سید احمد منتظمی مشاور امور بین الملل سازمان سینمایی و دبیر بین الملل جشنواره افق نوست. جشنواره ای که بعد از بارها به تعویق افتادن بلاخره زیر سایه اجلاس جنبش عدم تعهد در تهران برگزار خواهد شد. به دبیری افتخاری نادر طالب زاده و با شعارهای پر هیبت. اما آیا این جشنواره می تواند آنطور که در شعارهایش مطرح ساخته فضای جدیدی برای سینمای مستقل ضد استکبار ایجاد کند؟ این سوالات محور گفتگویی است که پیش رو دارید.
چرا سازمان سینمایی به فکر راه اندازی چنین جشنواره ای افتاد؟
هدف جشنواره در حقیقت ارتباط با یک شبکه نوظهور و مستقل و منتقد در جهان است که بخش اعظمشان در اینترنت هستند که در واقع با اینها یک گفتمان جدید و ارتباط برای آن هدف مشترک برقرار می‌شود.
این فیلم‌سازها را چطور در دنیای غرب شناسایی کردید؟
قطعا این نکته مهمی است. با توجه به اینکه با افرادی که این نیروها را می شناختند مرتبط بودیم به تدریج این شبکه و این ارتباطات ارتقا و گسترش پیدا کرده و اینها شناخته شدند. همچنین ما دو مرحله هالیوودیسم رو داشتیم همایشی که در تهران و در حاشیه فجر برگزار شد، اینها حضور داشتند و خوب تاثیرات خوبی هم باقی گذاشت هم در عرصه داخلی وهم خارجی و اینها مقدمات این جشنواره مستقل بود.
دوم اینکه فراخوانی که زده شد و فیلم های خوبی فرستاده شد و استقبال خوبی شد. ما تصور نمی‌کردیم در این محورهای آوانگارد و روشنفکری سیاسی فیلم‌هایی باشد ولی دیدیم فیلم های خوبی هست و کتابچه این فیلم ها و اطلاعات آنها قبل از جشنواره منتشر خواهد شد. این محورها به ده عدد می‌رسید نظیر جنبش وال استریت، بحران مالی اروپا و آمریکا، نقش لابی‌های صهیونیستی در بحران اقتصادی آمریکا -چون منابع پولی و بانکی دست صهیونیست هاست- نقش لابی‌های صهیونیستی در رسانه‌ها، عدالت پایدار، جنبش‌های ضدجنگ، جنبش‌های ضداشغال، اسلام هراسی، ایران هراسی، و جهان بدون تروریست.
اینها محورهایی‌ست که استقبال خوبی از آنها شد. ۲۵% فیلم‌های دریافتی از آمریکا بود و بخش دوم اسپانیا، بریتانیا، و دیگر کشورهای اروپایی در جایگاه دوم قرار داشتند.
با توجه به فشار سرمایه‌داری در غرب بر سینمای مستقل وضعیت این افراد در جامعه خودشان به چه صورت است؟
قطعا اینها در انزوا هستند و با محدودیت مواجه می شوند و فرصت‌های شغلی و کاری و زندگی‌شان به مخاطره می‌افتد و ایران هم تنها کشوری است که به اینها فرصت ارائه حرف‌های‌شان را می‌دهد و از کارهایشان استقبال می‌کند.
چگونه بودجه تولید این فیلم‌ها مهیا شده است؟
قطعا نوع فیلم‌ها و نوع نگاه با امکانات محدود و شخصی ساخته می‌شود چون کسی روی این فیلم ها سرمایه گذاری نمی‌کند و با توجه به همین شاید از نظر تکنیکی و فنی خیلی هم آثار برجسته ای نباشند اما با بودجه کم و امکانات کم فیلم‌های خوبی فرستاده شده و امیدوارم فیلمسازان ایرانی هم حضور پیدا کنند و در جشنواره پای صحبت معترضین دنیای غرب بنشینند و ببینند که چه کارهای خوبی ساخته شده است.
آیا با صرف این هزینه و دعوت از این فیلمسازان با پایان جشنواره اینها به حال خودشان رها خواهند شد؟
قطعا این هم یکی از نکته‌های مهم است و باید بین آنها و طرف‌های ایرانی یک گفتمان برقرار شود و بتوانیم کارهای مشترکی را با اینها داشته باشیم و کار به همین یک جشنواره محدود نشود و ما بتونیم در محفل های دیگر و فرصت های دیگر از این فرصت به دست آمده استفاده کنیم. الان از امریکا و بخشی کشورهای اروپایی درخواست‌هایی داریم تا فیلم هایی که در این جشنواره وجود دارد به نوعی در آن‌جا نیز اکران شود.
شما چه پاسخی دادید؟
ما استقبال کردیم از چنین پیشنهادی و این همان فرصت‌هایی‌ست که ما باید بتوانیم این ارتباط و همکاری را ادامه بدهیم و به خصوص این وجهه مهم و این نگاه جدیدی که در اروپا و امریکا ایجاد شده که یک گرایشات ضدصهیونیستی هست را برجسته‌تر کنیم و این بیانگر این هست که خودشان بیش از جهان سوم و خاورمیانه قربانی اهداف و منافع صهیونیست‌ها شده اند و اعتراض شدیدی به این مسئله دارند و خشمگین هستند.
این ارتباط چه‌طور قرار است باقی بماند؟
باید با خودشان بحث شود و این اولین تماس ماست با این بدنه جدید. همان‌طور که گفتید در وب‌سایت‌ها و اینترنت الان رسانه‌های اصلی غرب مثل زمان بلوک شرق شده و در موارد مشخصی مثل ایران، جهان اسلام، حزب الله و حماس و رهبری دولت‌های غربی حرف ثابت و مشترکی می‌زنند و صدای متفاوتی شنیده نمی‌شود و به همین خاطر مردم و جریان روشنفکری نوظهور اعتمادشان را به رسانه‌های سرمایه‌داری از دست دادند و به شبکه مجازی روی آورده اند. در واقع شرایط جدیدی فراهم شده تا با این رسانه‌های جایگزین پاسخ رسانه‌های رسمی داده شود.
این جشنواره مثل یک جرقه‌ای می آید و می‌رود. چه برنامه‌ای برای عمق بخشیدن به تاثیراتش دارید؟
این از موضوعاتی ست که راجع به آن هنوز بحث می شود که در حوزه جشنواره ۴ روزه محدود نشویم، چرا که انعکاس زیاده ندارد و ما باید بتونیم از این فضاهایی که ایجاد شده استفاده کنیم که حرف‌های جشنواره انعکاس بشتری داشته باشد. قطعا این یکی از آن موضوعاتی‌ست که مورد علاقه همه است که نیروهای جدیدی ایجاد بشوند و در سطح وسیع‌تری عرضه شده و از ظرفیت‌های که هست استفاده گردد.
واکنش دفاتر رسمی خبرگزاری‌های غربی چه بود؟
واشنگتن پست تماس داشت و یک سری سوالاتی پرسید که فنی و هنری نبود. پر واضح معلوم بود به سفارش صهیونیست‌ها دنبال نوعی تخلیه اطلاعاتی بودند و ما هم در همان حد روتین اطلاعات جشنواره را می دادیم. این نشان می‌دهد بالاخره حساس شدند به این جریان.
از نظر رسانه‌ای خاموش حرکت نمی‌کنید؟
ما علاقه‌مندیم که یک کنفرانس خبری با رسانه‌های خارجی بگذاریم تا مدعایشان را مطرح کنند و به چالش کشیده شوند، البته با حضور منتقدان و هنرمندان بزرگی که شرکت می‌کند.
رسانه‌های رسمی سرمایه‌داری چطور؟ احتمال پوشش جشنواره را می‌دهید؟
این هم نکته ای هست که باید دنبال کرد ولی آنها تصمیمات خود را دارند و اگر واکنشی هم صورت بگیرد بر اساس دستورالعمل از پیش تعیین شده است که چه نکته‌هایی باید برجسته و چه نکته‌هایی باید حذف شود و این بستگی به سیاست‌گذاری خودشان دارد. ولی امیدواریم که اگر بتوانیم یک کنفرانس خبری با حضور رسانه‌های مختلفی که نمایندگی دارند طراحی کنیم -خصوصاً چون این جشنواره بعد از اجلاس است همه توجه ها روی این رویداد بزرگ سیاسی‌ست- اما بعد امیدواریم وقتی از این فضا خارج شدیم بتوانیم این برنامه‌ریزی را داشته باشیم.
Sorry. No data so far.