اصولا هسته مرکزی بسیاری از شهرستانها و مراکز جمعیتی کنونی استان هسته ای کارگری بوده است که حول محور معادن زغالسنگ ایجاد شده اند و احداث بسیاری از زیرساخت‌های این منطقه نیز به وسیله شرکت زغالسنگ و برای تامین نیازهای کارگری بوده که می‌توان به راه‌ها و تاسیسات متعدد زیر بنایی در این شهرستانها اشاره کرد و رفته رفته صنعت زغالسنگ و استخراج آن در زندگی مردم ریشه دوانده است.
بخش قابل توجهی از جمعیت 20 هزار نفری که در کرمان در معادن مشغول به کار هستند در این معادن فعالیت می‌کنند و به این ترتیب می‌توان به اهمیت وجود این معادن در اقتصاد پهناورترین استان کشور پی برد.
خام فروشی بلای جان معادن زغالسنگ شمال استان کرمان
محمد علیزاده، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در گفتگو با مهر در خصوص این معادن اظهارداشت: معادن زغالسنگ در سال 1344 و همزمان با احداث کارخانه ذوب آهن اصفهان راه‌اندازی شدند و سوخت اصلی کوره های کارخانه‌های فولاد را تامین می کردند و به این ترتیب هسته ابتدایی این معادن شکل گرفته است.
وی افزود: در این سال‌ها زغالسنگ از معادن استان کرمان پس از استخراج به وسیله راه آهن زرند به کارخانه های مطرح فولاد به خصوص ذوب آهن اصفهان منتقل و در واقع خام فروشی انجام می‌شد که هم اکنون نیز این ماده معدنی به برخی کارخانه‌های صنعتی سایر استانها و خارج از کشور صادر می‌شود.
علیزاده گفت: سهم اندکی از این زغال در استان کرمان در صنایع داخل استان مورد استفاده قرار می‌گیرد و در واقع خام فروشی موجب خروج سود افزوده این صنعت از استان می‌شود.
وی ادامه داد: بیشترین میزان معادن در استان کرمان در مناطق معادن هشونی، همکار، پابدانا، کمسار، آبنیل و هجد فعال است و برداشت و استخراج از معادن همچون سالهای اولیه به روشهای سنتی انجام می‌شود.
وی افزود: از سوی دیگر به دلیل طولانی و عمیق شدن تونل‌ها عملا امکان استفاده از روشهای مکانیزه در اکثر موارد از بین رفته و برداشت به صورت دستی و از اعماق معادن صورت می‌گیرد و موجب بروز حوادث متعددی در معادن استان کرمان نیز شده است.
چالش نظارت بر ایمنی معادن با ورود بخش خصوصی
وی با اشاره به واگذاری معادن به بخش خصوصی گفت: بیشترین موارد حوادث در زمانی روی داد که معادن به بخش خصوصی واگذار شدند و در نتیجه ضریب ایمنی کاهش یافت با این وجود پس از بروز چند مورد حادثه حساسیتها در این خصوص افزایش یافت و طی سالهای اخیر موارد بروز حوادث سیر نزولی داشته است.
علیزاده با اشاره به سیاست‌های دولت جدید در خصوص واگذاری معادن و صنایع به بخش خصوصی گفت: از مسئولان می خواهم که در درجه اول امنیت و ایمنی معادن و کارگران را در نظر بگیرند زیرا کارگران باید با حداقل امکانات ایمنی در اعماق زمین مشغول به کار شوند، در واقع نظارت در این زمینه بسیار با اهمیت است.
وی حمایت از کارگران معادن و ایمنی را اولویت اصلی در معادن زغالسنگ دانست و گفت: نباید تنها برداشت از معادن مدنظر باشد بلکه رفاه، ایمنی برای کارگرانی که در سختترین شرایط ممکن فعالیت می کنند نیز باید در دستور کار باشد.
هدف گذاری برای توسعه اقتصادی معادن
نماینده مردم زرند و کوهبنان که بیشترین تعداد معادن زغالسنگ استان کرمان را در حوزه انتخابیه خود دارد در گفتگو با مهر اظهار داشت: اقتصاد شمال استان کرمان برپایه معادن زغالسنگ شکل گرفته است و توسعه و بهره برداری از این معادن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
حسین امیری افزود: باید برنامه‌ریزی و هدفگذاری در زمینه بهره‌برداری و توسعه این معادن توسط شرکت زغالسنگ انجام شود و به نظر می‌رسد می‌توان ظرفیت اقتصادی این معادن را افزایش داد.
وی تصریح کرد: از شرکت زغالسنگ می خواهیم که با جدیت در این مسیر گام بردارد.
انتقاد از تعطیلی برخی معادن زغالسنگ
امیری با انتقاد از تعطیلی برخی از معادن زغالسنگ گفت: باید از پتانسیل معدنی موجود در راه توسعه اقتصادی استان بهره برده شود و همچنین به کارگران معادن و امنیت شغلی آنها اهمیت بیشتری داده شود.
وی تصریح کرد: شغل بسیاری از مردم شمال استان کرمان در معادن زغالسنگ نهادینه شده و مستقیم و غیرمستقیم در این زمینه فعالیت می‌کنند.
نماینده مردم زرند و کوهبنان افزود: در شرایطی که به توسعه اقتصادی و اقتصاد غیر نفتی نیاز داریم باید به معادن اهمیت بیشتری داده شود و با هدف گذاری مناسب در راستای توسعه معادن زغالسنگ استان کرمان گام برداریم.
قانون ضریب سختی کار برای کارگران معادن زغالسنگ اعمال شود
وی خواستار اجرای قانون ضریب سختی کار کارگران معادن زغالسنگ توسط شرکتهای بیمه گذار شد و گفت: برای پیشرفت اقتصادی باید به کارگران اهمیت داده شود و به خصوص در معادن زغالسنگ باید بیمه حوادث مورد توجه قرار گیرد و شرایط کار تسهیل شود.
وی با تاکید بر لزوم افزایش ایمنی معادن گفت: باید در مسیری حرکت کنیم که موجب تجهیز بیشتر معادن زغالسنگ شمال کرمان شود. تجهیز معادن در کنار افزایش ایمنی بهره وری را نیز افزایش خواهد داشد.
احداث صنایع وابسته به مواد معدنی در استان کرمان ضروری است
امیری تاکید کرد: یکی از مهمترین اقداماتی که باید صورت گیرد توجه به احداث واحدهای صنعتی برای جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی از جمله زغالسنگ است که در همین راستا با پیگیریهای انجام شده کارخانه زغال‌شویی بخش طغرالجرد احداث شده است و باید این رویه ادامه یابد.
وی خواستار جذب سرمایه گذار بخش خصوصی در معادن شد و گفت: در این صورت به سادگی می توان خوراک اولیه کارخانه های کک و قطران زرند را تامین کرد.
وی بیان داشت: زمانی در کرمان مشکل فروش زغالسنگ داشتیم و امروز مشکل کسری زغالسنگ است، به نظر می‌رسد ظرفیت‌ها برای تولید زغالسنگ این نیست که روی آن برنامه‌ریزی می‌شود.
در زمینه قیمتگذاری زغالسنگ باید تجدید نظر شود
نماینده مردم کرمان و راور نیز در خصوص معادن زغالسنگ شمال استان کرمان به خبرنگار مهر گفت: این یک نعمت خدادادی است که باید در راستای توسعه اقتصاد و پیشرفت استان به کار گرفته شود.
محمدرضا پور ابراهیمی ادامه داد: در واقع یکی از بزرگترین ذخیره گاههای زغالسنگ جهان و کشور در شمال استان کرمان قرار دارد که باید از این پتانسیل به خوبی استفاده شود.
وی تصریح کرد: برخی از معادن غیر فعال هستند که باید با نظارت جدی مسئولان نسبت به فعال سازی آنها اقدام شود.
پور ابراهیمی ادامه داد: در واقع در صورت برنامه ریزی مناسب با توجه به حجم معادن می توانیم میزان تولید را چند برابر افزایش دهیم و نگرانیها را در زمینه تامین زغالسنگ کارخانه کک سازی از بین ببریم.
وی با انتقاد از قیمت پائین زغالسنگ گفت: باید قیمت گذاری ها نظارت شود زیرا قیمت گذاری ها پائین است و از مدتها قبل هیچ تغییر قیمتی برای زغالسنگ صورت نگرفته است که این وضعیت باید اصلاح شود.
وی گفت: یکی از دلایل ضعف اقتصاد زغالسنگ در معادن کرمان همین قیمت گذاری است که باید برطرف شود.
……………………………………………………………………
عکس: حمید صادقی/ گزارش: سید مهدی موسوی
Sorry. No data so far.