یکشنبه 21 آوریل 13 | 16:28

ناسازگاری تقلید سیاسی با الگوی انتخابات در جمهوری اسلامی

احسان بابایی

قطعاً حضور نخبگان و خواص در عرصه انتخابات امری مفید، ضروری و غیر قابل اجتناب است اما کیفیت این حضور نباید به گونه­ ای باشد که راه را بر اراده فعال آحاد جامعه ببندد. به همین دلیل الگوی مبتنی بر تقلید، الگویی شایسته برای انتخابات در نظام جمهوری اسلامی نیست. انتخاب بر پایه تقلید، نه بر دوش گرفتن مسؤولیت بلکه بر زمین نهادن آن است.


scrتریبون مستضعفین- احسان بابایی
نامه روز شنبه 31 فروردین 1391 با امضای بیش از 2200 دانشجو و طلبه خطاب به حضرت آیت الله مصباح یزدی با موضوع اعلام حمایت از فرد اصلح معرفی شده توسط ایشان حاوی نکته­ ای قابل تأمل است که از بروز بدعت و انحرافی در رفتار سیاسی برخی فعالان سیاسی حکایت می­ کند.

نه حضور فعال استاد مصباح یزدی در عرصه سیاست و انتخابات و نه تلاش برای جستجوی فرد اصلح انتخابات توسط امضاکنندگان، هیچیک مورد اشکال نیستند، بلکه برعکس از جهت احساس مسؤولیت و نفی عافیت طلبی قطعاً درخور تحسین هستند. اشکال بر روشی وارد است که امضاکنندگان نامه برای رسیدن به فرد اصلح در پیش گرفته­ اند. روشی که با صرف­ نظر از امضاکنندگان و مخاطب نامه و نیز مصداقی که به آن منتهی می­ گردد با بایسته­ های رفتار سیاسی در عرصه انتخابات بر پایه اندیشه­ های حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری ناسازگار است.

انتخابات در اندیشه سیاسی مبتنی بر آراء رهبران انقلاب اسلامی، عرصه­ تجلّی مسؤولیت آحاد جامعه نسبت به سرنوشت کشور است که اراده فعال افراد و آگاهی آنان به آنچه انتخاب می­ کنند، دو رکن غیر قابل تفویض آن می­ باشد. اشکال مورد نظر بر مضمون نامه همین است که امضاکنندگان، اراده فعال، مستقیم و بی­ واسطه در انتخابات و نیز تلاش برای تحقیق شخصی برای انتخاب اصلح را وانهاده و از سر رضایت به سرسپردگی تشکیلاتی، گردن نهاده و تقلید را جایگزین تحقیق در امر انتخابات نموده­ اند و در عین فرار از اسم «رفتار حزبی»، به تمرکزگراترین شیوه تصمیم تشکیلاتی تن داده ­اند.

این شیوه، هر چند با رضایت مبنای عمل قرار می گیرد، انتخابات را به فرایندی نخبه سالار تبدیل می­کند که ناخودآگاه، جای انتخاب توده مردم را تنگ می­ کند. به موجب این فرایند، خواسته­ ها و نیازهای مردم و نیز پاسخ­ های آنان به معضلات، تنها در صورتی امکان بروز و ظهور در فضای انتخابات را می­ یابد که در چهارچوب نگاه خواص به رسمیت شناخته شود.

قطعاً حضور نخبگان و خواص در عرصه انتخابات امری مفید، ضروری و غیر قابل اجتناب است اما کیفیت این حضور نباید به گونه­ ای باشد که راه را بر اراده فعال آحاد جامعه ببندد. به همین دلیل الگوی مبتنی بر تقلید، الگویی شایسته برای انتخابات در نظام جمهوری اسلامی نیست. انتخاب بر پایه تقلید، نه بر دوش گرفتن مسؤولیت بلکه بر زمین نهادن آن است.

فصل مشترک دیدگاه رهبران انقلاب اسلامی، آنجا که امام خمینی(ره)، حق انحصاری مجتهدین در انتخابات را رد نمود، و انتخابات را فراتر از اقشار و اصناف، متعلق به ملت معرفی می­ کرد و نیز آنجا که مقام معظم رهبری همگان را به تحقیق برای انتخاب بهترین گزینه دعوت می­ کند و رأی خود را در عرصه انتخابات، تنها «یک» رأی در کنار آراء آحاد ملت می­ شمارد حکایت از آن دارد که مسؤولیت انتخاب، غیر قابل سلب و غیر قابل تفویض است. این عرصه­ ایست که تقلید به آن راه ندارد و مراجعه به آراء خواص و بزرگان تنها در صورتی قابل قبول است که جزئی از فرایند تحقیق قرار گیرد.

  1. معلمی
    22 آوریل 2013

    کسب نظر تخصصی یکنفر هرگز به معنی تقلید در عرصه سیاسی نیست. همانطور که همه جریان ها و گروه ها و افراد حق اظهار نظر درباره مصادیق را دارند، علما نیز از این حق برخوردارند. و البته طبیعی است که نظر هر کسی بسته به مقبولیت علمی و بینش سیاسی اش می تواند نفوذ بیشتری در جامعه داشته باشد. حال درخواست اعلام نظر از کسی که گیریم جایگاه فتوا را هم دارد هرگز به معنی تقلید از ایشان در انتخاب مصداق نیست بلکه توجه به رای و نظر کسی است که از بصیرت بالاتری برخوردار است. بماند که خود حضرت آقا در سال 76 رای علما را در انتخابات حجت دانستند. سخنان آیت الله مصباح در همایش معرفی کاندیدای جبهه پایداری نیز خود روشن کنننده هست. ایشان فرمودند اعلام نظر ما به معنی سلب تکلیف از سایرین نیست. و اگر کس دیگری را اصلح می دانید واجب است به او رای دهید. بنابراین برای عقل سلیم و دل های فارغ از هوی جایی برای این نگرانی ها باقی نمی ماند.

  2. محسن فلاح
    23 آوریل 2013

    سلام
    ایشان فرمودنداگر شما این دوستانتان را در جبهه پایداری کاملاً مورد اعتماد می‌دانید، نیازی به تحقیق نیست اما اگر غیر از این است واجب شرعی است که تحقیق کنید. اشکال ما هم به همین فرمایش است زیرا برای هرکس، شرعاَ، عقلاَ و طبق فرموده ی امام امت لازم است برای انتخاب اصلح تحقیق کند و اگر اعتماد کردن جایگاهی داشته باشد پس هرکس می تواند به پیشنهاد فرد و یا گروه مورد اعتماد خود در این زمینه اکتفا کند که مسلما چنین چیزی مورد تایید نیست و ناقض غرض انتخاب اصلح است.

  3. معلمی
    24 آوریل 2013

    با سلام خدمت دوست عزیزم
    هر اعتمادی به معنی نقض تحقیق نیست. اگر اعتماد به این آقایان خود برپایه یک تحقیق صورت بگیرد و همچنین با تکیه بر بررسی های انها باشد دیگر ناقض اصل تحقیق نمی باشد.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.