تریبون مستضعفین- رضا احسانپور
از آنجایی که شک نداریم خدا ما را میشناسد، اگر بخواهیم به این اصطلاح معروف که میگویند «فلانی را فقط خودش میشناسد و خدا» توجه داشته باشیم باید ببینیم آیا واقعاً خودمان، خودمان را میشناسیم یا نه؟! مثل خیلی چیزها که هر کسی تفسیر و تعبیر خودش را راجع به آن دارد، خودشناسی هم الی ماشاالله، تعریف و تفسیر دارد؛ در ادامه به اختصار به پنج مورد از شایعترین انواع خودشناسی اشاره میکنم:
1- عدهای در جواب سوال «شما؟» به ذکر نام و نام خانوادگی خود بسنده میکنند. این افراد حتّی آنقدر برایشان اهمیت ندارد که بخواهند بفهمند چرا اسمشان “این” است و «آن» نیست!
2- عدهای پا را فراتر گذاشته و علاوه بر نام و نام خانوادگی، یکسری اطلاعات فیزیولوژیکی را به شناخت از خودشان ضمیمه کردهاند. نهایت تلاش این افراد برای شناخت از خود، صبح به صبح روی ترازو رفتن و چک کردن وزنشان است. اوج خودشناسی این گروه از آدمها زمانی است که دکتر برایشان یک چکآپ کامل تجویز میکند یا در فرودگاه یا یک پاساژ، سراغ دستگاههای سنجش قد و وزن و فشارخون و … میروند و با 3000 تومان، به مراتب والایی از خودشناسی دست پیدا میکنند. این افراد، افراد دیگر را هم به همین سبک و منوال میشناسند. برای مثال ملاکهای انتخاب همسر را در دایره همین قد و وزن و … میدانند.
3- خودشناسی برای عدهای با مولفههای پیرامونی تعریف میشود. یعنی هر کسی خودش را با عواملی که در طول زندگی با آنها سر و کار دارد میشناسد. رسانهها نقش مهمی در این جنس از خودشناسی ایفا میکنند. مثلاً: من آدمی هستم که نگران خراب شدن پوستم هستم و بنابراین کرم حلزون مصرف میکنم. من عاشق منچستریونایتد هستم. دوست دارم در قرعهکشی بانک برنده شوم و به اندازهی وزنم به من اسکناس هزارتومانی جایزه بدهند. من همیشه از فلان پودر ماشین لباسشویی با قدرت کفکنندگی بالا استفاده میکنم و …
4- کمی شبیه به گروه قبلی که از اشیای پیرامونی برای خودشناسی کمک میگرفتند، گروهی از افراد از افراد پیرامون خود برای خودنشاسی بهره میبرند. رفتار این افراد آدم را یاد این بیت معروف «گیرم پدر تو بود فاضل/ از فضل پدر تو را چه حاصل؟» میاندازد. مثلاً: من پسر آقای فلانی هستم؛ که خب اینکه «آقای فلانی» چه کسی باشد برخلاف بیت مذکور، خیلی مهم است! اهمیت اینکه فرد در انتخاب شریک زندگی دقت داشته باشد همین جا مشخص میشود، چرا که بسیاری از خانمهای دیپلمه یا سیکل، به لطف مدرک همسرشان یک عمر «خانم دکتر» و «خانم مهندس» خطاب میشوند!
5- نوع دیگری از کمک گرفتن از افراد پیرامون برای دست یافتن به خودشناسی، دهنبینی است. ارسال پیامک گروهی برای دوستان با این مضمون که «من را در یک جمله توصیف کن.»، یا نوشتن همین جمله یا امثال آن در شبکههای اجتماعی و استناد به نظرات (کامنت) دیگران، یکی از سریعترین روشهای خودشناسی است. این نوع از خودشناسی به قدری منعطف است که شما میتوانید با گزینش جامعهی هدف به آن نوع از خودشناسی که مطلوبتان است برسید. یعنی اگر در بین پاسخهای دریافتی، پاسخی بود که خلاف میل شما بود، میتوانید با استناد به ابیات «هر کسی از ظن خود شد یار من / از درون من نجست اسرار من» و «هر طایفهای ز من گمانی دارد/ من ز آن خودم، هر آنچه هستم هستم»، آن پاسخ را حذف کرده و به آن توجه نکنید.
خیلی خوب بود
عالي