دوشنبه 27 آگوست 12 | 11:05

پارس‌جنوبیِ؛ از تلخی دیروز تا شهد امروز

پارس جنوبی همراه با نیمه قطری خود به تنهایی ۴۰ تریلیون متر مکعب یا به‌عبارتی یک چهارم ذخایر گازی متعارف دنیا را در خود جای داده است؛ این حجم عظیم گاز می‌تواند انرژی مورد نیاز دنیا را به مدت ۱۰ سال تامین کند.


پارس جنوبی از مناطق مهم و تاثیرگذار صنعت نفت و گاز در کشور و جهان است و روز به روز شاهد رشد و توسعه این میدان گازی عظیم هستیم.

گاز پارس جنوبی در سال ۱۳۸۰ شمسی پا به سرزمین تفتیده عسلویه گذاشت

کارکنان شرکت ملی نفت ایران که در سال‌های دهه ۴۰ و ۵۰ از آب‌های حوزه پارس جنوبی عبور می‌کردند، تصور نمی‌کردند که حباب‌های گازی که از اعماق آب‌های این منطقه به روی آب می‌آید، گنجی نهفته در سینه خلیج فارس را فریاد می‌کند، هرچند قطر به‌عنوان شریک و همسایه جنوبی ایرانی در خلیج فارس خیلی زود‌تر از ایران به‌وجود چنین گنج عظیمی در خلیج فارس پی برده بود و از سال ۱۳۶۹ و به مدد دانش، فناوری و سرمایه غول‌های نفتی دنیا، در حال مکیدن این ثروت عظیم و خدادادی بود ولی پرونده محرمانه کشف میدان پارس جنوبی که سال‌ها در بایگانی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت، خاک می‌خورد بالاخره در نیمه دهه هفتاد بازگشایی شد و با تکمیل اولین فاز‌ها، سرانجام در سال ۱۳۸۰ شمسی گاز این میدان برای نخستین بار قدم به سرزمین مادری و خاک تفتیده عسلویه نهاد.

کم تجربگی و فقدان دانش فنی پیمانکاران داخلی در ابتدای کار

هر چند فازهای اولیه این میدان به دلیل کم تجربگی و فقدان دانش فنی پیمانکاران داخلی، توسط شرکت‌های بزرگ بین‌المللی تکمیل و به بهره‌برداری رسیدند ولی ظرف کمتر از یک دهه پیمانکاران ایرانی به چنان سطحی از مهارت، تجربه و دانش فنی دست یافته‌اند که شرکت‌های کارفرمایی، با اعتماد به آن‌ها، سرنوشت توسعه، تکمیل و بهره‌برداری از فازهای ایران در پارس جنوبی را به‌دست توانمند آن‌ها سپرده‌اند.

پارس جنوبی؛ قصه تلخ دیروز

پارس جنوبی همراه با نیمه قطری خود به تنهایی ۴۰ تریلیون متر مکعب یا به‌عبارتی یک چهارم ذخایر گازی متعارف دنیا را در خود جای داده است؛ این حجم عظیم گاز می‌تواند انرژی مورد نیاز دنیا را به مدت ۱۰ سال تامین کند، البته در این میدان گازی که حداقل در طرف ایرانی‌اش می‌توان به جرات گفت هنوز ابعاد نامشخص و اکتشاف نشده زیادی دارد، بیش از ۵۰ میلیارد بشکه می‌عانات گازی، وجود دارد که سهم ایران از این می‌عانات حدود ۱۸ میلیارد بشکه است.

توتال فرانسه، انی ایتالیا، هیوندایی کره و گازپروم روسیه

همانطور که پیش‌تر بدان اشاره شد مقامات مسئول در حوزه صنعت نفت و گاز به‌دلیل عدم وجود پیمانکاران توانمند داخلی در ابتدا ناچار شدند توسعه فازهای اولیه تعریف شده در این بزرگ‌ترین میدان گازی دنیا را، به دست شرکت‌هایی نظیر توتال فرانسه، انی ایتالیا، هیوندایی کره و گازپروم روسیه بسپارند، هر چند فعالیت این شرکت‌ها منجر به توسعه و بهره‌برداری از فازهای یک تا پنج پارس جنوبی شد ولی نکته‌ای که هیچ وقت نمی‌توان آن را به فراموشی سپرد مخفی کاری پیش از حد شرکت‌های مذکور در زمان اجرای فازهای مذکور است؛ این شرکت‌ها نه تنها با سخت گیری و مخفی‌کاری بسیار ‌‌نهایت تلاش خود را به‌کار گرفتند تا کمترین میزان اسناد، مدارک، اطلاعات و دانش فنی از نحوه اجرای این پروژه‌ها در اختیار مدیران و کار‌شناسان ایرانی قرار نگیرد، بلکه حتی اجازه ورود هرگونه دوربین فیلم‌برداری و عکاسی را نیز به درون پالایشگاه و سایت‌های اجرای پروژه به‌شدت ممنوع کرده بودند تا حتی عکسی از نحوه اجرای فازهای مذکور نیز در اختیار ایرانی‌ها قرار نگیرد!

۱۵ تا ۳۰ درصد در اختیار ایرانی‌ها

نکته دیگر اینکه شرکت‌های پیمانکار ایرانی نیز که به‌عنوان پیمانکاران دست چندم در کنار شرکت‌های بزرگ خارجی سهمی اندکی از پروژه‌ها را به خود اختصاص داده بودند با اغماض تنها حدود ۱۵ تا ۳۰ درصد از فعالیت‌های اجرایی را در پروژه‌ها به عهده داشتند که این میزان اندک هم عموما در بخش‌های جانبی محدود بود، این اقدامات در حالی صورت می‌گرفت که شرکت‌های بزرگ خارجی با بهانه‌هایی نظیر فقدان یاردهای مناسب در کشور، دو جکت فازهای ۲ و ۳ پارس جنوبی را نیز در یاردهای ابوظبی ساخته و به پارس جنوبی حمل کردند و حتی جوشکارهای مورد نیاز خود را نیز از کشور هند به ایران می‌آوردند.

پارس جنوبی؛ شهد شیرین امروز

می‌دان گازی پارس جنوبی هر چند در گذشته‌ای نه چندان دور یک حوزه اقتصادی بسیار بزرگ و پول ساز برای شرکت‌های خارجی فعال در این میدان بود که شرکت‌های ایرانی سهم چندانی در توسعه آن نداشتند ولی امروز قصه پارس جنوبی، آن قصه تلخ دیروز برای پیمانکاران ایرانی نیست که در حسرت واگذاری ساده‌ترین کار‌ها از سوی شرکت‌های خارجی باشند.

امروز شهد شیرین فعالیت در پروژه‌های پارس جنوبی را شرکت‌های ایرانی می‌چشند و تلخی نظاره‌گر بودن را شرکت‌های بزرگ بین‌المللی می‌چشند که فکر می‌کردند با خروج از پروژه‌ها به بهانه پافشاری ایرانی‌ها برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای، آن‌ها برای اجرای ساده‌ترین فعالیت‌ها ناتوان می‌مانند و با تسلیم اراده کشور در زیر فشار‌ها تحریم‌ها آن‌ها مجددا به پارس جنوبی باز می‌گردند و فعالیت‌های خود را از سر می‌گیرند.

خروج شرکت‌های بزرگ خارجی از پارس جنوبی

به لطف خدا خروج شرکت‌های بزرگ خارجی از پارس جنوبی بر خلاف تصوری که کار‌شناسان چشم آبی این شرکت‌ها داشتند نه تنها منجر به ابزاری برای اعمال فشار بر نظام جمهوری اسلامی نشد بلکه در کمال حیرت آن‌ها به فرصتی تبدیل شد تا شرکت‌های ایرانی لیاقت و توانمندی‌ فنی و مهندسی خود را به اثبات برسانند.

ساخت ۱۷ جکت پارس جنوبی در داخل کشور

در همین راستا اشاره به این موضوع خالی از لطف نیست که بر خلاف گذشته که جکت‌ها توسط شرکت‌های خارجی در یاردهای کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس ساخته می‌شدند تاکنون ۱۷ جکت در داخل کشور ساخته و در میدان نصب شده و این در حالی است که ساخت ۲۴ جکت دیگر نیز در مراحل مختلف طراحی و ساخت قرار دارد؛ این در حالی است که امروز شرکت‌های توانمند داخلی نظیر شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران (IOEC) و شرکت‌های تابعه آن در حوزه‌های حساس و پیچیده‌ای نظیر حفاری، لوله‌گذاری، ساخت، حمل و نصب سازه‌های چند هزار تنی به راحتی فعالیت می‌کنند و به‌خوبی جای خالی شرکت‌های بزرگ خارجی را پر کرده‌اند؛ این در حالی است که شرکت‌های فعال در پروژه‌های پارس جنوبی با تجربیاتی ارزشمندی که در اجرای پروژه‌های پارس جنوبی به‌دست آورده‌اند از هم اکنون در حال آماده کردن خود برای توسعه میادین گازی گلشن، فردوسی و پارس شمالی هستند که در نزدیکی پارس جنوبی قرار دارند که با توجه به سرمایه مورد نیاز برای توسعه این میادین پیش‌بینی می‌شود که بیش از ۵۰ میلیارد دلار پروژه دیگر در انتظار صنعتگران ایرانی است.

پیشرفت یک ملت در سایه اسلام

پروژه‌هایی که با اجرای آن‌ها توسط شرکت‌های ایرانی نه تنها زمینه برای جذب هزاران نیروی متخصص و ده‌ها هزار نیروی نیمه متخصص داخلی فراهم می‌‌شود بلکه با تجربیات ناشی از آن، نقش شرکت‌های پیمانکار ایرانی در زمینه صدور خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشور‌ها به‌شدت پررنگ شده و زمینه خوبی برای کمک به دیگر کشورهای اسلامی برای تجربه احساس شیرین خودباوری و خودکفایی فراهم می‌شود تا همانطور که مقام معظم رهبری فرموده‌اند بتوانیم قدرت نظام اسلامی را در زمینه‌ حل مشکلات اقتصادی به همه‌ دنیا نشان دهیم تا ملت‌ها بتوانند ببینند که یک ملت در سایه‌ اسلام و با تعالیم اسلام چگونه می‌تواند پیشرفت کند.

به امید آن روز.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.