آلودگی هوا با توجه به پیامدهای زیانبارش به یکی از ملموس‌ترین معضلات زیست محیطی تهران، پایتخت ایران و چندین شهر دیگر ایران تبدیل شده‌است. آمارها نشان می‌دهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی «تا 60 درصد» افزایش می‌یابد. بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماری‌های سیستم قلبی، عروقی و ریوی، افزایش آلاینده‌های دی اکسید گوگرد، ذرات معلق و منواکسید کربن است، به طوریکه «آلودگی هوا در تهران به طور متوسط موجب کاهش 5 سال از عمر تهرانی‌ها شده‌است».
بنابر نظر برخی از کارشناسان محیط زیست، نخستین زنگ خطر جدی درباره آلودگی هوای تهران در سال 1374 به صدا درآمد. در آن هنگام نزدیک به یکصد نفر از کارشناسان و مدرسان محیط زیست، جغرافیا و شهرسازی در پی نشستی در سالن اجتماعات پارک شهر تهران، متنی موسوم به بیانیه «هوای تهران 74» منتشر کردند که در آن برای نخستین بار از آلودگی هوای پایتخت به عنوان یک «بحران ملی» که راه مقابله با آن «عزم ملی» است، نام برده شد.
چندی پیش دلیل بالا بودن غلظت آلاینده‌های تهران و چند کلانشهر دیگر، ساکنان این شهر‌ها دو روز از ماه آذر را در تعطیلاتی اجباری به سر بردند.
هرچند در سال‌های اخیر میزان آلاینده‌های مونوکسید کربن و ذرات معلق کمتر از 10 میکرون در هوای شهر تهران به میزان نسبتا معقولی رسیده است اما بالا بودن ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون کماکان موجب می‌شود که تهران در وضعیت نامطلوبی به لحاظ این آلاینده قرار داشته باشد. این در حالی است که حتی وضع این آلاینده از آنچه گزارش می‌شود، بد‌تر است.
یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این باره گفت: ذرات معلق زیر 2.5 میکرون ناشی از احتراق ناقص است و برای کاهش این آلاینده لازم است سطح تکنولوژی در خودرو‌ها بالا‌تر برود.
به گفته رشیدی، تعطیلی دو روزه تهران بابت بالا‌تر بودن ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون از حد مجاز در جایی است که در حال حاضر و کماکان این آلاینده با استاندارهای سابق مقایسه می‌شود و در صورت مقایسه با استانداردهای جدید، وضع از آنچه هم اکنون گزارش می‌شود، وخیم‌تر است.
وی اضافه کرد: برای مثال در حال حاضر ذرات معلق زیر 2.5 میکرون با استاندارد 40 مقایسه می‌شوند در حالی که استاندارد جدید برای مقایسه، 25 است. به علاوه ذرات معلق زیر 10 میکرون هم در مقایسه با استاندارد 150 در وضعیت معمولی قرار دارند و اگر با استاندارد جدید که 50 است مقایسه شوند، وضعیت این آلاینده نیز نامطلوب است.
آلودگی هوا و کودکان
در هر حال و با وضعیت مقایسه‌ای موجود، هوای تهران طی دو روز گذشته شرایط ناسالمی را تجربه کرده است. اخبار منتشر شده نشان می‌دهد که میزان مراجعه و بستری کودکان در این روزهای ناسالم به مراتب بیشتر شده است. به علاوه اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد آلودگی هوا میزان ابتلا به سرطان خون را در کودکان تهرانی افزایش می‌دهد و حتی بیماری‌های گوارشی و آلرژی‌ها را در میان کودکان افزایش داده است. جدا از ضررهای فراوان در حوزه سلامت، در حوزه اقتصاد نیز آلودگی هوا بر اقتصاد کشور تاثیری بسیار قابل ملاحظه دارد، تاثیری که کماکان از سوی دولت نادیده گرفته می‌شود.
آلودگی هوا و خسارت های اقتصادی
15 سال پیش پژوهشی توسط بختیار بیدقی انجام شد که نشان داد هزینه مهار نکردن آلودگی هوای تهران سالانه به 15.7 میلیارد تومان می‌رسد در حالی که هزینه مهار آلودگی هوا تنها سالی6.7میلیارد تومان است.
محمد درویش، فعال محیط زیست در این‌باره می‌گوید: این پژوهش آشکارا ثابت کرد که هر ریالی که دولت برای مهار آلودگی هوا هزینه کند، دست کم2.3ریال از فشار به خزانه حکومت می‌کاهد. با این وجود، 15 سال پس از آن تاریخ، دولت همچنان مجبور است پنج کلان شهر کشور را برای جلوگیری از شرایط اضطرار تعطیل کند و روزانه 800 میلیارد تومان خسارت فقط از منظر توقف کسب و کار و علم‌اندوزی به پنج کلانشهر آلوده کشور وارد شود.
به گفته وی، این در حالی است که در سال 1385، سخن از خسارتی هشت میلیارد دلاری در سال به میان آمد؛ خسارتی که به گفته مدیر وقت طرح آلودگی هوای تهران در صورت ادامه چنین روندی تا سال 1394، یعنی پایان برنامه پنج ساله پنجم، به 16 میلیارد دلار در سال افزایش می‌یابد.
Sorry. No data so far.