى مىكنيم؟
آن وقتى كه جوان حزباللهى ما به جهاد يا به سپاه يا به فلان وزارتخانه مىرفت و به او مىگفتند كه چهقدر حقوق مىخواهى، مىگفت اين حرفها چيست، مگر من براى حقوق آمدهام؟ اصرار مىكردند كه بالاخره زندگى خودت و زن و بچهات بايد بگردد؛ يك چيزى بگير. به نظر شما اينها افسانه است؟ به نظرم اگر شما برويد در دنيا اين را نقل كنيد، چنانچه كسى وضع چند سال قبل ما را نديده باشد، خواهد گفت كه افسانه است؛ ولى اين واقعيت است. اين رويداد، در همين ايران و در همين تهران و در همين وزارتخانههاى ما اتفاق افتاد؛ يكى، دو مورد هم نبود. نمايندهى مجلس وقتى اول بار به او حقوق دادند، خجالت كشيد حقوق را بگيرد! بعضى از دوستان ما در دورهى اول نمايندگى مجلس، شرمشان آمد و ننگشان كرد كه حقوق بگيرند! گفتند ما حقوق بگيريم؟!
برادران! من و شما داريم از آن ذخيره مىخوريم؛ فراموش نكنيد، آن را مردم ديدند. نمىشود ما در زندگى مادّى مثل حيوان بچريم و بغلتيم و بخواهيم مردم به ما به شكل يك اسوه نگاه كنند؛ مردمى كه خيليشان از اوليات زندگى محرومند.»
رهبر آگاه انقلاب نگران رواج تجمل گرایی در بین مسئولان و از بین رفتن اعتماد مردم به نظام است.
دیروز؛ اواخر دوران اصلاحات
بهار سال 1383 است، از پایان مجلس اصلاح طلب ششم که خاطره تلخی در اذهان مردم باقی گذاشته است، مدت زیادی نمیگذرد و مجلس اصولگرای هفتم به تازگی آغاز به کار کرده است.
رهبر معظم انقلاب مطلع میشوند که هیئت رئیسه و نمایندگان این مجلس تصمیم گرفته اند در اعطای برخی امتیازها و تجملگراییهای غیرقابلقبولی که در مجالس قبلی (بخصوص مجلس ششم) شکل گرفته است تجدیدنظر کنند. معظمله در اولین سخنرانی خود در بین نمایندگان مجلس هفتم از این تصمیم آنها تقدیر کردند.
بخشی از بیانات ایشان به تاریخ بیست و هفتم خرداد 1383:
«من وقتى در مطبوعات خواندم كه شماها تصميم گرفتهايد در بعضى از مسائل مجلس و برخى از برخوردارىهاى بيخودى تجديدنظر كنيد، حقيقتاً خوشحال شدم و به بانيان اين كار دعا كردم. مثلاً فرض بفرماييد آدمى خانه دارد، باز خانه مىخواهد؛ امتياز دارد، باز امتياز مىخواهد. واقعاً من تشكر مىكنم از اينكه شما در اين راه وارد شديد و همت گماشتيد. اين راه را ادامه دهيد و بر سر اين كارها پاى بفشريد. هرچه مىتوانيد، منطقى و صحيح رفتار كنيد. البته ما توصيه نمىكنيم و توقع هم نداريم كه مثلاً در مجلس، نمايندگان گشنگى و تشنگى بكشند و زهد به خرج دهند – نه ما اينطوريم، نه شما اينگونهايد – ما مىگوييم زيادهروى و اسراف نشود و كارهاى بىقاعده و خرجهاى بيخودى انجام نگيرد. ممكن است سرجمع همهى اين خرجها مبلغ خيلى كلانى هم در مجلس نشود؛ اما وقتى شما اين راه را قطع كرديد، دست مردم و دستگاهها الگو مىدهيد و راه و جهت را مشخص مىكنيد. كار شما خيلى ارزش دارد و بسيار خوب است؛ اين را دنبال كنيد.»
رهبر بصیر انقلاب، به شدت حامی این تصمیم مجلس (حتی قبل از اجرای آن) است زیرا اعتقاد دارد این رفتار مجلس، الگویی برای سایر دستگاهها خواهد شد.
امروز؛ اواسط دهه پیشرفت و عدالت
خرداد سال 1391 است. چند هفته ای از پایان مجلس اصولگرای هشتم و تشکیل مجلس اصولگرای نهم نمیگذرد و در همین دوره زمانی ادعایی توسط برخی نمایندگان مجلس هشتم و نهم و مسئولین قوه مجریه در رسانه ها مطرح شده است مبنی بر اینکه در قانون بودجه امسال، تسهیلات چندصدمیلیاردی برای دفتر، اسکان و ایاب و ذهاب نمایندگان مجلس جدید مصوب شده است.
بعد از تکذیبها و تأییدهای مکرر، متن کامل قانون بودجه سال 1391 منتشر میشود و مشخص میشود کمیسیون تلفیق مجلس هشتم مصوب کرده است که برای «خرید، احداث، اجاره، رهن دفاتر نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مراکز استان ها و مراکز شهرستان های حوزه انتخابیه»، 150 میلیارد تومان و برای «کمک به صندوق اسکان و ایاب و ذهاب نمایندگان مجلس شورای اسلامی»، 25 میلیارد تومان اختصاص یابد. به عبارت دیگر، از آنجایی که مجلس شورای اسلامی 290 نماینده دارد، به طور متوسط برای هر نماینده حدود 600 میلیون تومان تسهیلات برای دفتر، اسکان و ایاب و ذهاب در نظر گرفته شده است. (ر.ک. آیا تسهیلات چند صد میلیونی برای هر نماینده مجلس دروغ است؟)
رهبر معظم انقلاب از این اخبار مطلع میشوند و در اولین سخنرانی خود در بین نمایندگان مجلس نهم، ضمن اشاره به صحبت مفصل خود با رئیس مجلس در همین زمینه، تلویحاً به انتقاد از این تصمیم بهارستان نشینان می پردازد.
بخشی از بیانات ایشان به تاریخ بیست و چهارم خرداد 1391:
«خرجتراشىهاى بیخود براى مجلس، عدم سلامت است. دیروز ما با جناب آقاى لاریجانى در این زمینه مفصل صحبت كردیم. واقعاً باید یكى از كارهائى كه مجلس میكند، این باشد: الگو بشوید براى دستگاههاى مختلف دیگر در كم كردن هزینهها؛ هزینههاى سفرهاى احیاناً بىمورد، هزینههاى گوناگون شخصى نمایندگان؛ كه البته بخش مهمى از این كار، مربوط به هیئت رئیسهى محترم مجلس است، كه باید مراقبت كنند؛ و همچنین یكایك نمایندگان. البته من میدانم -هم اطلاع كلى دارم، هم اطلاع خاص دارم- كه واقعاً در بین نمایندگان، كسانى كه احتیاط میكنند و مراقبت میكنند، كم نیستند. افرادى هستند كه واقعاً انسان در قلبش آنها را تحسین میكند و خوشحال میشود و خدا را شكر میكند كه یك چنین افرادى در مجلس حضور دارند. بالاخره این قضیه مهم است.»
رهبر معظم انقلاب نگران «خرجتراشیهای بیخود» برای مجلس از جمله «هزینههاى گوناگون شخصى نمایندگان» است و آن را نشانه «عدم سلامت» مجلس می داند.
فردا
آیا مجلس اصولگرای نهم، اقدام قابل توجهی در راستای دغدغههای مقام معظم رهبری انجام داده است و با توجه به تذکر ایشان، نسبت به تعدیل خرج تراشیهای بیخود برای مجلس (مانند تصویب حدود 600 میلیون تومان تسهیلات برای دفتر، اسکان و ایاب و ذهاب هر یک از نمایندگان) اقدامی خواهد کرد؟ آیا نمایندگان این مجلس به دغدغه حضرت امام(ره) مبنی بر اینکه شاید اینگونه اعتبارها سنتی بشود برای آیندگان، عنایت خواهند داشت؟ انشاءالله، این عزیزان توجه خواهند داشت که بنا بر دیدگاه رهبر معظم انقلاب، با رواج تجملگرایی بین مسئولان نظام، اعتماد مردم به آنها باقی نخواهند ماند.
Sorry. No data so far.