بیست و سومین عصرانه ادبی فارس به بزرگداشت روزنامه‌نگار و نویسنده انقلاب اسلامی «نعمت الله سعیدی» اختصاص داشت که در این مراسم مجید نظافت شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار، هادی منوری پزشک داروساز، محمدمهدی سیار، حسین قرایی، محمدعلی گودینی و برخی از دانش‌آموزان دبیرستان فرهنگ حضور داشتند و به ایراد سخنرانی پرداختند.
* قرایی: رنگ این عصرانه، رنگ روزنامه‌نگاری است
در ابتدای این مراسم حسین قرایی، نویسنده ادبیات انقلاب اسلامی و استاد زبان و ادبیات فارسی بیان داشت: امروز تقدیر از روزنامه‌نگاری است که تاکنون به همه ضریب داده است اما کسی به او به معنی واقعی خودش، ضریب نداده؛ هر چند که با شناختی که بنده از «نعمت الله سعیدی» دارم این فرد اهل این فضاها نیست.
قرایی با بیان اینکه رنگ این عصرانه، رنگ روزنامه نگاری است، ادامه داد: به جز کتابی که امروز از این نویسنده با عنوان «عفریته و افلاطون» رونمایی خواهد شد، 9 جلد دیگر از آثار این نویسنده در شرف چاپ است.
به گفته این استاد دانشگاه، آقای سعیدی در 3 حوزه کارهای اساسی و بنیادین انجام داده است، نخست در حوزه روزنامه‌نگاری که جزو فعالان این حوزه است، دومین عرصه نیر عرصه داستان است و سوم اینکه در حوزه شعر هم کارهایی از این نویسنده مشاهده کرده‌ایم که این مهم نشان از دلدادگی او به پدر دارد که این دلدادگی از جنس دیگر است.
* سعیدی، با توجه به فهم و شعوری که از شعر علی معلم دارد، می‌نویسد
وی افزود: وزن کارهای نعمت‌الله سعیدی، یک وزن فاخری است یعنی این فرد برای هر آدمی، شاعر و نویسنده‌ای مطلب نمی‌نویسند یعنی باید طرف مقابل یک وزنی پیدا کند به اندازه استاد علی معلم دامغانی یا به اندازه محمدرضا آقاسی در شعر مردمی، تا آقای سعیدی به دنبال آن برود. مطلبی که می‌نویسد با توجه به فهم و شعوری که از منشور شعر علی معلم دارد، می‌نویسد که این ویژگی خوب این فرد است که دنبال دم دستی‌ها نیست بلکه به دنبال مفاخر است.
* کلام «نعمت‌الله سعیدی» بوی حکمت دارد
این استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: یک ویژگی خاص دیگری که آقای سعیدی دارد، همیشه اهل صغری و کبری چیدن است یعنی تا به حال ندیده‌ام که بخواهد حرفی را بزند که سریع از آن رد شود، بلکه برای هر چیز مهمی یک صغری و کبری یا به قول ما ادبیاتی‌ها یک برائت استحالی می‌چیند و بعد به سراغ اصل موضوع می‌رود که فکر می‌کنم این صغری و کبری چیدن، علم نگارنده را به رخ می‌کشد که در مقالات کتاب «عفریته و افلاطون» می‌توان به وضوح این به رخ کشیدن و رندانگی را در کلام آقای سعیدی مشاهده کرد.
به گفته وی، کلام آقای سعیدی بوی حکمت دارد، از جنس یوسفعلی میرشکاک و علی معلم دامغانی است.
* نظافت: اکثر روزنامه‌نگاران ادبی مهجور واقع می‌شوند
یکی دیگر از سخنرانان مراسم پاسداشت از روزنامه‌نگار و نویسنده انقلابی «نعمت‌الله سعیدی»، مجید نظافت شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار بود که وی بیان داشت: روزنامه‌نگاری کاری بسیار طاقت‌فرسا و دشواری است، نه دشوار بلکه دشواری هم در ذات این کلمه نمود پیدا می‌کند، از آن کارهایی است که نه دنیا دارد و نه آخرت.
وی اضافه کرد: بنده به عنوان روزنامه‌نگاری که 30 سال روزنامه‌نگاری کرده و اخیراً بازنشسته شده‌ام درباره نداشتن دنیای آن قطعاً شهادت می‌دهم. درباره نداشتن آخرت هم باید گفت (البته با خنده) که بعد از فوت‌مان به خواب دوستان خواهیم آمد و خواهیم گفت که آن دنیایمان چگونه است!
به گفته نظافت، روزنامه‌نگاری ادبی باز یک دشواری دیگری دارد چراکه مخاطب شما آدم‌های خاصی هستند یعنی شما درباره یک شاعری مطلبی می‌نویسید که اگر در قید حیات و شاعر معاصر باشد از جنس آدم‌های معمولی نیست، یک آدمی است که از آه نیز مکدر می‌شود که باید گفت؛ «نعمت‌الله سعیدی» در همچین عرصه‌ای و دشواری‌هایی خدمت کرده است.
این روزنامه‌نگار گفت: معمولاً روزنامه‌نگاران علی رغم اینکه به نظر می‌رسد که به دنبال کارهای روزنامه‌نگاری و خبرنگاری بروند اما بعضی از وقت‌ها، برخی از روزنامه‌نگاران به خصوص روزنامه‌نگاران ادبی مهجور واقع می‌شوند و کسی خیلی اینها را نمی‌شناسد ولی یک روزنامه‌نگار و خبرنگار ورزشی را همه جامعه می‌شناسند و به راحتی می‌تواند چهره شود اما با یک روزنامه‌نگار ادبی گاهی اوقات به خاطر نوع کارش برخوردی که گاهی با ادبیات می‌شود، مهجور می‌ماند.
وی با اشاره به این مطلب که آقای سعیدی در حوزه‌های مختلفی کار کرده است، به قرائت شعری پرداخت و به سخنان خود پایان داد که به شرح ذیل است:
شعرهایش همه بیت الغزل معرفت است
ظلم در خویش کند هر که نخواند او را
* منوری: اگر کسی به دنبال نان و آینده است نباید به سمت ادبیات برود
در ادامه این مراسم هادی منوری پزشک داروساز با قرائت شعری از علی معلم دامغانی سخنان خود را اینگونه آغاز کرد:
به دریاهای بی پایاب برگردان صدف‌ها را
به ماهی‌ها، به شهر آب برگردان صدف‌ها را
بگو، چیزی که پنهان آرزو دارید باید شد
بگو، ساحل تهیدست است، مروارید باید شد
کجا؟ کو؟ آب کو؟ آسیمه سر گفتند ماهی‌ها
تک و پایاب کو؟ بار دگر گفتند ماهی‌ها
فزون‌تر جوی کمتر یاب ما بودیم در دریا
عطش فرسود وهم آب ما بودیم در دریا
وی اضافه کرد: آقای سعیدی از بچه‌های قدیم حوزه هنری مشهد بوده است و به قول ما مشهدی‌ها هر چه مرد است از این خاک نشانی دارد، همچنین بنده این شعر استاد معلم را به این دلیل انتخاب کردم که یک روندی از تعالی انسان را نشان می‌دهد.
منوری ادامه داد: در اینجا این سوال مطرح است که انسان در فلسفه زندگی دنبال چه چیزی می‌گردد و هدفش از زندگی کردن چیست؟ استاد نظافت هم به این مقوله اشاراتی داشت اگر کسی به دنبال نان و آینده است نباید به سمت ادبیات بیاید چراکه نه شعر و نه روزنامه‌نگاری و نه تحقیق این نیست که وضعیت معیشتی انسان را عالی کند بلکه فقط دل انسان را متعالی می‌کند.
* نقدها و نوشته‌های «نعمت‌الله سعیدی» حکمت‌آمیز است
وی افزود: در این نوع کارها، انسان معامله‌ای می‌کند که آن معامله با کسی هست که در همه جاها وایساده و دارد آدم رو نگاه می‌کند. بنده در کارهای آقای سعیدی خواندم که آدم هر کاری می‌کند شاید یک نفر ایستاده و دارد او را نگاه می‌کند. و آن یک نفر است ولی یک نفری هست که آن یک نفر را دارد نگاه می‌کند و کاری که تو داری انجام می‌دهی.
منوری بیان کرد: همه حرف بنده این است، نگاهی که آقای سعیدی دارد، یک نگاه حکمت‌آمیزی است و بنده در مجله شعر که در آن زمان آقای محدثی خراسانی بودند و کار این روزنامه‌نگار بیشتر چاپ می‌شد، نقدهایی که آقای سعیدی داشت بیشتر با نگاه حکمت‌آمیز بوده است و اگر انسان دنبال حکمت باشد دیگه ثروت نخواهد داشت و خیلی کم اتفاق می افتد که حکمت با ثروت کنار هم جمع شود.
* «نعمت‌الله سعیدی» به جز خاندان عصمت و طهارت، شعرش را حرام جایی نکرد
وی اضافه کرد: اگر بخواهم بیشتر به جنبه شعری آقای سعیدی نگاه کنم، این را خواهم گفت که بالاخره کسی که سال‌های دور آبشخورش مشهد الرضا بوده و از برکات سلطان توس امام رضا (ع) بهره‌ای برده و از حوزه هنری شروع کرده است (اکثر کسانی که امروز نقشی از فرهنگ، ادبیات و دفاع مقدس، انقلاب و دین دارند، بیشتر از حوزه هنری کار خود را آغاز کرده‌اند)، قطعاً اینگونه خواهد نوشت.
منوری با اشاره به این مطلب که افتخار ما این است که میزبانی نعمت‌الله سعیدی را در مشهد مقدس داریم، ادامه داد: ما شاعران زیادی داریم و در طول تاریخ هم شاعران زیادی هم داشته‌ایم یعنی شعرای درباری بودند که شعر را در پای کسانی می‌ریختند که ناصر خسرو گفت من این کار را نمی‌کنم، واقعاً ناصر خسرو کسی است که می‌گوید من این گوهر را در پای شاهان و سلاطین نمی‌ریزم و بعد از این فرد، خیلی‌ها بودند که این کار را نکردند.
وی اضافه کرد: برخی از شاعران در طول تاریخ اگر می خواستند گوهر شعری را خرج کنند جز در خاندان عصمت و طهارت و وابستگان به آنها و در درگاه اجتهاد و ولایت، این را در جای دیگری خرج نکردند و به نظر من آقای سعیدی یکی از کسانی است که بر این اعتقاد پابرجاست و شعر خودش را حرام جاهای دیگر نکرده است.
وی گفت: یکی از اعتقادات بنده این است که هر انسانی نیاز به کُرنش دارد و هر انسانی باید یک جایی کُرنش کند، اگر محل این کُرنش درست انتخاب شود و جایی باشد که لیاقت این را داشته باشد که انسان شعر و هستی‌اش را به آن دهد، این انسان را بزرگ می کند. شما باید ببینید که این گوهر کجا خرج می‌شود. این گوهر اگر در خاندان عصمت و طهارت خرج شد، ارزش دارد و اگر غیر از آن باشد، هیچ ارزشی نخواهد داشت به خاطر همین است که ما می‌بینیم که بزرگ‌ترین شاعران ما کسانی بودند که خودشان را در خاندان عصمت و طهارت آوردند و شعرشان را در جهت اعتقاداتشان هزینه کردند. به همین منظور هنر و شعری که غیر از این راه خرج شود به بطالت است.
وی اضافه کرد: نگاه عمیق آقای سعیدی من را مجذوب کرد، یعنی وقتی می‌بینیم که این روزنامه‌نگار و نویسنده به استاد علی معلم علاقه دارد حس می‌کنم که انسان بزرگی است چون من با همه کسانی که دارند شعر معاصر می‌گویند و قبل از این گفته‌اند، واقعاً یکی از کسانی که شعرش به بنده چیزی یاد داده و انرژی می‌دهد و سرزنده و سرحالم می‌کند، و علاقه‌مند به او هستم استاد علی معلم است.
* بدری: تسلط این نویسنده به زبان و ادبیات فارسی، مثال‌زدنی است
از دیگر سخنرانان بیست و سومین عصرانه ادبی فارس، محمدحسین بدری سردبیر مجله «عصر جدید» بود که بیان داشت: جنوبی‌ها می‌گویند که از هر چی که ترسیدم، رسیدم. یک موقعی با آقای قرایی بحث‌مان این بود که وقتی برای یک نفر پاسداشت و یا بزرگداشت می‌گیریم همانند یا شبیه جلسات تودیع است یعنی خسته نباشید و بفرمائید که طبیعتاً این از یک جهتی آفت است.
وی اضافه کرد: امیدواریم که با برپایی بزرگداشت «نعمت‌الله سعیدی» این تلقی وجود نداشته باشد و بتوانیم از تجربیات و دانش این روزنامه‌نگار و نویسنده استفاده کنیم.
بدری با اشاره به این مطلب که حدود 10 سال است که آقای سعیدی را می‌شناسد، ادامه داد: وقتی آقای سعیدی به مجله سوره آمده بود، سال‌های سال بود که روزنامه‌نگاری کرده بود و ما تازه در آنجا با این فرد آشنا شدیم. از سال 87 هم مستقیم از روزنامه خورشید در نخستین زمان انتشارش و مجلات مهر نو، داستان و به ویژه مجله «عصر جدید» از کمک و توانایی این نویسنده بهره برده و استفاده کردیم.
* یک مردم‌شناسی نسبتاً دقیقی در ذهن و روحیه این نویسنده وجود دارد
به گفته وی، از ویژگی نثر آقای سعیدی و آن چیزی که بنده سراغ دارم درباره آن چیزی که می‌نویسد، تسلط این نویسنده به زبان و ادبیات فارسی است که در بین روزنامه‌نگاران امروز بسیار کمیاب است به گونه‌ای که فارسی دانستن در روزنامه‌نگاری یعنی یک چیز احمقانه و بی‌خودی به حساب می‌آید.
بدری بیان کرد: به نظرم می‌آید آن نکته‌ای که آقای منوری اشاره کردند، که هر آدمی شاهدی دارد ما خیلی وقت‌ها، آنچه که در سال‌های کودکی و بعد از آن به ذهن ما می‌آمده و ظاهراً در بین عده‌ای از مردم فراگیر بوده است، در نثرهای آقای سعیدی پیدا می‌کردیم و می‌فهمیدیم که یک مردم‌شناسی نسبتاً دقیقی در ذهن و روحیه این نویسنده وجود دارد. زندگی عادی و نگاه مستقیم به مردم، توان مشاهده مستقیم به آدم می دهد. نه از بالا و بیماری روشنفکری.
وی درباره آفت‌های روزنامه‌نگاری، عنوان کرد: یکی از آفت‌ها این است که ما در مجموعه‌های بدون سردبیر کار می‌کنیم یعنی حجم و تعداد رسانه‌ها آنقدر زیاد است که نمی‌رسیم آدم‌های بالادستی را دید و در نهایت نظارت درستی اتفاق نمی‌افتد و تربیت به مفهوم جدی آن در روزنامه‌نگاری خیلی چیز عجیب و بدیع است که اگر درباره آن صحبت کنیم، مسخره‌اش هم کنند.
سردبیر مجله «عصر جدید» با بیان اینکه آقای سعیدی از نگاه بالا به پایین کردن به مردم محروم است، گفت: بنده در خیلی از موارد دیده‌ام که «نعمت‌الله سعیدی» به خاطر زندگی ساده و عادی آن هم به معنای یک امتیاز، با مردم برخوردهای عادی و ساده دارد و آن چیزی که به این فرد در کنار تسلط به زبان و ادبیات فارسی کمک می‌کند، این است که ذهن او کاملاً پر از اطلاعات و وحشی و افسارگسیخته است که می‌تواند سرک بکشد بر انبوهی از اطلاعات، و از آنها استفاده کند.
وی اضافه کرد: آقای مازیار بیژنی می‌گفت وقتی آقای سعیدی مقاله جدی می‌نویسد، آدم با صدای بلند می‌خندد آن هم به خاطر اینکه مطایبه‌ای در آن وجود دارد که ما اصلاً نمی‌توانیم از آن بگذریم و طنز می‌نویسد که آدم تا مرز گریه کردن و دق کردن پیش می‌رود به خاطر اینکه آن طنز خیلی تلخ و جدی است.
بدری با اشاره به این مطلب که سواد را نمی‌توان با خریدن، آشنابازی و خیلی راحت به دست آورد، ادامه داد: معتقدم یک انسان باید حداقل 50 سال زندگی کند تا یک آدم باسوادی بار بیاید، منظورم از این حرف این است که قطعاً کسی که در دانشگاه درس می‌خواند باسواد نخواهد شد بلکه در معنی واقعی کلمه باسواد است.
وی با بهره گرفتن از دو بیت شعر حمیدرضا برقعی بیان داشت: برخی اوقات بعضی از حرف‌ها آدم را اذیت می‌کند که می‌گویند شما حکومتی و مذهبی هستید آن هم با یک ژستی. بله ما آنطور که به نظر می‌آید آدمی هستیم که از این نظام به صورت منطقی آن هم در حوزه فرهنگ و ادبیات سعی بر دفاع داریم و آقای «نعمت‌الله سعیدی» از معلم‌های ما در این حوزه است.
* روایت محمدمهدی سیار از خلافکار بودن «نعمت‌الله سعیدی»
در ادامه مراسم محمدمهدی سیار یکی از شاعران جوان و انقلابی کشورمان بیان داشت: این جلسه، یک جلسه تخصصی است که امیدواریم آغازی شود برای بازخوانی دیگر آثار «نعمت‌الله سعیدی»، تا قدر این روزنامه‌نگار و نویسنده به خوبی دانسته شود.
وی اضافه کرد: بنده فکر می‌کنم که آقای سعیدی یک آدم خلافی است و این تصور را از اول از او داشتم یعنی همیشه منتظر بودم چیزی خلاف آمد عادت و خلاف هر چیزی که در صفحات قبلی و بعدی یک مجله می‌بینم در نوشته‌های او ببینم و در عین حال آقای سعیدی آدم کامروا و کامجویی هم هست. یعنی از قلم نویسنده مشخص است که هر چند درد با او هست اما شادی و امید هم با او است.
* بهتر است آقای سعیدی را به جای یک روزنامه‌نگار یک روزگار نگار خواند
سیار ادامه داد: در حالی که پریشانی ظاهری متن از ویژگی‌های سبکی آقای سعیدی است اما فکر می‌کنم در همین زلف پریشان ظاهر نیز کاملاً باطن آرام و جمعیت خاطر او هویدا است، همچنین یکی از مهمترین خلاف‌کاری‌های آقای سعیدی همین تغییر جایگاه روزنامه‌نگاری است چرا که ما ژورنالیسم و روزنامه‌نگاری را معمولاً با سطحی‌گری و مخاطبان خیلی روزمره و گذرا با عموم مردم شناختیم و همچین تصوری اکثراً در غرب و شرق است که از روزنامه‌نگاری دارند و شاید خیلی کم پیش بیاید در ذهن ما که می‌توان روزنامه‌نگاری متعالی و عمیق داشت.
وی افزود: اگر «نعمت‌الله سعیدی» را یک روزنامه‌نگار می‌خوانیم شاید بهتر باشد که او را روزگار نگار بدانیم. یعنی بیش از آنکه به خبر توجه داشته باشد آن هم به عنوان یک پدیده روزمره و گذرا به خلاء اصلی در هر خبری توجه می‌کند و همین در واقع تعریف حکمت است. به گونه‌ای که او در هر نکته و امر جزئی مکان‌مند و زمان‌مند است.
* یکی از ویژگی‌های آقای سعیدی، تسلیم نشدن او در برابر مشهورات زمانه است
سیار با بیان اینکه آقای سعیدی یکی از خط‌شکن‌های حوزه روزنامه‌نگاری است، گفت: آقای سعیدی به دلیل این که شاعر است در روزنامه‌نگاری به مکان‌مندی و زمان‌مندی توجه بسیاری داشته است و خودش یک مدلی را ایجاد کرده و از خط‌شکن‌های این حوزه به شمار می‌رود یعنی همان توقعی که ما در شعر و شاعری از تمدن‌مان داشته‌ایم حال می‌توانیم در روزنامه‌نگاری و خبرنویسی و کار رسانه‌ای هم داشته باشیم.
این شاعر بیان کرد: مقابله آقای سعیدی و تسلیم نشدن او در برابر مشهورات زمانه است که خیلی نمونه بارزی در روزگار ما در حوزه مطبوعات، روزنامه‌نگاری و نقد ادبی به شمار می‌رود و از نمونه‌های تسلیم مشهورات زمانه نشدن است، همچنین در اکثر متن‌های نعمت‌الله سعیدی یک نگاه واحد وجود دارد.
* سعیدی: خبر در معنای حرفه‌ای امروزش دقیقاً خود غفلت است
در ادامه مراسم نعمت‌الله سعیدی، نویسنده ، روزنامه‌نگار و منتقد ادبی بیان داشت: پیش خودم فکر می‌کردم که آن موقعی که ما زندگی می‌کردیم دوست داشتیم شهید شیم نشد، اومدیم شاعر شدیم بازم نشد گفتیم منتقد بشیم، آن هم دیدیم خیلی درست در نمی‌یاد، گفتیم در نهایت روزنامه‌نگار شویم.
وی درباره وظیفه یک روزنامه‌نگار مسلمان، بیا کرد: خبر در معنای حرفه‌ای امروزش دقیقاً خود غفلت است. یعنی خیلی از نقاط اشتراکی که داریم یکی است اما آن دقیقاً آن خبری است که آماده کننده غفلت است و خبر به معنای نبوت و نبأ نیست. پس دنیایی می آید که منکر خبر و معنای واقعی خودش است.
* حجت‌الاسلام محمدی: «نعمت‌الله سعیدی» اهل اخلاص است
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین محمدی امام جمعه شهرستان واوان طی یک تماس تلفنی درباره «نعمت‌الله سعیدی»، با اشاره به این مطلب که نویسنده پشت صحنه یک نوشته است، و آنچه در درون و روح او می‌گذرد را روی کاغذ می‌آورد، بیان داشت: وقتی ما به بچه‌ها تذکر می‌دهیم که پشت صحنه شما باید اشک، گریه، ناله و اخلاص باشد چراکه این مهم کار فرهنگی را اثرگذار خواهد کرد.
وی اضافه کرد: پشت صحنه یک نویسنده باید ایمان به خدا و انقلاب باشد، یعنی باید مبانی را بشناسد که روح و باور همه اینها اخلاص است. که متأسفانه کم داریم و باید تلاش کنیم چراکه انقلاب رویش‌های زیادی را داشته که یکی از این رویش‌ها هم نوشته‌هایی است آقای سعیدی داشته و دارند.
سعیدی با بیان اینکه نعمت‌الله سعیدی اهل اخلاص است، ادامه داد: باید نوشته‌های ما بوی انقلاب و وحدت بدهد و با اخلاص باشد، متأسفانه الان جریان‌های مختلفی قلم به دست هستند که باید آنهایی که ایمان به انقلاب و باورهای دینی دارند با نوشته‌هایی که امروز می‌توان اثرگذار باشد، به میدان آمده و آن را میدان جهاد ببینند.
* تقدیر سه سازمان از «نعمت‌الله سعیدی»
در پایان این مراسم سازمان هنری رسانه‌ای اوج، مؤسسه شهرستان ادب و خبرگزاری فارس از «نعمت‌الله سعیدی» روزنامه‌نگار و نویسنده پیشکسوت انقلاب اسلامی تجلیل به عمل آورد و از کتاب «عفریته و افلاطون» این نویسنده رونمایی به عمل آمد.
Sorry. No data so far.