لزوم تدوین شاخصه های سبک زندگی اسلامی

تریبون مستضعفین -حجت الاسلام علی خدیوی (مسئول نهاد رهبری در دانشگاه تبریز)

اگر گویندگان و صاحبان نظر کمی ساده تر بگویند، همگان به راحتی خواهند فهمید که منظور از «سبک زندگی» چیست. درست است که این واژه چند سالی هست که از غرب وارد ادبیات ما شده است، اما به معنای نحوه و روش زندگی کردن سال ها است در باره آن گفته و نوشته شده است و بسیاری از دستورات دین را می توان در این قالب دانست.

اگر به رفتارهای روزمره افراد که بخشی از سبک زندگی آن ها هستند توجه کنیم، متوجه می شویم گاهی در جامعه افراد به ظاهر بی‌حجاب هستند، اما اهل خدا و نماز و روزه‌اند و یا برعکس خانواده‌های مذهبی در جامعه داریم که یکسری از مسائل دینی را رعایت نمی‌کنند و این نشان از بحران هویت‌های چندگانه در جامعه است، زیرا ما در حال گذار از میان سنت و مدرنیسم هستیم. همه این ها نشانه این است که در هجوم فرهنگی جوامع مختلف و عرضه رنگارنگی که از نوع زندگی غربی می شود، جوانان حتی مومن ما طرح مدونی از سبک زندگی اسلامی را در برابر خود ندارند.

در ادبیات سیاسی و اجتماعی سال های گذشته ما سبک زندگی اسلامی- ایرانی ورود پیدا کرد و در سفر اخیر مقام معظم رهبری به خراسان شمالی نیز مورد تاکید چندباره قرار گرفت. با گذشت سی سال از استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، اگر مدعی باشیم که زندگی آحاد جامعه ما شکل و سبک زندگی اسلامی دارد این تفکر جای تردید جدی به خود می‌گیرد. کلیتی که باید عالمان دینی ما با همفکری اساتید دانشگاهی بدان بپردازند، این نکته است که برای رسیدن به سبک زندگی اسلامی و ایرانی باید بر مبنای باورها و ارزش‌های اسلامی و بر پایه عقاید و احکام نیازها و تحولات اجتماعی جامعه را بررسی کنیم. باید در فضای آزاد و به دور از تعصبات و گرایش‌های سیاسی و صرفا با هدف اعتلای جامعه اسلامی و ایرانی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اساتید حوزوی و دانشگاهی آسیب‌ها را شناسایی و روش‌های علمی را به کار ببریم.

چشم و هم چشمی‌هایی که در زندگی‌های برخی افراد وجود دارد و مخارج سنگین فراهم آوردن لوازم لوکس و غیر قابل ضروری از مواردی است که جامعه را از سبک زندگی اسلامی دور کرده است و رفتارشناسی و تغییر رفتار مردم در این حوزه توجهی جدی را می طلبد.

مقام معظم رهبری در بیانات اخیر خود مسئله‌ى خانواده، سبك ازدواج، نوع مسكن، نوع لباس، الگوى مصرف، نوع خوراك، نوع آشپزى، تفريحات، مسئله‌ى خط، مسئله‌ى زبان، مسئله‌ى كسب و كار، رفتار ما در محل كار، رفتار ما در دانشگاه، رفتار ما در مدرسه، رفتار ما در فعاليت سياسى، رفتار ما در ورزش، رفتار ما در رسانه‌اى كه در اختيار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند، رفتار ما با رئيس، رفتار ما با مرئوس، رفتار ما با پليس، رفتار ما با مأمور دولت، سفرهاى ما، نظافت و طهارت ما، رفتار ما با دوست، رفتار ما با دشمن، رفتار ما با بيگانه و مواردی دیگر را از مصادیقی بیان کردند که باید روی آن ها کار شود و فرمودند: ” اينها آن بخشهاى اصلى تمدن است، كه متن زندگى انسان است.”