حجتالاسلام والمسلمین ابراهیم یعقوبیان، مدرس حوزه و دانشگاه در مورد فراگیر نشدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی ما گفت: جامعهشناسان معتقدند رهایی مردم از کنترل اجتماعی و شیوع جنایات و بزهها در جوامع در حال پیشرفت خاصیت شهرنشینی و برنامه های توسعه در این کشورهاست. یعنی شهرنشینی روابط صمیمانه اجتماعی و دوستیها را کاهش داده است. مردم نسبت به سنتهای آباء و اجدادی خود بیاعتقاد شده اند و با تسهیلات و تغییراتی که توسط شهرنشینی به وجود آمده نسل جدید به باورها و سنتهای نسل گذشته کم توجه شده اند. ملاک ارزشگذاری و ارزشیابی افراد فرق کرده و میزان دارییها و اموال و نوع لباس و ماشین و اسباب و اثاثیه منزل ملاک برتری قرار گرفته است.
وی افزود: ماکس وبر هم معتقد است تراکم جمعیت و تجمع یک عده زیاد مردم، از دوستی متقابل افراد میکاهد و امکان آشنایی عمیق را از بین میبرد. از نگاه جامعهشناختی کنترل اجتماعی یا همان امر به معروف و نهی از منکر در شهرها کاهش مییابد و این خاصیت آن است. ولی من میخواهم بگویم که در جامعه ما امر به معروف و نهی از منکر به میزان گستردهای وجود دارد اما اثر ندارد. رسانههای ما بویژه صدا و سیما هر روزه برنامه های مذهبی پخش میکنند و مراسم دعاهای مختلف و نمازها و جلسات مذهبی در همه جا انجام میشود، اما چرا مردم از منکر اجتناب نمیکنند و میلی به معروف ندارند.
این مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: وقتی امر به معروف و نهی از منکر در جامعه تأثیر میگذارد که شاهد تداوم و انتقال فرهنگ اسلامی به نسلهای بعد باشیم. این انتقال فرهنگ از سه کانال خانه و مراکز آموزشی و مساجد صورت میگیرد که هر سه کانال امروز مورد آسیب قرار گرفتهاند.
یعقوبیان تصریح کرد: علی (ع) زمانی میفرمود مردم به غیر از کارهای ضروری از خانه خارج نشوند زیرا در چارسوقها و بازار شیطان در کمین نشسته و مردم نباید خود را در معرض فتنه قرار دهند، اما امروزه با ابزارهای الکترونیکی وارد خانه مردم شدهاند و حریم خانوادهها را شکاندهاند. در مدرسه و دانشگاهها هم یا متون غیر اسلامی هستند یا معلمان و استادان خیلی التزام به اخلاق اسلامی و معارف الهی ندارند ثمره آن میشود که انتقال فرهنگ اسلامی تداوم نمییابد در مورد مساجد هم حرف زیاد است. عزاداریها امروز به جای ارتباط قلبی با اباعبدالله الحسین به صورت موسیقی و علم کشی و مداحیهای نازل در آمده و آن فرهنگ اصیل اسلامی و معارف توحیدی مورد غفلت قرار گرفته است.
این مدرس حوزه و دانشگاه ادامه داد: ناهماهنگی ارگانهای فرهنگی در جامعه هم عامل دیگر اثر نداشتن امر به معروف و نهی از منکر است. به عنوان مثال حوزههای علمیه بر ترویج فرهنگ حجاب و عفاف همت دارند و میگویند که موی زنان نباید پیدا باشد و یا مردان هم حجاب اسلامی را رعایت کنند زیرا عدم رعایت حجاب موجب آسیبهای فردی و اجتماعی میشود ولی رسانهها درست عکس این عمل میکند. در فیلمهای سینمایی هم اصلاً مسئله حجاب و عفاف مورد توجه نیست و حتی استهزا هم میشود. این چنین است که عملکرد حوزه علمیه بیاثر میشود. زیرا نتیجه ناهماهنگی نهادهای فرهنگی درتضاد و تعارض قرار گرفتن مردم است که اثر امر به معروف و نهی از منکر را از بین میبرد.
این محقق و پژوهشگر علوم و معارف اسلامی اظهارداشت: نظام فرهنگی ما کاریکاتوری شده بین اجزایش نه تنها هیچ تناسبی نیست بلکه تضاد هم است. از علی (ع) سؤال کردند چرا فساد در جامعه زیاد شده فرمود به خاطر فساد اخلاقی خواص جامعه است. یعنی فساد عمومی ریشه در فساد خواص دارد.
یعقوبیان درمورد معروفها و منکرهایی که در جامعه ما مورد فراموشی قرار گرفته و باید به آنها حساسیت بیشتری نشان داد هم گفت: یکی از نشانه های رشد جامعه همین حساسیت نشان دادن های جامعه است. یکی از معروفهای که در جامعه ما مورد غفلت قرار گرفته و باید حساسیت بیشتری به آن نشان داد همین غفلت از اصل دین و اسلام است. یعنی ضرورتهای دین در جامعه به آسانی انکار میشوند ولی مسئولان هیچ حساسیتی به آن نشان نمیدهند. نمونه بارز آن فتنه ۸۸ بود. این فتنه به اندازهای که ارکان جامعه را تهدید کرد مورد حساسیت قرار نگرفت. کسانی که میتوانستند در این باره حرف بزنند وارد میدا نشدند.
این مدرس حوزه و دانشگاه درپایان یادآورشد: یکی دیگر از معروفهای مورد غفلت این است که حق ولی فقیه در جامعه آن گونه که باید ادا شود ادا نمیشود. همچنین حق ولایت و امامت پیامبر و ائمه معصومین، مردم واکنش مطلوب به این مسائل از خود نشان نمیدهند.
Sorry. No data so far.