با افزایش تحریم‌های بین‌المللی علیه صنعت نفت ایران، سیاست‌های وزارت نفت برای حفظ و نگهداشت تولید نفت متناسب با صادرات این کالای سیاسی – اقتصادی تغییر کرده است.
بر این اساس در ماه‌های اخیر با دستور وزیر نفت با کاهش تولید نفت از میادین مستقل، اجرای طرح‌های تولید زودهنگام و ضربتی از میادین مشترک و مرزی نفت و گاز کشور در دستور کار قرار گرفته است.
به منظور اجرای این سیاست کلان در شرایط فعلی بخش عمده‌ای از دکل‌های حفاری در میادین مشترک نفت و گاز مستقر شده‌اند و پیش بینی می‌شود در مدت ۲ سال آینده در مجموع حدود ۸۰۰ هزار بشکه نفت از این میادین مشترک برداشت شود که علاوه بر درآمدهای ارزی منجر به کاهش فاصله ایران با برخی از شرکای عربی در استخراج طلای سیاه می‌شود.
در حال حاضر ایران با در اختیار داشتن ۲۸ میدان مشترک هیدروکربوری شامل ۱۸ میدان نفتی، چهار میدان گازی و ۶ میدان نفت و گاز با هفت کشور همسایه یکی از معدود کشورهای جهان بوده که از این تعداد ساختار مشترک هیدروکربوری برخوردار است.
در بین میادین مشترک نفت و گاز ایران، ۱۵ مخزن در آبهای خلیج فارس و ۱۳ مخزن در خشکی قرار گرفته‌اند که ۱۲ حوزه در مرز مشترک با عراق، ۷ مخزن در مرز مشترک با امارات، ۴ مخزن مشترک با عربستان سعودی، ۲ مخزن مشترک با قطر و با عمان و یک مخزن مشترک هیدروکربوری با کویت و ترکمنستان در اختیار داریم.
آغاز حفاری جوان‌ترین میدان مشترک نفتی ایران
پس از کش و قوس‌های فراوان در نهایت شرکت‌های استات اویل نروژ و لوک اویل روسیه توسط شرکت ملی نفت ایران از طرح توسعه میدان نفتی آذر کنار گذاشته شدند و قرارداد این میدان نفتی مشترک با عراق به ارزش تقریبی ۱. ۹ میلیارد دلار با پیمانکاران داخلی امضا شد.
تاکنون برای توسعه این میدان ۲ قرارداد حفاری به منظور حفر ۹ حلقه چاه امضا شده است که شرکت ملی نفت از امضای سومین قرارداد حفاری این میدان مرزی تا چند روز آینده خبر داده است.
بر اساس طرح اصلی توسعه میدان آذر، حفاری و تعمیر ۱۹ حلقه چاه جدید هدف گذاری شده است که پیش بینی می‌شود با تکمیل مراحل نهایی توسعه امکان استخراج روزانه ۶۵ هزار بشکه نفت فراهم شود.
ایران در توسعه هنگام جلو افتاد
در حال حاضر وضعیت استخراج نفت از میدان مشترک هنگام بیش از انتظارات مسئولان شرکت ملی نفت بوده و با وجود تحریم‌ها کشور در توسعه این میدان مشترک نفتی در خلیج فارس از شریک عمانی خود جلوافتاده است.
بر این اساس پس از آغاز توسعه یک جانبه میدان هنگام توسط عمان، ایران هم برای استخراج طلای سیاه از این میدان دریایی آستین‌ها را بالا زد و هم اکنون به طور متوسط روزانه ۲۰ تا ۲۳ هزار بشکه نفت از این میدان برداشت می‌شود و این در حالی است که عمان با وجود مشارکت شرکت‌های انگلیسی و اماراتی روزانه ۸ تا ۱۰ هزار بشکه نفت از این میدان تولید می‌کند.
افزایش ظرفیت تولید نفت از این میدان مشترک در خلیج فارس تا مرز ۳۰ هزار بشکه در روز هدف گذاری شده و پیش بینی می‌شود با توجه به فعالیت همزمان ۲ دکل حفاری دریایی، تا پایان سالجاری با حفاری و تکمیل چاه‌های جدید این طرح افزایش تولید نفت عملیاتی شود.
همزمان با حفاری چاه‌ها، ساخت سازه‌های دریایی میدان نفتی هنگام در قشم آغاز شده ضمن آنکه برای جلوگیری از اتلاف گازهای همراه ساخت یک پالایشگاه ۸۰ میلیون فوت مکعبی در قشم در دستور کار شرکت نفت فلات قاره قرار دارد.
آغاز تولید بهاری از لایه نفتی پارس جنوبی
توسعه لایه نفتی پارس جنوبی به‌عنوان بزرگ‌ترین میدان مشترک نفتی با قطر هم در سال‌های اخیر با فراز و فرودهای متعددی روبرو بود، عده‌ای از کار‌شناسان این میدان نفت را غیر مشترک و عده دیگر این لایه هیدروکربوری را مشترک می‌دانستند.
در نهایت در ۲ سال اخیر توسعه این لایه مشترک نفتی در خلیج فارس شتاب گرفته است که هم اکنون ۲ دکل حفاری در بخش مشترک و غیر مشترک این میدان به طور همزمان مشغول به کار هستند.
بر اساس گزارش‌های رسمی شرکت ملی نفت باید تا بهار سال آینده تولید زودهنگام از لایه نفتی پارس جنوبی آغاز شود و در نهایت تا پایان سال ۱۳۹۲ تولید روزانه نفت از این میدان به ۳۵ هزار بشکه برسد.
خرید یک فروند کشتی FPSO به منظور استخراج، فراورش، ذخیره سازی و صادرات نفت از دیگر برنامه‌های توسعه این میدان مشترک نفتی بوده که مذاکرات با چند شرکت چینی برای خرید این کشتی ۳۰۰ میلیون دلاری آغاز شده است.
توسعه آزادگان شمالی به نیمه راه رسید
فعالیت همزمان ۴ تا ۷ دکل حفاری در میدان آزادگان شمالی حاکی از عزم جزم ایران بریا توسعه بدون تاخیر این میدان مشترک نفتی با عراق است.
در حال حاضر پیشرفت طرح توسعه میدان آزادگان شمالی به حدود ۵۰ درصد رسیده است و برآورد‌ها نشان می‌دهد که تا ۲ سال آینده با مشارکت پیمانکار چینی باید روزانه ۷۵ بشکه نفت از این میدان مرزی استخراج شود.
همزمان با پیشرفت عملیات حفاری این میدان نفتی، ساخت تاسیسات و خطوط توسط پیمانکاران ایرانی و چینی در حال انجام است ضمن آنکه این میدان نفتی حتی از پتانسیل تولید روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بشکه نفت هم برخوردار است.
مشعل تولید نفت در چنگوله روشن می‌شود
میدان چنگوله هم یکی از میادین جوان نفتی غرب کشور بوده که احتمال مشترک بوده آن با میدان آذر و کشور عراق وجود دارد از این رو امسال موافقت‌نامه طرح توسعه زودهنگام این میدان ۳. ۴ میلیارد بشکه‌ای نفت به ارزش تقریبی ۲۰۰ میلیون دلار با پیمانکاران داخلی امضا شد.
در حال حاضر ۲ حلقه چاه اکتشافی- توصیفی در میدان نفتی چنگوله حفاری شده که قرار است با تعمیر و تکمیل این چاه‌ها و حفر دو حلقه چاه جدید طرح تولید زودهنگام نفت از این میدان مرزی آغاز شود.
در طرح توسعه زودهنگام میدان نفتی چنگوله علاوه بر حفاری و تعمیر ۴ حلقه چاه، ساخت تاسیسات هم پیش بینی شده است و مطابق با برنامه زمان بندی باید طرح تولید زودهنگام میدان نفتی چنگوله تا اواخر سال ۱۳۹۳ و با ظرفیت تولید روزانه ۱۵ هزار بشکه نفت آغاز شود.
برنامه توسعه ۲ میدان مشترک با عربستان
شرکت ملی نفت تاکنون ۲ طرح توسعه بلندمدت و ضربتی را برای افزایش تولید نفت در میدان فروزان پیاده سازی کرده است و در مجموع پیش بینی می‌شود در صورت اجرای دو طرح ضربتی و ۲۴ ماهه توسعه میدان نفتی فروزان، امکان استخراج روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت و بیش از ۲۵۰ میلیون فوت مکعب گازهای همراه نفت فراهم شود.
مطابق با برنامه زمان‌بندی با اجرای طرح توسعه زودهنگام و ضربتی این میدان مشترک نفتی با عربستان، تعمیر و بازسازی چاه‌های موجود و تزریق گاز در حال انجام است و با اجرای این پروژه بدون نیاز به حفاری چاه‌های جدید، امکان افزایش ۵۵ تا ۶۰ هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت وجود دارد.
همچنین یک طرح توسعه ۲۴ ماهه از ابتدای سالجاری برای توسعه این میدان نفتی تعریف و عملیاتی شده است که در این بخش، برای طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی ۲ پایه سکو، ۲ سکوی تولید و زیست، ۱۵۶ کیلومتر خط لوله زیر دریایی تا جزیره خارگ و بین سکویی و حفاری چاه‌های جدید دریایی برنامه ریزی شده است.
مهم‌ترین ویژگی توسعه ۲۴ ماهه توسعه میدان مشترک فروزان، طراحی، نصب و راه اندازی بزرگ‌ترین پایه سکوی ۶ پایه منطقه خلیج فارس به وزن تقریبی چهار هزار تن است که در شرایط فعلی آخرین مراحل نصب و راه اندازی آن در دست انجام است ضمن آنکه در مجموع وزن سکوهای اصلی تولید و زیست و برخی از متعلقات این پروژه فراساحلی حدود ۱۰ هزار تن برآورد می‌شود.
میدان اسفندیار هم یکی دیگر از میادین مشترک نفتی ایران و عربستان در خلیج فارس بوده که قرار است با توسعه این میدان در مجموع روزانه ۱۲ هزار بشکه نفت برداشت شود.
برای توسعه این میدان مشترک نفتی در خلیج فارس به حدود ۴۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری نیاز است که تاکنون شرکت نفت برنامه نهایی خود برای توسعه این میدان را اعلام نکرده است.
توافق ایران و چین بر روی آزادگان جنوبی
پس از خروج پر سر و صدای ژاپنی‌ها از طرح توسعه آزادگان جنوبی، تولید زودهنگام ۵۰ هزار بشکه‌ای از این میدان مشترک با عراق در مدت کمتر از ۲ سال توسط پیمانکاران داخلی به نتیجه رسید اما امضای قرارداد با چینی‌ها تاخیری چندین ماهه را به این میدان مرزی تحمیل کرده است.
با این وجود مسئولان شرکت ملی نفت اخیرا از امضای یک الحاقیه جدید با شرکت چینی برای توسعه بزرگ‌ترین میدان مشترک نفتی ایران و عراق خبر می‌دهند و تاکید می‌کنند: با امضای این الحاقیه جدید، امکان آغاز عملیات توسعه‌ای این میدان نفتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن فراهم خواهد شد.
هم اکنون حفاری ۲ حلقه چاه جدید در آزادگان جنوبی مهم‌ترین برنامه توسعه این میدان مشترک نفتی است اما با توجه به برنامه حفاری ۱۸۰ حلقه چاه جدید باید حداقل ۱۰ تا ۱۲ دکل جدید در این میدان مشترک نفتی به طور همزمان فعالیت داشته باشند.
در حال حاضر روزانه ۵۰ هزار بشکه نفت از میدان آزادگان جنوبی برداشت می‌شود که با تکمیل فاز اول توسعه روزانه ۳۲۰ هزار و با توسعه فاز دوم تا سقف ۶۰۰ هزار بشکه نفت از این میدان باید تولید شود.
افزایش تولید در میدان نفتی یادآوران
میدان یادآوران هم از دیگر میادین مشترک نفتی با عراق بوده که ردپای چینی‌ها در توسعه آن به چشم می‌خورد و در مجموع پیمانکاران آسیایی طرح توسعه یادآوران بر خلاف پیمانکاران چینی توسعه میادین نفت پارس شمالی و فاز ۱۱ پارس جنوبی، عملکرد نسبتا راضی کننده‌ای در توسعه این میدان نفتی دارند.
هم اکنون به طور متوسط روزانه ۲۳ هزار بشکه در قالب طرح تولید زودهنگام از میدان یادآوران نفت برداشت می‌شود قرار است با تکمیل حفاری چاه‌های جدید این تولید تا چند ماه آینده به ۵۱ و سپس ۸۵ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
در شرایط فعلی چهار دکل حفاری در این میدان مشترک با سنباد عراق به طور همزمان مشغول به طور همزمان مشغول به کار بوده که قرار است در فاز اول توسعه ۵۵ حلقه چاه و در فاز دوم توسعه ۱۰۰ حلقه چاه در این میدان حفاری شود.
علاوه بر این میادین، هم اکنون توسعه سایر میادین مشترک و یا طرح افزایش تولید نفت در می‌ادینی همچون آرش مشترک با کویت، سلمان، نصرت، فرزام و مشترک با امارات متحده عربی، بخشی از رشادت مشترک با قطر، یاران جنوبی، نفت شهر، دهلران و پایدار غرب مشترک با عراق آغاز شده است.
Sorry. No data so far.