تریبون مستضعفین- محمد ثقفی
مستند «مدرسه» یکی از هشت مستند به کارگردانی «محمدرضا عباسیان» است که در دومین روز از جشنواره عمار در سالن اصلی سینما فلسطین اکران شد و پس از آن نشستی نیز با حضور کارگردان به بررسی آن اختصاص داده شد. دوربین این مستند ما را به مدرسه‌ای در سارایوو می‌برد و در کنار تصویر کردن زندگی عادی و بانشاطی که در این مدرسه جریان دارد، از زبان معلمان و هم‌چنین خانواده دانش‌آموزان به بازخوانی فجایعی می‌پردازد که پانزده سال پیش به مردم بوسنی تحمیل شده است. پیش از اکران این مستند گفت‌وگویی با عباسیان که دبیر کنونی جشنواره‌ی فیلم فجر نیز هست داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
-چه طور شد که به سراغ جنگ بوسنی رفتید و چرا یک مدرسه را برای داستان فیلم انتخاب کردید؟
من بیست سال است که مستند می‌سازم و همه‌ی مستندهایم درباره کانون‌های بحران در جهان اسلام بوده است. مناطق جنگی مانند افغانستان، لبنان، بوسنی، عراق و امثالهم.
یکی از مهم‌ترین اتفاقات چند دهه اخیر جنگ بوسنی بوده است. یک نسل‌کشی برنامه‌ریزی شده در اروپا اتفاق افتاده است. غربی‌ها اراده کردند که در برابر این فاجعه سکوت کنند و متأسفانه ما هم منفعلانه سکوت کردیم.
من در زمان جنگ بوسنی و جنگ کوزوو آن‌جا بودم. اما ایده‌ی این مستند زمانی به ذهنم رسید که برای اکران مستند قانا به سارایوو رفته بودم. آن‌جا دیدم به تعداد مسلمانان بوسنی داستان دردناک وجود دارد. مجموعه‌ای طراحی کردم با عنوان «زندگی در جنگ تمام شده یا نشده» که داستان آدم‌هایی‌ست که جنگی بر آن‌ها تحمیل شده و هنوز هم درگیر اثرات آن هستند. هشت فیلم مستند ساخته شد که پس از دو سال تدوین آن تمام شد و مدرسه یکی از آن‌هاست.
«مدرسه» داستان یک مدرسه‌ای‌ست که ظاهرش عادی است، شور و نشاط خود را دارد و کودکان در حال درس خواندن و رشد هستند، اما پشت هر کدام از این چهره‌ها داستانی دردناک از جنگ بوسنی است که پانزده سال از آن گذشته است.
من سه کار دیگر از این مجموعه را در جشنواره عمار دارم: «سینکا و انس»، «فاتا» و «دختران».
-این موضوعات دغدغه شخصی شما بود یا همان‌طور که عده‌ای ادعا می‌کنند این دست آثار سفارش نهادهای خاص است و جوششی نیست؟
نمی‌دانم مستند قانا را دیده‌اید یا نه، قانا ضداسرائيلی‌ترین فیلمی است که در سی‌وسه سال گذشته در ایران ساخته شده است. فیلم قانا با هزینه شخصی من ساخته شد و پس از آن‌که تولید شده مسئولینی آمدند و با آن عکس یادگاری گرفتند!
طرح این مجموعه برای بنده بوده است، قرار بر این بود که با مساعدت شبکه چهار سیما تولید شود، اما پس از گذشت سه سال مبلغ ناچیزی به بنده پرداخت شده است و من الان با شبکه چهار درگیری حقوقی دارم و باید پول‌شان را پس بدهم. کل این مجموعه با هزینه شخصی من تولید شده است و آماده‌ام که هر کسی که نگاه حمایتی دارد از این مجموعه حمایت مالی کند.
-چرا جشنواره عمار را برای ارائه آثارتان انتخاب کردید؟
همین مستند در چند جشنواره بین‌المللی بوده است. در جشنواره الجزیره بوده است که در اعتراض به سکوت شبکه الجزیره در قبال جنایات بحرین از جشنواره خارج کردم که بازتاب مطبوعاتی هم پیدا کرد. این مستند همین چند هفته گذشته در جشنواره فیلم لهستان شمشیر نقره‌ای را برد. مستند دختران هم همین‌طور.
این مستند تا کنون در جشنواره‌های داخلی نبوده است، یک دلیلش این است که من از مدیران سازمان سینمایی هستم و نمی‌خواستم شائبه‌ای پیش بیاید که از موقعیتم برای شرکت مستندم در جشنواره‌های داخلی استفاده کرده ام.
جشنواره عمار حسابش جداست. جشنواره عمار برای ماست، تکلیفش با خودش مشخص است و جای این‌گونه فیلم‌هاست. سنگ بنای خوبی گذاشته شده است و ان‌شاءالله به اندازه‌ای که تلاش می‌شود و فیلم‌های خوبی در آن به نمایش در می‌آید، استقبال هم بشود و برگزاری آن هم به لحاظ استانداردهای به حد و اندازه‌ی مطلوبی برسد که تأثیرگذاری خود را داشته باشد. ما هم به عنوان فیلم‌ساز باید با افتخار آثار خود را در آن شرکت دهیم.
-به نظر شما کارویژه جشنواره عمار چیست و چه جای خالی‌ای را می‌خواهد پر کند؟
جای خالی در حوزه فرهنگ زیاد است. اما جشنواره عمار بیش از این که بخواهد جایی خالی را پر کند، می‌خواهد حرف جدیدی بزند و فرهنگ جدیدی را القا کند و فضایی را برای دیده شدن فیلم‌هایی به وجود بیاورد که در جشنواره‌هایی که نگاه روشنفکری در آن‌ها حاکم است جایی ندارند.
-این فیلم‌هایی که می‌فرمایید با فیلم‌هایی که در جشنواره‌های روشنفکری اکران می‌شوند؟
واقعیتی وجود دارد که ما یک ایده و محتوا داریم و یک ساختار. ممکن است ایده ومحتوای ما بسیار عالی باشد ولی نتوانیم آن را در ساختار خوبی به تصویر بکشیم که آن‌قدر جذاب باشد که بیننده آن را با لذت ببیند. بسیاری هستند که فیلم سینمایی درباره شهدا می‌سازند، فیلم‌هایی که قابل دیدن نیستند، در سینما نمی‌فروشند. از طرف دیگر فیلم‌هایی داریم که به لحاظ ساختار جذاب است ولی ایده‌های روشنفکری دارد. کاری که ترکیب ایده و ساختار خوب باشد مطلوب ماست.
-فکر می‌کنید آینده‌ی جشنواره عمار و شرکت‌کنندگان در آن روشن است؟
از آن‌جایی که سنگ بنای جشنواره عمار خوب است ادامه‌ی روشنی هم خواهد داشت.
Sorry. No data so far.