سکوت علما در دفاع از محرومان و مستضعفان؟

علامه حکیمی

تریبون مستضعفین- خواندن این متن زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که ببینیم در فتنه‌ی پس ازانتخابات چگونه عده‌ای به جای دفاع از انقلاب اسلامی، آرمان‌هایش، جمهوریت نظام و آرای 40ملیونی، به گوشه‌ای خزیده و سکوت پیشه کرده بودند. سکوتی که بر آتش فتنه می‌افزود …

***

مردم را باید آگاه کرد، تا طبق دستور خود ائمه طاهرین دنبال هر عالمی نروند. مردم مکلفند که تحقیق کنند، و فرق بگذارند میان صاحب رساله و صاحب رساله، عالم و عالم، واعظ و واعظ، پیشنماز و پیشنماز، و…
مردم باید بدانند که عالم نمی تواند یک عمر، از طریق سهم امام (یعنی وجوهی که با زحمت کشی مردم تهیه می شود و به نام دین و خدا پرد اخت می گردد)، خود و خانواده اش، زندگی کند، و حاصل عمرش یک درس باشد، و یک پیشنمازی (یعنی نماز خود را در مسجد بخواند)، و رفتن به مجلس ختم و… و آقا دم بر نیاورد، و ککش هم نگزد، به نام این که من تشخیص نمی دهم، من درس می گویم تا حوزه را حفظ کنم! چه حوزه ای ؟ چه حفظی؟…
قال الامام الحسین بن علی «ع»: «کانت امور الله علیکم ترد، و عنکم تصدر، و الیکم ترجع، و لکنکم مکنتم الظلمه من منزلتکم، و اسلمتم امور الله فی ایدیهم، یعملون بالشبهات، و یسیرون فی الشهوات، سلّطهم علی ذلک فرارکم من الموت، و اعجابکم بالحیاة التی هی مفارقتکم، فاسلمتم الضعفاء فی ایدیهم، فمن بین مستعبد مقهور، و بین مستضعف علی معیشته مغلوب، یتقلّبون فی الملک بآرائهم، و یستشعرون الخزی باهوائهم، اقتداء بالاشرار، و جراة علی الجبار، فی کل بلد منهم علی منبره خطیب یضقع، قالارض لهم شاغرة، و ایدیهم فیها مبسوطه، و الناس لهم خول، لا یدفعون بدلامس، فمن بین جبّار عنید، و ذی سطوةعلی الضعفة شدید… »
امام حسین «ع»، در سخنان معروف خود در خطاب به عالمان مسلمان چنین می گوید: «امور مربوط به یک جامعه توحیدی همه در دست شما بود، شما بودید که امر و نهی می کردید. اما اکنون تسلیم نفوذ ستمگران گشتید، و کار جامعه خدا را به دست آنان سپردید، تا با مشوب کردن اذهان دست به هر کاری بزنند، و با برخورداری از امیال و شهوات خویش روزگار گذارنند. چرا چنین بر شما چیره گشتند؟ چون شما از مرگ در راه آزادی ترسیدید، و به این چند روزه باقی مانده از عمر گذران دل بستید. برای همین ضعیفان و بیچارگان را اسیر چنگ ستمگران دیدید و کاری نکردید، تا یکی را چونان برده ای زیر دست نگاه دارند، و دیگری را درمانده به نان شب و محتاج!…
روایت… سخنرانی مشهور حضرت امام حسین «ع » است درباره علما و تکالیف اجتماعی و سیاسی آنان. امام در این سخنرانی عالمان ساکت – مردگان متحرک – را سخت سرزنش می کند و می نکوهد، و از نظر سیاسی و اجتماعی «تفسیق» می کند و گناه همه جنایت جنایت کاران و ستم ستمکاران را به گردن آنان می اندازد. و این منطق دین حق و مسئولیت شناس است، چنان که علی «ع» نیز می فرماید: … و ما اخذ الله علی العماء: ان لا یقاروا علی کظّة ظالم و لا سغب مظلوم. عهد خدا با عالمان این است که در برابر ستم ستمکاران و محرومیت کشیدن محرومان آرام نگیرند و ساکت نمانند.
این است که امام حسین «ع»، با آن لحن تند، به علمای آهسته و بی خواص، می تازد، و آنان را باعث سقوط حکومت توحیدی خدا، و قرار گرفتن امر خداوند در دست ستمکاران و جباران می داند. آنان را سبب ذلت و بدبختی جامعه و بروز فقر و انحطاط و درماندگی امت و ملت می شمارد.
ما در روایات، از این گونه بسیار داریم. و با این حال، من تعجب می کنم که چرا وعاظ جوان – که به طبع با مسائل زمان آشنا ترند از سالمندان – این مسائل را مطرح نمی کنند، و به مردم آگاهی در پیروی نمی دهند. ما نباید تنها از مردم بخواهیم که پیرو عالمان باشند، بلکه باید آگاه در پیروی نیز باشند . و این همان اصل بلند ارج و والایی است که می گوید «مقلد باید در اصل تقلید اجتهاد کند». یعنی در عین این که مقلد است، باید مرجع تقلید خود را از روی اجتهاد و بصیرت انتخاب کند. ..
من، با اطلاعاتی که دارم… از این نگرانم که جاه طلبان صاحب رساله، و اطرافیان شان، دوباره از طریق ایجاد تشکیلات، خطرناک ترین صدمه را به اتقلاب بزنند، چنان که در گذشته از طرق گوناگون چنین کردند.
گروهی از آخوندها و معممین نیز در سراسر کشور هستند که به انقلاب اسلامی خیانتها کرده اند، و کارشکنی ها نموده اند، و خونها به دل انقلابیون کرده اند… این گونه کسان در برابر اسلام و ملت مسئولند، و باید مورد مواخذه قرار گیرند. نباید مواخذاتی که می شود منحصر به غیر لباس روحانیت باشد. این، بر خلاف عدالت اسلامی است… مصلح نباید میان فاسد و فاسد فرق بگذارد. و می دانیم که در اسلام جامه ملاک نیست، ماهیت عمل ملاک است و موضع اجتماعی: «ان اکرمکم عند الله اتقاکم.»
در سخنرانی معروف حضرت امام حسین «ع»، و در نامه مشهور حضرت امام علی بن الحسین زین العابدین «ع»، این گونه عالمان – آنان که در برابر ظلم ساکت باشند یا به ظلمه نزدیک شوند- شریک جرم دانسته شده اند، و مایه ادامه ظلم، و باعث قوت قلب ظالم. این، سخن امام است و تعلیم دین. باید به دقت مورد توجه قرار گیرد…
در میان این گروه یاد شده، ممکن است کسانی باشند حوزه دیده، ملا، حتی بالاتر… بدون هیچ ملاحظه باید نسبت به آنان نیز روش انقلابی اتخاذ شود، و گرنه نسبت به انقلاب خیانت شده است. و معلوم است که خیانت به این انقلاب، هم خیانت به ملت است و هم خیانت به اسلام.