در کشور عربستان به مدد یارانههای دولتی قیمت بنزین تنها ۱۲ سنت در هر لیتر بوده و حتی ارزانتر از یک بطری آب است. این سیستم یارانهای همچنین باعث پایین نگه داشتن قیمت آب آشامیدنی و برق مصرفی در کشوری است که تقریبا تمام ساختمانهای آن مجهز به سیستم تهویه مطبوع هستند. در مجموع دولت عربستان سعودی ۷۶ میلیارد ریال سعودی را سالانه صرف یارانه آب و دست کم ۵۰ میلیارد ریال را صرف پایین نگه داشتن قیمت برق میکند.
موسسه مالی و اعتباری «سیتی گروپ» مستقر در نیویورک اعلام کرده یک چهارم نفت تولیدی عربستان در داخل این کشور مصرف میشود و از آنجا که در این کشور به حاملهای انرژی یارانه تعلق میگیرد، مصرف سرانه نفت آن حتی نسبت به تمام کشورهای صنعتی نیز بیشتر است.
هایدی رحمان تحلیلگر نفتی موسسه سیتی گروپ میگوید: اگر مصرف نفت در عربستان مطابق با تقاضای برق در زمان اوج مصرف پیش برود، این کشور تا سال ۲۰۳۰ به یک واردکننده نفت بدل خواهد شد.
در حال حاضر تمام گاز طبیعی تولیدی عربستان در داخل این کشور مصرف میشود و برنامههای عربستان برای احداث نیروگاه هستهای به دلیل فقدان کارشناس، مسائل ایمنی و هزینه بالا با مشکلات اجرایی مواجه است.
به گفته سیتی گروپ سالانه ۸۶ درصد درآمد عربستان از محل صادرات نفت تامین میشود. این کشور در حال افزایش اکتشاف گاز طبیعی و برنامه ریزی برای تولید برق از منابع خورشیدی و هستهای است تا بتواند نفت بیشتری را برای صادرات کنار بگذارد.
چندی پیش روزنامه آمریکایی فایننشیال تایمز در گزارشی درباره اوضاع اقتصادی عربستان نوشت: در بیابانهای اطراف ریاض جوانان سعودی تمام وقت خود را صرف مسابقات اتومبیلرانی میکنند. در عربستان گزینههای اندک دیگری برای تفریح و وقتگذرانی وجود دارد و این مسابقات یک راهکار اقتصادی برای آرام نگه داشتن جوانان سعودی است.
عربستان به عنوان یک کشور فاقد دریاچه یا رودخانه باید بخشی از نفت خود را صرف به راه انداختن کارخانههایی برای شیرینسازی آب خلیج فارس و دریای احمر کند. در صورتیکه هدر دادن انرژی و آب که ارائه یارانههای دولتی باعث تشویق آن میشود ادامه پیدا کند، عربستان به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت ممکن است با یک بحران صعودی انرژی از نوع خود مواجه شود. خطر موجود این است که عربستان روز به روز سهم بیشتری از ۱۰ میلیون بشکه نفت تولیدی خود در روز را صرف مصارف داخلی خواهد کرد و بخش کمی از آن صادر خواهد شد.
به گفته رییس شهرک انرژیهای اتمی و تجدیدشدنی عربستان، هماکنون این کشور بخش اعظم نفت تولیدی خود را در داخل کشور مصرف میکند. در حال حاضر عربستان روزانه ۲. ۳ میلیون بشکه نفت را در داخل کشور مصرف میکند و اگر الگوهای مصرف تغییر نکند این رقم در سال ۲۰۲۸ به هشت میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
اما هرگونه کاهش در ارائه یارانههای دولتی ممکن است با مقاومت گسترده در عربستان روبرو شود، جایی که مردم خود را نسبت به دریافت این یارانهها محق میدانند. در واقع تخصیص یارانه روش اصلی توزیع ثروت نفت در بین مردم عربستان است و این سیستم بخشی از استراتژی سیاسی دولت عربستان به حساب میآید.
گزارشها حاکی از این است که مصرف سرانه نفت عربستان در سال ۲۰۱۱ از بیشتر کشورهای صنعتی جهان نظیر آمریکا بیشتر بوده است. از سوی دیگر، نیمی از برق عربستان بوسیله نفت و مشتقات آن تولید میشود که این سهم سالانه هشت درصد افزایش مییابد.
شرکتهای برق عربستان برای سوخت دریافتی از شرکت نفت دولتی این کشور (آرامکو) پنج تا ۱۵ دلار در هر بشکه میپردازند. این در حالیست که نفت برنت که معیاری برای سنجش بهای نیمی از نفت جهان است، در حال حاضر حدود ۱۱۵ دلار در هر بشکه معامله میشود.
موسسه سیتی گروپ میگوید به دلیل پرداخت یارانه عربستان در سال ۲۰۱۱ حدود ۸۰ میلیارد دلار درآمد نفتی را از دست داده است و تنها راه واقعی منطقی کردن مصرف انرژی در این کشور کاهش یارانهها است. اما با توجه به قیامهای صورت گرفته در جهان عرب، تحلیلگران معتقدند که حاکمان سعودی بعید است که با اصلاح نظام ارائه یارانه، خود را به خطر بیندازند.
Sorry. No data so far.