حامد نعمتاللهی- این طرح که تلاشهای دیپلماتیک را به چالش خواهد کشاند، در ماه ژانویه در سنا به رای گذاشته خواهد شد.
بر اساس «طرح ایران عاری از سلاح هسته‌ای 2013» در صورتی که مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ظرف 6 ماه به تفاهم جامع منتج نشود یا اینکه تهران توافق ژنو را نقض کند، تحریمهای جدیدی اجرائی میشود.
اين لايحه 52 صفحه‌ای، توافق جامع با ايران را مشروط به نداشتن غنیسازی در داخل ايران كرده است: «حكومت ايران بايد بدون انجام غنیسازی يا فعاليت فرآوری در داخلِ ايران، به انرژی هسته‌ای صلح آميز دسترسي داشته باشد.» (بخش 2- بند 12)
لايحه ياد شده، توافق نهايی ايران و گروه 1+5 را به موضوعاتی بسيار فراتر از موارد ذكر شده در توافق ژنو (برنامه اقدام مشترك) توسعه مي‌دهد. طبق لايحه تحريمی جديد، قطع حمايت ايران از تروريسم و محدود كردن برد موشك‌هاي بالستيك به 500 كيلومتر، به عنوان بخش‌هايی از شروط توافق جامع با ايران در نظر گرفته شده است.
یکی از نکات مهم دیگر آن، بند 5 بخش دوم اين لايحه (ص6) است که تصريح میكند: «اگر حكومت اسرائيل وادار به اقدامات نظامی مشروع و در دفاع از خود عليه برنامه سلاح هسته‌ای ايران شود، دولت بايد از اسرائيل حمایت کند…»
رسانههای مختلف آمریکا در گزارشهای خود آوردهاند گروهی از سناتورهای آمریکایی -از جمله 15 دموکرات- به مقابله با کاخ سفید پرداختهاند و به دنبال تحریمهای جدیدند.
سناتور رابرت منندز رهبری گروه فوق را برعهده دارد که علاوه بر کاخ سفید، با اعتراض مقامات ایرانی، تعدادی از نمایندگان دموکرات و گروههای لیبرال مواجه است که معتقدند باعث به خطر افتادن مسیر حل دیپلماتیکی خواهد شد که حاصل توافق ژنو بوده است. بر اساس تفاهم فوق، گروه 5+1 متعهد شدهاند که در دوره شش ماهه از تصویب هر گونه تحریمی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران خودداری کنند.
طرح سنا از پشتیبانی 19 نماینده جمهوریخواه برخوردار است که مواضعی سرسختانه دارند و اعلام کردهاند به چیزی کمتر از توقف کامل غنی سازی رضایت نخواهند داد. این موضع گیری از دیدگاه جمهوری اسلامی و برخی از کشورهای غربی -از جمله آلمان- بر خلاف حقی است که توسط آژانس بینالمللی اتمی به کشورهای عضو داده شده است. اما واشنگتن اعتقاد دارد که چنین حقی به هیچ کشوری داده نشده است و جان کری -وزیر خارجه آمریکا- نیز ماه گذشته بر این مطلب تاکید کرد.
10 رئیس کمیته سنا در نامه‌اي به سناتور هری ريد، رئيس كميته اكثريت از وی خواسته بودند ارائه لايحه منندز را كه مي‌تواند «طرح اقدام مشترك» مورد توافق در ژنو را از مسير خارج كند، به تعويق بيندازد.
این سناتورها در نامه خود آورده بودند: «اکنون درحالیکه مذاکرات در جریان است، ما معتقدیم که تحریم های جدید مورد بهره برداری کسانی در ایران قرار می گیرد که می خواهند شاهدِ شکست مذاکرات باشند.»
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در مصاحبهای با هفتهنامه تایم، اعلام کرده بود اگر سنا طرح جدیدی را به تصویب برساند، تفاهم هسته‌ای کنونی خواهد مُرد.
یکی از مقامات ارشد دولت اوباما نیز پا را از این فراتر گذاشت و به هافینگتون پست گفت حرکت سنا باعث خواهد شد که تنها گزینه باقی مانده، نظامی باشد.
جی کارنی سخنگوی کاخ سفید تهدید کرده بود چنین طرحی توسط اوباما وتو خواهد شد و در جواب آن هم نمایندگان گفته بودند راهی برای جلوگیری از چنین اقدامی، در نظر گرفتهاند.
در اینجا نگاهی به لیست موافقان و مخالفان آمریکایی این طرح میاندازیم که به طور حتم، روزهای ابتدایی سال جدید میلادی را صحنه کشمکش مجدد در داخل سنا و میان دولت و نمایندگان خواهد کرد. بحثهای داغی که این افراد، نقشهای اصلی را بازی خواهند کرد.
15 سناتور دموکرات موافق با تحریم جدید
- رابرت منندز (حامی اصلی)
- مارک بگیچ
- ریچار بلومنتال
- کوری بوکر
- بِن کاردین
- باب کیسی
- کریس کونز
- جو دانلی
- کیرستن گیلیبرند
- کی هاگان
- ماری لندری
- جو مانچین
- مارک پرایور
- چارلز شومر
- مارک وارنر
10 سناتور مخالف
- تیم جانسون (رئیس کمیته بانکی)
- دایان فاینشتاین (رئیس کمیته اطلاعاتی)
- کارل لوین (رئیس کمیته نیروهای مسلح)
- باربارا میکولسکی (رئیس کمیته تخصیص)
- جان راکفلر (رئیس کمیته تجارت)
- باربارا باکسر (رئیس کمیته محیط زیست و فعالیتهای عام المنفعه)
- توماس کارپر (رئیس کمیته امنیت ملی و امور دولتی)
- پاتریک لیهی (رئیس کمیته قضایی)
- ران وایدن (رئیس کمیته انرژی و منابع طبیعی)
- تام هارکین (رئیس کمیته سلامت، آموزش، کار و مستمری)
Sorry. No data so far.