دی ماه ۸۶ و زمستان دو سال بعد آخرین شماره مجله‌های ادبیات داستانی و شعر روی دکه رفتند. هر دوی این نشریه‌ها را حوزه هنری منتشر می‌کرد و انصافا هر کدام در حوزه خودشان وزنی داشتند. اولی نشریه‌ای پرسابقه در حوزه داستان بود که اولین شماره‌اش سال ۷۱ منتشر شده بود و دومی، فصلنامه‌ای پر و پیمان که ۱۲ سال از انتشارش می‌گذشت. این دو نشریه اگرچه علاوه بر نقد داستان و شعر شامل مطالب دیگری هم بودند اما از مجلات دیگری که حتی بعضی از آن‌ها هم به نقد اختصاص داشتند یک سر و گردن بالا‌تر بودند.
تعطیلی این دو مجله کفه نقد ادبیات را به سمت جریان روشنفکری شعر و داستان سنگین کرد و اهالی جبهه فرهنگی انقلاب را تشنه رسانه‌ای که متعهدانه و البته در اوج هنرمندی و نگاه فنی به نقد داستان و شعر بپردازد. خاصه آنکه رهبر معظم انقلاب هم از نزدیک ۲۰ سال پیش به ضرورت نقد کتاب اشاره کرده بودند: «امروز در ایران اسلامی با گسترش مطالعات و کتابخوانی ایجاب می‌کند که مسأله نقد و بررسی کتاب نیز توسعه یابد و اهل نظر و علم و فرهنگ کتاب‌ها را با نقد مناسب آن به مردم معرفی کنند.» (سخنان پس از بایدید از هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب)
حالا بعد از این مدت و البته با ظهور نشریات ارزشمندی مانند «داستان» که دستی در نقد دارند، دریچه دیگری رو به اهالی ادبیات باز شده است که با نگرستین از آن می‌توانند عیار آثار ادبی را بسنجند.
«اقلیم نقد» ماهنامه جدیدی است که اولین شماره آن شهریورماه منتشر شده است و شماره دوم آن هم اکنون روی دکه است. این ماهنامه نشریه‌ای مختص نقد داستان و شعر است و مسئولان آن همانطور که از چنین ماهنامه‌ای انتظار می‌رود بیش از آنکه به فکر گرافیک متفاوت و چشم گیر باشند، به غنای مطالب اندیشیده‌اند.
سردبیر و مدیرمسئول این ماهنامه چهره شناخته شده ادبیات «محمدرضا سرشار» است که حضور افرادی مانند، راضیه تجار، دکتر محسن پرویز، کامران پارسی‌نژاد، پدرام پاک آیین و… در کنار او نشان از قوت فنی ماهنامه دارد.
مطالب «اقلیم نقد» در دو بخش نقد شعر و نقد داستان سامان داده شده‌اند و در هر بخش آنچه به چشم می‌آید نقد کتابهای داستان و شعر است اگرچه نقد آثار و افکار شعرا و نویسندگان هم در گوشه و کنار آن دیده می‌شود، مانند مقاله «هاله‌های نهیلیسم در وجنات شاملو» که آخرین مطلب بخش شعر در شماره اول است.
البته نباید از کنار مقالاتی در حوزه داستان یا شعر هم که در ماهنامه وجود دارد به سادگی گذشت همچون مقاله «هفت خوان ادبات داستانی دفاع مقدس» که به قلم احمد شاکری نوشته شده و آغاز کننده بخش داستان در اولین شماره اقلیم نقد است.
محمدکاظم کاظمی نیز مقاله «مجملی اندر باب نقد نویسی» را برای شماره اول نوشته است که از محتویات آن می‌توان در آینده بعنوان سنجه‌ای جهت سنجیدن عیار نقدهای همین ماهنامه استفاده کرد.
محمدرضا سرشار در مقدمه شماره اول به نوع نقدهای ماهنامه و همچنین آثاری که در این مجله نقد خواهند شدپرداخته و آن‌ها را چنین دسته بندی کرده است:
«نوع نقدهایی که قرار است در این ماهنامه درج شود، فهرست وار به قرار ذیل است:
– نقدهایی که کل آثار یا سبک یک نویسنده را دربرمی گیرند.
– نقد تک کتابهای مستقل از نویسندگان مختلف.
– نقد جریانهای گوناگون مطرح ادبی.
– نقد نقدهای منتشره در مورد آثار یا جریانهای مختلف.
– نقد جنبه یا جنبه‌های خاص از یک کتاب، یا مجموعه‌ای از آثار همسنخ.
– نقدهای صرفا محتوایی، صرفا ساختاری، یا توامان.
– نقدهای صرفا توصیفی و تحلیلی (در مورد آثار نمادین، پیچیده و عمیق).
نوع کتابهایی که در اولویت نقد در این نشریه قرار دارند، عبارت‌اند از:
– کتابهایی که به دریافت جوایز ادبی نایل آمده‌اند.
– کتابهایی که پرفروش بوده‌اند.
– کتابهایی که مطرح، جریان ساز، بحث انگیز و احتمالا محل اختلاف کتابخوانان، اهالی فرهنگ و نشریات بوده‌اند.
– کتابهای قوی و ارزشمندی که به هر دلیل، احتمالا آن گونه که باید، مورد توجه قرار نگرفته‌اند.
– کتابهای بیش از اندازه ضعیف.
-…»
در شماره اول اقلیم نقد کتابهایی چون «حافظ هفت»، «طوفان دیگری در راه است»، «مجموعه شعر خاک نغمه»، «مجموعه شعر به رنگ نارنگی» و «مجموعه شعر درخت محافظه کار است» دیده می‌شود که در کنار این‌ها تک داستان‌هایی هم به نقد گذاشته شده‌اند.
اقلیم نقد نسبت به اتفاقات روز حوزه ادبیات هم بی‌تفاوت نیست و برای مثال با چاپ مطلبی با عنوان «چو غلام آفتابم، هم از آفتاب گویم» که به قلم علی داوودی است، به بازخوانی شعرهای برای شهیدان علمی پرداخته است.
شماره دوم نقد کتابهایی چون «خوشه‌های خشم»، «فصل کبوتر»، «اسماعیل»، «به جای پدرم» و «گوساله سرگردان» را در بخش داستان دارد و در بخش شعر به کتابهایی چون مجموعه غزل «دخترم باران» و مجموعه شعر «صبح بنارس» پرداخته است.
علاوه بر نویسندگان و شاعران مطرحی چون رحیم مخدومی، علیرضا قزوه، حسین فتاحی، امیرحسن فردی، سیدمهدی شجاعی، مجید قیصری و… که آثارشان مورد نقد قرار گرفته است، شاهد دیگری هم بر غنای محتوای این دو شماره از اقلیم نقد وجود دارد و آن کسانی است که به نقد این آثار نشسته‌اند. افرادی چون محمدرضا سرشار، علی داوودی، علی مودب، محمدعلی گودینی، حمیدرضا شکارسری و…. حضور این افراد در جایگاه نقاد از آن جهت قابل توجه است که خود نیز دستی در نوشتن و سرودن دارند.
اقلیم نقد زیر نظر انجمن قلم ایران و با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور منتشر می‌شود و سه هزار تومان قیمت دارد. به هر حال این ماهنامه نشریه‌ای همگانی نیست اما اگر کسی اهل ادبیات باشد یا خود را جزو کتاب‌خوان‌های حرفه‌ای بداند حتما می‌تواند از آن استفاده کند.
جبهه فرهنگی انقلاب مدتها بود که در انتظار چنین نشریه‌ای نشسته بود؛ نشریه‌ای که در عین برخورداری از تعهد، از قدرت و اعتبار فنی و تکنیکی لازم نیز برخوردار باشد و حالا با این خصوصیات در جایگاه نقادی بنشیند.
Sorry. No data so far.