معصومه آباد- ریزگردها، این میهمانان ناخوانده، بر سر سفره شهرهایمان جان می‌خورند و تیشه بر روح سبز زمین می‌زنند. عجب رسمی است که این مارهای خانمان برانداز، درست از آستین خود زهر بر گلوی شهرمان می‌زنند.
با وجود هشدارهای مجامع بهداشتی جهانی از سالیان پیشین مبنی بر بالاترین غلظت ذرات معلق در اهواز بین سایر شهرهای جهان، متاسفانه هنوز اقدام جدی در راستای پیشگیری و مقابله با این بحران بالقوه صورت نگرفته است تا جایی که میانگین غلظت آن از 372 میکروگرم در متر مکعب در سال 2011 به 9 هزار و 985 میکروگرم بر مترمکعب در یک ماه اخیر افزایش یافته است یعنی حدود 66 برابر حد مجاز! اما با خونسردی سال‌ها نشسته‌ایم و مرتباً عوامل آن را به کانون‌های خارجی نسبت می‌دهیم در حالی که بخش اعظم ذرات، ناشی از کانون‌های داخلی است که می‌توان با اقدامات مناسب و به موقع آنها را مهار کرد.
نتایج مطالعات میدانی و تحقیقات آزمایشگاهی نیز بر این امر صحه گذاشته است. به طوری که آزمایش‌های متعددی نشان داده است داخل ریزگردها، نوعی جلبک و زئوپلانکتون که در آب‌های شور و شیرین دیده می‌شود، وجود دارد که ثابت می‌کند ریزگردها منشأ تالابی دارند. متاسفانه تالاب‌ها، این اکوسیستم‌های آبی از مهم‌ترین محیط های مولد حیات و تنوع زیستی جهان هستند و ارزش اقتصادی آنها 10 برابر ارزش زمین‌های کشاورزی است، اما امروزه در جنوب کشور به قتلگاهی برای حیات زیست تبدیل شده است.
از سوی دیگر به موجب خشک شدن تالاب های داخلی خاک بسیار نرم و سبکی برجای مانده است که با کوچکترین وزش بادی ایجاد گرد و غبار می‌کند. از آنجا که ریزگردهایی که در آسمان کشور ما مشاهده می‌شوند نیز رسی هستند بنابراین چنین خاک‌های ریز دانه‌‌ای می‌توانند با وزش باد تا مسافت‌های طولانی جابجا شوند و حتی کیلومترها دورتر از مرجع کانونی، آثار مخرب خود را بر جای گذارند. مخاطراتی که علاوه بر نشانه گرفتن سلامت انسان‌ها و محیط زیست، آثار مخرب و زیان باری را نیز متوجه صنایع مختلف، ماشین آلات، راندمان تولید، مزارع کشاورزی و دام، طیور و آبزیان می‌سازد.
تا جایی که چندی پیش این ریزگردها نه تنها در استان‌های مرزی بلکه در آسمان تهران هم دیده شده‌اند طوری که مدیر کل بحران استان تهران وزش باد نسبتا شدید توأم با گرد و غبار را در تهران هشدار داد. گرد و غباری که به گزارش اداره کل حفاظت از محیط زیست تهران، با سرعت 40 کیلومتر از سوی بیابان‌های غرب و جنوب غربی تهران را نشانه رفته بود. گفتنی است هم اکنون نیز میانگین غلظت آلاینده ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون تهران فراتر از حد مجاز بوده و شاخص کیفیت هوا همچنان در شرایط ناسالم برای گروه های حساس است. به همین منظور، با توجه به کاهش بارندگی و تشدید انتشار گرد و غبار از محل کانون‌های فعال داخل کشور این احتمال وجود دارد که بار دیگر پای مهمان‌ها ی ناخوانده به تهران باز شود.
مادامی که اقدامات جدی در این مهم صورت نپذیرد همچنان به عنوان یک تهدید بزرگ نه تنها برای شهر های مرزی بلکه برای سایر شهرها و حتی پایتخت نیز بشمار می‌رود. همانطور که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در دیدار مسئولان و دست اندرکاران منابع طبیعی و محیط زیست، حفظ محیط زیست را یک وظیفه حاکمیتی دانسته و با اشاره به دیدگاه اسلام در خصوص اهمیت حفظ زمین و ثروت‌های عمومی کره خاکی فرمودند: اسلام و ادیان الهی همواره بر لزوم احساس مسئولیت انسان در قبال طبیعت و حفظ تعادل میان انسان و طبیعت تأکید کرده‌اند زیرا عامل اصلی بروز مشکلات زیست محیطی بر هم خوردن این تعادل است.
از اینرو لازم است تا با شناسایی کانون‌های فعال، احیای تالاب ها و تثبیت شن های روان، مالچ پاشی ارگانیک بخصوص در کانون‌های فعال در داخل کشور از آسیب‌های جبران نا پذیر این پدیده که موجب تهدید سلامت، محیط زیست و اقتصاد جامعه می‌شود، پیشگیری کرد.
Sorry. No data so far.