یکشنبه 25 ژانویه 15 | 20:10

آیا بلایی که سر دانش هسته‌ای آمد، در عرصه فضایی تکرار می شود؟

در حالی که ایران در عرصه فناوری های هسته ای جزو کشورهای تراز اول جهان محسوب می شود و علیرغم همه تحریم ها، دستاوردهای قابل توجهی در این باره داشته است، طی یک سال و نیم از آغاز به کار دولت یازدهم تاکنون سرپرستی این سازمان همچنان به عهده «ابوالمشاغل دولت اعتدال» یعنی اکبر ترکان است که در افکار عمومی بیش از آنکه به عنوان یک چهره علمی شناخته شده باشد به خاطر اظهارات توهین آمیزش درباره توانمندی های کشور به عنوان سمبل «ما نمی توانیم» شناخته شد و معروف است.


عصر روز شنبه جلسه شورای عالی به ریاست معاون اول رئیس جمهور برگزار شد و در نهایت تصمیماتی درباره آینده فعالیت های «سازمان فضایی ایران و پژوهشکده های وابسته» اتخاذ شد.

در این جلسه که تحت عنوان کوچک سازی و چابک کردن ساختار دولت بحث و بررسی شده است، به نظر می رسد تلاش شده تا تحت این عنوان فعالیت های سازمان فضایی ایران و بویژه پژوهشکده های وابسته به آن محدود و به وزارت ارتباطات سپرده شود که بر این اساس عملا سازمان فضایی منحل خواهد شد.
از سوی دیگر، در حالی که ایران در عرصه فناوری های هسته ای جزو کشورهای تراز اول جهان محسوب می شود و علیرغم همه تحریم ها، دستاوردهای قابل توجهی در این باره داشته است، طی یک سال و نیم از آغاز به کار دولت یازدهم  تاکنون  سرپرستی این سازمان همچنان به عهده «ابوالمشاغل دولت اعتدال» یعنی اکبر ترکان است که در افکار عمومی بیش از آنکه به عنوان یک چهره علمی شناخته شده باشد به خاطر اظهارات توهین آمیزش درباره توانمندی های کشور به عنوان سمبل «ما نمی توانیم» شناخته شد و معروف است. او چندی پیش درباره توانمندی کشور گفته بود: «با خود روراست باشیم، ما به جز پخت آبگوشت بزباش و قورمه سبزی در هیچ تکنولوژی صنعتی نسبت به جهان برتری نداریم.»
با این حال معنای سرپرستی چنین فردی بر یک سازمان مهم طی 18 ماه گذشته،  یک معنا بیشتر ندارد و آن میزان اهمیت فناوری های فضایی کشور برای دولت یازدهم است، لذا  طبیعی است که در چنین دولتی پژوهشگاه فضایی کشور به اسم «کوچک سازی دولت» و «چابک سازی ساختارهای دولتی!» به بخش های دیگر دولت منتقل شده و در عمل با تکه تکه شدن این مجموعه عظیم و استراتژیک، به سمت «انحلال» پیش برود چرا که پیش از این نیز بر اساس توافق ژنو،  دستاوردهای هسته ای کشور که حاصل سالها مجاهدت و تلاش های علمی دانشمندان کشور بوده است عملا «تعلیق» شده و بخشهایی از مراکز تحقیقاتی مرتبط با فناوری های هسته ای کشور نیز مدتهاست رمق گذشته را نداشته و در عمل رو به تعطیلی رفته است.
لازم به ذکر است چند روز قبل نیز روزنامه آمریکایی بوستون گلوب با اشاره به این تصمیم دولت اعتدال، نوشت: «تهران، پس از صرف هزینه‌های سنگین و تبلیغات وسیع، ۹ ژانویه برنامه فضایی خود را تعطیل کرد. این تعطیلی بی‌صدا، در مطبوعات ایران چندان مورد توجه قرار نگرفت. مقامات ایران نیروی کار و دارایی‌های نهادهای فعال در امور فضایی را میان چهار وزارتخانه، از جمله وزارت ارتباطات و وزارت دفاع، توزیع خواهند کرد.»
همچنین آیت الله صدیقی خطیب نمازجمعه هفته قبل نیز در 3 بهمن 93 در جمع نمازگزاران پایتخت گفت: «سازمان فضایی می رفت برای ما اشتغال و تولید ایجاد کند و لذا دولت مردان باید امانت داران صالح برای مردم باشند.»
تاکید اخیر رهبر انقلاب بر مساله تولید علم در دیدار با هیات دولت
رهبر معظم انقلاب در چند دیدار خود با هیات دولت، یکی از دو اولویت اصلی دولت یازدهم را پرداختن به موضوع علم عنوان کرده و فرموده‏‌اند:
در زمینه‌ى علم؛ ببینید ما یک حرکت پرشتابى را از حدود ده سال، یازده سال پیش به این طرف در زمینه‌ى علم داریم؛ یک حرکت خوبى شروع شده و آنطور که من دارم می‌بینم و گزارش‌ها را ملاحظه می‌کنم، این حرکت روزبه‌روز هم بیشتر شده، یعنى آن روز اوّلى که ما مسئله‌ى استغناى علمى و شکستن مرزهاى علم و نهضت نرم‌افزارى را مطرح کردیم، خود بنده هم باور نمی‌کردم که این همه ظرفیّت براى پیشرفت و سرعت پیشرفت وجود داشته باشد؛ بعد ناگهان دیدیم واقعاً از اطراف، مثل چشمه‌اى جوشید.
الان شما نگاه کنید، مراکز تحقیقاتى ما، پارکهاى علمى – فناورى ما، دانشگاههاى ما در بخشهاى مختلف، در حال جوششند؛ این باید متوقّف نشود. در زمینه‌ى اقتصاد هم این آن چیزى است که به ما کمک اساسى خواهد کرد؛ یعنى اگر ما توانستیم کار علمى را پیش ببریم و علم را اقتصادى کنیم – که حالا اشاره خواهم کرد – قطعاً در زمینه‌ى اقتصاد از فروش نفت و از خام‌فروشى‌هایى که داریم و مانند این‌ها، براى ما بسیار پر صرفه‌تر خواهد بود.
 امسال در دیدارِ ماه رمضان – حالا یادم نیست که اساتید دانشگاه بودند، یا دانشجو‌ها؛ در یکى از این دو دیدار – یکى از حضّار یک سخنرانى‌اى کرد، یک عنصرى را، یک محصولى را معرفى کرد که درآمد آن براى کشور چندین برابر – که حالا من چون یادم نمانده متأسّفانه، نمی‌توانم بگویم؛ البتّه یادداشت کرده‌ام – بیشتر از درآمد مثلاً فرض کنید که نفت ما است یا گاز ما است که اگر چنانچه روى آن محصول کار بکنیم که مشترى هم در دنیا دارد، علاقه‌مند هم دارد، براى ما هم مشکلات تولیدى ندارد، می‌توانیم چنین درآمدهایى داشته باشیم؛ یعنى واقعاً یکى از کلیدهاى حلّ مشکلات اقتصادى و معضلات اقتصادى ما، تکیه‌ى روى علم است.
 ما باید بتوانیم در زمینه‌ى علم، اوّلاً نگذاریم حرکت پرشتابى که امروز وجود دارد، مطلقاً کند بشود، بخصوص دولت باید به آن اهتمام بکند. عرض کردم این جزو دو اولویّت اوّلِ برنامه‌هاى کشور است؛ یعنى به‌طور ویژه روى مسئله‌ى پیشرفت علم باید کار بشود.
البتّه مسئول درجه‌ى یک براى پیشرفت علم، دو وزارت علوم و بهداشت‌درمان هستند؛ لکن وزارتهاى صنعتى، وزارت کشاورزى، وزارتهاى حتّى خدماتى، این‌ها همه‌شان می‌توانند در این زمینه کمک بکنند و باید کمک بکنند؛ یعنى واقعاً همکارى بین دانشگاه‌ها و بین مراکز علمى و تحقیقاتى و دستگاههاى خدماتى ما – مثل همین وزارت صنعت، وزارت راه، وزارت نفت، وزارت کشاورزى، این وزارتهاى گوناگونى که با مسائل فنّى سروکار دارند – [لازم است‌]؛ این‌ها می‌توانند واقعاً مثل یک مکنده‌اى عمل بکنند و از درون مراکز تحقیقاتى و علمى، آن شیره‌ى علم را بکشند و آن دستگاه را وادار به کار و تحرّک بکنند.
البتّه اینکه عرض کردم، دو نکته است در مورد این مسائل علمى: یکى تکمیل زنجیره‌ى علم و فناورى است؛ یعنى این زنجیره‌ى از ایده و فکر و سپس علم و سپس فناورى و سپس تولید و سپس بازار را ما باید تکمیل بکنیم، والّا اگر چنانچه ما کار تحقیقاتى را کردیم، به فناورى هم رسیدیم، امّا مثلاً تولید انبوه نشد، یا بازار برایش پیش‌بینى نشد، این ضربه خواهد خورد؛ همه‌ى این‌ها بایستى مورد توجّه قرار بگیرد و این زنجیره‌ى کار علمى، تا تولید و بازار بایستى دنبال بشود؛ یعنى نگاه‌ها باید روى مجموع این زنجیره باشد؛ این یک نکته است. نکته‌ى بعدى هم شرکتهاى دانش‌بنیان؛ خوشبختانه امروز شرکتهاى دانش‌بنیان با تعداد خوبى، بالایى تشکیل شده و وجود دارد، هرچه می‌توانید باید بروید سراغ شرکتهاى دانش‌بنیان. (بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت ۱۳۹۲/۰۶/۰۶) 

ثبت نظر

نام:
رایانامه: (اختیاری)

متن:

پربازدیدترین

Sorry. No data so far.

پربحث‌ترین

Sorry. No data so far.