علی رضایی- با توجه به شرایط حساس کشور و فشارهای همه‌جانبه دول غربی و هدف قرار دادن شریان اصلی اقتصاد کشور (صنعت نفت) در شرایط فعلی، وجود برنامه‌ریزی منعطف و هدفمند با رویکرد گذر از تحریم امری حیاتی است. شاید مدیریت در شرایط حاضر را بتوان به نوعی مدیریت بحران نامید که مطمئناً کارکردن در آن تفاوت‌های فاحشی با روند معمول داشته و به تبع به مدیرانی زیرک، منعطف و عمل‌گرا نیز نیازمند است.
ایران هم اکنون در مرکز ۷۵ درصد منابع انرژی جهان در خلیج فارس و دریای خزر قرار دارد. قرار گرفتن ایران در این منطقه حساس، امنیت کشورمان را با امنیت منطقه و جهان گره زده است. طبیعی است که بهره گیری از این موقعیت استراتژیک و ایفای نقش مهم در مناسبات بین المللی انرژی و سیاسی، مستلزم شناخت و تدوین دستور کار مبتنی بر ژئوپلتیک و درایت سیاسی و آگاهی بر مسائل مهم جهانی می‌باشد.
تلاش برای تضعیف صنعت نفت و در نتیجه اقتصاد کشور به هیچ وجه محدود به اقداماتی مانند تحریم بانک مرکزی توسط آمریکا، تحریم خرید نفت و همچنین بیمه نفت‌کش‌های حامل نفت ایران توسط اتحادیه اروپا در چند ماهه اخیر نمی‌باشد. این نوع تحریم‌ها در حال حاضر با تحریم خرید نفت از ایران توسط اتحادیه اروپا در حال افزایش بوده و غرب صهیونی سعی دارد با برهم زدن نظم اقتصادی کشور در حوزه‌های مختلف به اهداف خود یعنی وادار به عقب نشینی کردن کشور از مقاومت در برابر خواسته‌های به حق خود دست یابد.
اما مقام معظم رهبری در تدبیری بی‌نظیر با طرح مدل اقتصاد مقاومتی این کارشکنی‌های دنیای سلطه را از لحاظ تئوریک خنثی نموده و اکنون ضروری است دولتمردان و دیگر مسئولان با اجرایی کردن این راهبرد اثربخش، ناکارآمدی تحریم‌های غیرقانونی ایران را آشکار‌تر کنند.
یکی از مواردی که در این راستا، نیاز به اصلاح اساسی دارد «خام فروشی نفت» است.
در همین راستا بود که مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با پژوهشگران و مسئولان شرکت‌های دانش‌بنیان، همزمان با تاکید بر اهمیت اقتصاد مقاومتی، تاکید کردند: «تحصیل ثروت از راه فروش منابع تمام‌‌شدنى مثل نفت و امثال نفت، رونق نیست، پیشرفت نیست؛ این خودگول‌‌زدن است. ما در این دام افتادیم. باید اقرار کنیم، قبول کنیم که این یک تله است، یک دام است براى ملت ما. ما دچار خام‌‌فروشى شدیم. یک واقعیتى براى ما به ارث گذاشته شد، کشور هم به آن عادت داده شده است. البته در این سال‌ها سعى شده که یک مقدارى این اعتیاد مضر براى کشور، کنار گذاشته شود، لیکن به طور کامل پیش نیامده. ما باید اول اعتقاد پیدا کنیم که باید کشور به جائى برسد که بتواند با اختیار، هرگاه اراده کرد، سر چاه‌‌هاى نفت خودش را ببندد؛ ما باید به این باور برسیم. این حالا مسئله‌‌ى نفت است. خام‌‌فروشى‌‌ها در بخشهاى مختلفِ مواد خام و معدنى همچنان وجود دارد؛ و این یکى از ضعفهاى ماست، یکى از مشکلات کشور ماست».
یکی از راهکارهای جلوگیری از خام فروشی سرمایه‌های کشور می‌تواند فروش داخلی این محصولات و تبدیل به سایر محصولات قابل فروش به خارج از کشور می‌باشد زیرا محصولات پتروشیمی در لیست تحریم‌های غرب نبوده و فقط نفت خام سبک و سنگین در این لیست غیرقانونی قرار دارد.
با تبدیل نفت خام در پالایشگاه داخلی و به دست بخش خصوصی می‌توان به چندین هدف عمده که سال‌های سال جزء مطالبات رهبر انقلاب از دولت بوده است، دست پیدا کرد. اولین امری که می‌توان به آن اشاره کرد خصوصی سازی صنایع بزرگ می‌باشد که با این کار تا حدود زیادی دولت می‌تواند بنگاه داری را رها کرده و به سمت سیاست گذاری در اقتصاد برای پیشرفت کشور برود.
مزیت دوم این رویکرد، ایجاد اشتغال مولد در کشور است که از این طریق هزاران جوان که در رشته‌های مرتبط تحصیل کرده و در این زمینه دارای مهارت هستند، شاغل خواهند شد و بدین ترتیب اصلیترین مشکل کشور یعنی بیکاری در حال حاضر تا حدودی کاهش یابد.
اما اصلیترین مزیت تبدیل نفت خام به سایر محصولات و صادرات آن می‌تواند عبور از تحریم‌هایی باشد که غرب برای ضربه زدن به اقتصاد کشور وضع کرده است. با فروش داخلی نفت خام و صادرات محصولات فرآوری شده می‌توان تا حدود زیادی از عرضه نفت جلوگیری کرد که این موضوع می‌تواند باعث بالارفتن قیمت نفت خام شده و از طرف دیگر می‌تواند ضربه‌ای اساسی به تحریم کنندگان ایران بزند.
به نظر می‌رسد به دلیل توانایی و مشکلات ساختاری که در شرکت‌های داخلی وجود دارد، لازم مسئولان وزارت نفت با یک برنامه ریزی منسجم بخش خصوصی را در این امر فعال و توانمند کرده تا بتواند از این پیچ عظیم و تاریخی به سلامت عبور کنیم.
اقتصاد مقاومتی در لایه‌های متفاوتی قابل بررسی بوده و مدیریت کشور در سطح کلان می‌بایست با تدبیر این تئوری متفاوت اقتصادی را اجرایی کنند تا بتوانیم با عبور از دست اندازهایی که دشمنان قسم خوردن نظام ملت جمهوری اسلامی ایجاد کرده‌اند با موفقیت عبور کرده و به اهداف مشخص شده در سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور برسیم.
لازم به ذکر است یکی از مشکلات تشکیل بورس نفت هم عدم وجود شرکت‌های متعدد داخلی برای خرید نفت خام بوده است که باید دید متولیان امر چه راهکاری را برای خروج از این بن بست ارائه خواهند کرد.
Sorry. No data so far.