سه‌شنبه 08 جولای 14 | 13:23
گذری بر دلایل دین گریزی در جوانان

اسلامی که بر سر طاقچه عادت غبار گرفته

نجمه نیلی پور

استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب انسان و ایمان می گوید: «اسلام درباره اصول عقاید که وظیفه هر فرد، تحصیل عقیده صحیح درباره آنهاست تقلید و تعبد را کافی ندانسته، بلکه لازم می داند که هر فردی مستقلاً و آزادانه صحت آن عقاید را به دست آورد.»


دین گریزیدوران بلوغ و جواني، دوره بروز احساسات مذهبي و شكوفا شدن تمايلات ايماني و اخلاقي است؛ جوانان از هر ملت و نژادي، به طور فطري، خواهان معرفت الهي و سجاياي اخلاقي اند؛ بنابراین حتي نوجوانان و جوانانی كه در خانواده هاي دور از مذهب و ايمان پرورش يافته اند، در دوران بلوغ علاقه بيش تري از خود نسبت به مسائل مذهبي نشان مي دهند؛ اما آنچه مسلم است در این بین به دلیل افراط ها و تفریط های موجود در هر جامعه  گاه این مسئله فطری آنچنان سرکوب می گردد که دیگر راه جبرانی برای آن باقی نمی ماند.

بحث آسیب شناسی دینی در جوانان و دین گریزی آنان از جمله مسائلی است که صحبت های فراوانی درباره آن شده است؛ صحبت هایی که گاه به جای آنکه گره ای را باز نمایند گره ای به گره ها اضافه می کنند؛ اما اگر بخواهیم کمی واقع بینانه به این مسأله نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که نسل جوان ما نه با دین سر عناد دارند و نه دین گریزند چرا که اعتقاد و باور به یک اندیشه خاص در فطرت هر انسانی نهفته است و به قول اریک فروم «هیچ کس نیست که نسبت به دینی نیازمند نباشد و حدودی برای جهت یابی و موضوعی برای دلبستگی خویش نخواهد» بنابراین آنچه که امروزبرخي جوانان ما را از دین گریزان کرده است مظاهر سليقه اي دین و امر ونهی های نابجایی است که هر کاری بخواهند انجام دهند با استفاده از یک روایت و حدیث آنان را از انجام آن کار منع می نمایند.

در سوره نصر خداوند می فرماید:  یدخلون فی دین ا… افواجا؛ یعنی دین اسلام دینی است که فوج فوج مردم به آن وارد می شوند اما چیزی که در جامعه امروز شاهد آن هستیم دین گریزی فراوان و عدم تمایل جوانان به مقید بودن به مسائل دینی و آداب شریعت می باشد؛ اما به راستی دلایل نهفته در این قضیه چیست؟ آیا واقعا دین اسلام دینی است که نمی تواند احتیاجات فردی و اجتماعی افراد را برطرف نماید؟ یا به دلیل آنکه اسلام به طرز صحیحی به نسل جدید ارائه نگردیده وزوايايي شيرينش به صورت كامل تبيين نشده است چنگي بر دل برخي جوانان نزده است؟ مسلما یکی از بزرگترین دلایلی که می تواند در این قضیه مؤثر بوده باشد این است که دین اسلام را با مظاهری که در جامعه اسلامی موجود است به جوانان ارائه نموده ایم و قبل از آنکه اصول دین را به آنان بیاموزیم آنان را در وادی فروع دین وارد نموده و از آنان می خواهیم تا فردی مؤمن به عقاید پیشینیان باشند؛ و بعد نیز با دیدن دختری بد حجاب در کنار مادری مقید چشمانمان از تعجب چند سانتی بیرون خواهد زد.

استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب انسان و ایمان می گوید: «اسلام درباره اصول عقاید که وظیفه هر فرد، تحصیل عقیده صحیح درباره آنهاست تقلید و تعبد را کافی ندانسته، بلکه لازم می داند که هر فردی مستقلاً و آزادانه صحت آن عقاید را به دست آورد.» بنابراین گام اول در دین گریز كردن جوانان ما این است که قبل از اثبات اصول عقاید، آنان را با فروع آشنا نموده و از آنان می خواهیم که مسلمانانی واقعی باشند! در صورتی که از نظر اسلام این مسأله کاملا رد شده است.

عامل دیگری که در دین گریزی جوانان مؤثر بوده است عدم توجه به حس کاوش و حقیقت جویی آنان بوده است انسان به هرحال گرایش به دانستن حقیقت دارد. معمولاً منکوب کردن، تشرزدن، چرا آنقدر می پرسی یا نپرس، روشی است که در برابر فکر حقیقت جویی وجود دارد و چون پاسخی دریافت نمی کند در پی این می رود که خود تجربه پیدا کند.
سرکوب غرایز و عدم جایگزینی مناسب برای ارضاء آن باعث می شود این قوای ذخیره شده و این شهوات و تمایلات اشباع نشده یک مرتبه زنجیر را پاره می کند و نوجوانی که تا دیروز همه مظاهر اسلامی را رعایت می کرده است به محض ورود به دانشگاه و یا مرحله ای جدید در زندگی به صورت ناخودآگاه تمام آن مظاهر را به کنار گذاشته و رویه ای جدید را برای زندگی در پیش گیرد.

غفلت در تربیت به آداب زمان از دیگر عوامل دین گریزی در جوانان است به گونه ای که در بعضی موارد بزرگان نسل می خواهند تمام آداب زمان خویش را به نسل بعد تحمیل نمایند و این منجر به یک نوع جمود یا ثبات آداب می گردد در حالی که مقتضیات زمان آداب را عوض نموده و شکل بروز و ظهورش را متفاوت می کند؛ اما در بسیاری از موارد بی توجهی به این قضیه باعث شده تا افراد زیادی تنها به گذاشتن قرآن برسر طاقچه عادت اکتفا نمایند.

خداوند در قرآن کریم خود را با نام رحمان و رحیم معرفی نموده است صفاتی که در بین ذهن های جستجوگر جوانان امروز ما، جایش بسیار خالی است چرا که از وقتی چشم باز کرده اند از خدا و پیامبر و دین اسلام غیر از رعب و ترس و جهنم و آتش آن  چیزی نشنیده اند و قطعا هر ذهن عاقل و بالغی حاضر نخواهد بود که این همه ترس و وحشت را به جان خریده و دینی را برگزیند که غیر از ترس از جهنم وجهه دیگری برایش نداشته است؛ در صورتی که دین اسلام دین محبت است و دینی که خداوند خود را در جای جای قرآن با صفات رحمان و رحیم معرفی کرده است. و البته گفتني است طي چند سال اخير برخي از روحانيون و اساتيد و كساني تريبون در دست دارند گام هاي محكمي براي شناساندن وجه لطيف اسلام برداشته اند.

اما در این بین کم کاری خود جوانان و نوجوانان در شناخت درست و صحیح از دین اسلام و آشنایی با اصول عقاید آن را نیز نباید دور از نظر قرار داد، چرا که قطعا اگر انسانی به دنبال حقیقت باشد خداوند راه های هدایت را به روی او می گشاید.

 بنابراین شناخت نادرست از دین اسلام به عنوان اصلی ترین دلیل دین گریزی جوانان و نوجوانان بایستی مورد بررسی قرار گرفته و نوجوانان و جوانان نیز نباید به خاطر دین موروثی که به آنان رسیده و هیچ شناختی نسبت به آن نداشته اند خود را از غرق شدن در دریای معرفت و محبت خداوند دور نمایند.

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.