شاخص‌هایی برای انتخاب اعضای شورای شهر

علی ماهرالنقش – به کوچه ای رسیدم که پیرمردی از آن خارج می شد، به من گفت: «نرو که بن بستـه!» گوش نکردم و رفتم. وقتی برگشتم و به سر کوچه رسیدم، پیر شده بودم!!!

حضرت علی (ع) می فرمایند فرصت هم چون ابر بهاری می گذرد[1]. پس باید از فرصت های شخصی و اجتماعی مان حداکثر استفاده را بکنیم، تا بعدها افسوس فرصت سوزی ها را نخوریم؛ چون وقت تنگ است و کارهای در صف زیاد!

انتخابات شورای اسلامی شهر در پیش است و حدود دو ماه دیگر باید عده ای را برای سیاست گذاری و هدایت و برنامه ریزی شهرهای مان انتخاب و راهی شورای شهر نماییم. تا بایدها و نبایدهای شهر را رقم زنند، و بر انجام آن‌ها نظارت نمایند.

حالا سؤالی مطرح می شود و آن اینکه این عزیزان چه ویژگی هایی باید داشته باشند، تا از فرصت ها خوب استفاده نموده باشیم؟ و به بن بست نرفته باشیم!

اگر بخواهیم رسالت شورای شهر را در چند جمله بیان نماییم، چنین خواهد بود.

1- برنامه ریزی های راهبردی و کلان شهری برای دست یابی به شهر اسلامی

2- انتخاب شهردار

3- پشتیبانی از شهرداری در اجرای برنامه ها

4- کنترل و نظارت بر اجرای برنامه های مصوب و هدایت شهرداری در راستای برنامه های مصوب

5- ارزیابی و ارزشیابی عملکردها و برنامه ها و رفع اشکالات احتمالی در برنامه های بعدی شهرداری و به طور خلاصه شورای های شهر نقش تقیینی و نظارتی دارند، و شهرداری ها نقش اجرای برنامه ها.

از سوی دیگر مدل های مختلفی برای تعیین ویژگی های منابع انسانی در سازمان ها تعریف و ارائه شده است. یکی از این مدل ها، استفاده از مثلث [2]KASاست، که در آن بر دانش، توانایی و مهارت تأکید می شود؛ لذا با توجّه به انتظاراتی که از شورای شهر داریم؛ علاوه بر شاخص های عمومی و قانونی عضویت در شورای شهر، ویژگی­های یک عضو شایسته ی شورای شهر را در چند دسته تقسیم می کنیم؛ که متناسب با هر کدام مواردی را در ادامه ملاحظه می­نمایید.

دانش Knowledge

آشنایی با دانش برنامه­ریزی راهبردی و برنامه ریزی شهری

آشنایی با دانش مدیریت (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، …)

آشنایی با دانش مدیریت دانش

آشنایی با موضوعات شهری و فرآیندهای موجود در شهرداری ها

تواناییAbility

توانایی نگارش متون و اسناد

توانایی تشریح وضعیت و حالات

توانایی ارایه ایده­های نو (کمّی و کیفی)

دارا بودن تجربه مرتبط با موضوع

مهارتskill

مهارت تدوین برنامه

مهارت تفکّر نکته سنج

مهارت تحلیل سیستم­ها

مهارت تدوین برنامه­ های راهبردی

مهارت تجزیه و تحلیل موضوعات و فرآیندها

مهارت مکاتبه

مهارت مذاکره

مهارت گوش دادن فعّالانه

مهارت ارتباط دوستانه و دقیق با محیط (در سطح شورا، شهرداری و شهر)

ذکر این نکته لازم است که در بعضی دسته­بندی­ها، شاخص­ نگرش[3]هم به عنوان شاخص چهارم مطرح می­ گردد؛ که در موضوع شورای شهر از اهمیّت خاصی برخوردار است؛ لذا لازم است که به لحاظ شاخص نگرشی نیز از استانداردهای قابل قبول برخوردار باشد.
در ادامه تعدادی از این موارد ذکر شده است.

نگرش Attitudes

صداقت

قابل اعتماد

وجدان کاری

مسئولیت ­پذیری

رویکرد استراتژیک و سیستمی

دین باوری در عمل و نه در شعار

مصونیت از نگاه های قومی و قبیله ای و حزبی

دارا بودن نگاه ملی مدیریت دانش کنار عملکرد شهری

معتقد به خرد جمعی و بهره گیری از توانمندی های جمع

دو نکته مهم:

1. رابطه بین شورای شهر و شهردار باید در کمال رفاقت و صمیمیت باشد، تا بتوانند بر مشکلات عدیده موجود درون شهری و برون شهری فائق آیند؛ ضمن اینکه حدود این رابطه باید کاملاً تعریف شده و دقیق باشد، تا به وظایف نظارتی شورای شهر خدشه وارد نیاید.

2. اعضای شورای شهر باید دارای برنامه های هدفمند و ایده های مشخص برای اجرا باشند. به عبارتی باید به کسانی رأی داد که ایده و برنامه دارند، ولی ابزاری برای پیاده سازی آن‌ها ندارند؛ و این فرصت را موقعیتی می دانند برای پیاده سازی ایده ها و برنامه های مفید برای شهر، که البته مانند ابر بهاری می گذرد.

انشاء الله همگی مان در انتخاب اصلح موفق و مأجور باشیم.

[1]«قُرِنَتِ الْهَيْبَةُ بِالْخَيْبَةِ وَ الْحَيَاءُ بِالْحِرْمَانِ وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْرِ». یعنی «ترس با نوميدى همراه است، و آزرم با بى بهرگى هم عنان، و فرصت چون ابر گذران. پس فرصتهاى نيك را غنيمت بشماريد.» نهج البلاغة حکمت 21 – ص 471

[2]Knowledge-Ability-Skill: KAS