تریبون مستضعفین- زهرا طباخی
اکثر قریب به اتفاق انسان ها میل به دیده شدن و شهرت در جامعه را در بند بند وجودشان احساس می کنند. مراتب رشد روابط دنیوی و ابزارهای ارتقاء آن مانند مطبوعات و انواع رسانه های دیداری و شنیداری نیز به این میل دامن می زنند. مدیران رسانه های برتر جهان هر کدام به نوعی و با اهداف معین پاسخی متفاوت به این امیال جهانی داده اند. در اروپا و آمریکا مسابقات ملی استعدادیابی در زمینه های مورد علاقه حکومت ها از پخش های سالیانه و دراز مدت تلوزیونی برخوردار هستند. برگزیدگان هر رشته ای که کمک به کنترل بهتر جامعه توسط سیاستمداران و مدیران کند موفق شده اند به رسانه ها راه پیدا کنند از جمله بازیگران، خواننده ها، شعبده بازان، فوتبالیست ها، بوکسورها و حتی ستاره های انواع بداخلاقی ها و زشتی ها! اما با همه گیر شدن فرهنگ «دیده شدن» عوام جامعه علاقه بیشتری برای نشان دادن خط سیر زندگی و صرف حیات شان در رسانه ها از خود بروز دادند. اینجا بود که برنامه های پرمخاطبی مثل «دکترها» یا شو اپرا وینفری رکورد همه گیری اجتماعی-رسانه ای را پشت سر گذاشتند. انواع کانال های رادیویی که تنها مزیت شان نسبت به سایرین امکان دادن ارتباط گیری گسترده مخاطبین عام با جامعه بوده سر برآوردند.
در جامعه رسانه ای ما متاسفانه هنوز عرف برنامه سازی 40 سال پیش کشورهای پیشرفته اجرا می شود. به همین جهت است که برنامه های گفتگو محور دو نفری با حضور یک مجری و یک کارشناس صدا و سیمای وطنی را فتح کرده اند. اما دریغ از یک برنامه که موفق شده باشد ارتباطی فراگیر میان شهری و روستایی، مرد و زن، پیر و جوان برقرار کند و در عین حال سیاستمداران را در حل بحران های ملی و حتی فرا ملی یاری رساند! جمود و پیری فکری مدیران رسانه به اندازه ای زیاد شده که اکنون نگران هستیم با رشد شبکه های فارسی زبان با بودجه های کذایی صدا وسیمای وطنی در 20 سال آینده از همین مقدار تاثیر گذاری امروزی نیز برخوردار نباشد. اگر همه رسانه ها اعم از سایت ها، مجلات، روزنامه ها و حتی صدا و سیما حس «شهرت طلبی» و میل «دیده شدن» را برابر با وجود داشتن معنا کنند و عینا مدل غربی را مو به مو در جامعه اجرا کنند لازمه کارکرد صحیح چنین سیستمی این است که علاوه بر افراد مشهور مثل فوتبالیست ها و بازیگران و خوانندگان برنامه هایی با مجری های کارکشته و حرفه ای و کارگردانی قوی با حضور پر رنگ مردم نیز در دستور کار قرار گیرند.
از ادله اجتماعی و فرهنگی چنین نیازی می گذریم و تنها به بیان ابتلائات رسانه ای این موضوع مهم اکتفا می کنیم. تهیه 10 ثانیه تصویر از جمع های چند نفره خانوادگی یا دوستانه و ذکر عبارت «وی لاو یو» همراه با نام شبکه پیشنهاد دهنده پخش رایگان و جهانی تصاویر ویرایش نشده ایرانی ها چه معنایی دارد؟ ارسال تصاویر کودکان ایرانی توسط پدران و مادران با رعایت هر آن چه که شبکه فرقه ضاله بهائیت درخواست می کند، به چه جهت با اقبال درصدی از مردم مواجه شده است؟ قطعا خانواده ایرانی اهمیتی برای عبارت «سرباز فلان عروسک میمون ضد انقلاب» قائل نیست بلکه تنها تمایل اش به دیده شدن و شهرت طلبی را با این عمل ارضاء می کند. در واقع شبکه های ضدانقلاب از توانایی رسانه ای خاصی برخوردار نیستند بلکه تنها نقطه قوت آنها سوء استفاده از خلاء بی توجهی رسانه ملی به عوام میلیون نفری جامعه و توجه بیش از اندازه به اقشاری است که اصلا الگوی مناسبی هم برای مردم به شمار نمی آیند! محجبه کردن فلان خانم بازیگر بدکاره که هفته پیش مردم عکس های نیمه عریانش را در سایت های کذایی مشاهده کرده اند قطعا جذابیت چندانی برای مردم ندارد خصوصا اگر صدا و سیما به چنین افرادی توصیه کند مردمی که هزار برابر زندگی شان پاک تر و متعهدانه تر از الیت کذایی است را مقابل دوربین، نصیحت هم بکنند! ما علاقه نداریم طلبه جهادگری که به فلان روستای دورافتاده کشور هجرت کرده و صد قلم مشکل رنگارنگ مردم را با چند پسر بچه دبیرستانی به سرانجام رسانده به صدا و سیما دعوت کنیم اما اپرا وینفری بهترین برنامه یک فصل 30 ساله اش را به زنی اختصاص می دهد که یک خانه برای چند کودک فقیر آفریقایی ساخته است. با افتخار او را به صحنه دعوت می کند و از باقی مردم حاضر در استودیو و بینندگان می خواهد به احترام وی برخیزند.
یا به طور مثال در برنامه «دکتر آز» دقیقا برخلاف کپی وطنی «دکتر سلام» اولین موردی که به چشم می آید حضور پرشور و پررنگ مردم از هر دسته و گروه و قشری است. «صمیمیت مداری» هر چند ساختگی یکی دیگر از خصوصیات چنین برنامه هایی است به نحوی که از مردم خواسته می شود صادقانه خصوصی ترین مشکلات و دردهای زندگی شخصی یا اجتماعی شان را مقابل دوربین بیان کنند تا با همفکری حضار و بینندگان و شنوندگان راهکاری برای بحران های در پایان یک برنامه یک ساعته ارائه شود. در پایان نیز به هیچ وجه افراد معرفی شده تنها رها نمی شوند بلکه از طریق سیستم رهگیر برنامه تا مدت ها تحت نظر هستند تا با ارائه کمک های روانی یا پزشکی یا اجتماعی بعد از پشت سر گذاشتن بحران مجددا به عنوان یک پرونده به نتیجه رسیده و دلیل عملی بودن نسخه های ارائه شده در برنامه ای دیگر حاضر شوند.
«قهرمان» خطاب کردن مردمی که یک عمر با تحریم ها، کم کاری های مسئولین و کارشکنی های ساخته اند و یک لحظه فکر عقب نشینی به ذهن شان خطور نکرده حداقل وظیفه صدا و سیماست. به امید روزی که «مردم» بدون هیچ ویرایش و پیرایشی به رسانه های وطنی دعوت شوند.
Sorry. No data so far.