تریبون مستضعفین -محمدصادق شهبازی
مسعود شجره ایرانی اصفهانیالاصل ساکن لندن است. او از خانوادهای برآمده که پدر نظامی رژیم شاه بوده است، اما او مسیر دیگری برای خود برگزیده است. شجره در سال 1968 برای تحصیل راهی آمریکا و سپس انگلستان شده است. دغدغه مبارزه با ظلم او را به مبارزات عدالتخواهانه وقت کشانده و بعد با مواجهشدن با انقلاب اسلامی بر اساس عدالتخواهی انقلاب، با آن همراه شده و بعد پیام معنوی انقلاب اسلامی مبارزه عدالتخواهانه او را رنگ اسلامی داده است. او با این چارچوب عهد کرده که خود را وقف اسلام کند، پسازآن وارد مبارزات مختلف اسلامی، دفاع از حقوق مسلمانان در انگلیس، اروپا و سراسر جهان و مبارزه با نظام سلطه شده است. با چهرههایی نظیر کلیم صدیقی همکاری کرده و بعد جریانهای دیگر فعال اسلامگرا و عدالتخواه را یافته و سامان داده است.
عدالتخواهی بهمثابه امری فطری و فراگیری
در نگاه شجره، عدالت بهمثابه امری فطری است که همه انسانها فارغ از مذهب، نژاد، ملیت و… به آن علاقهمند و حتی حاضر به نقشآفرینی برای آن هستند،پیامبر اعظم هم رحمة للعالمین است. بر این مبنا شجره که جذب شدنش به اسلام و انقلاب اسلامی بر اساس یافتن همین پیام بوده است، تلاش کرده تا با محور قراردادن عدالتخواهی و مقابله با ظلم، ضمن اتحاد مسلمین، با تشکیل جبههای بزرگتر همه مستضعفین را حول دفاع از عدالت و مقابله با ظلم بسیج کند. برخلاف بعضی ملاحظات درست و بعضاً غلط که دستگاههای رسمی کشور درزمینهٔ دغدغه نسبت به مصادیق عدل و ظلم در دنیادارند، او نسبت به مصادیق مختلف حساسیت دارد. نهفقط درباره شیعه که در مورد مسائل مسلمین سنی حتی سلفیها و حتی در بعضی موارد ظلمهای خارج از چارچوب نسبت به اعضای القاعده موضع دارد. نسبت به نسلکشی غیرمسلمین نیز موضع میگیرد. نسبت به هر ظلمی موضع دارد، اما اهم و مهم میکند و ظلم کوچک را با ظلم بزرگ نمیآمیزد. البته این موارد ضریب دارد، بعضی موارد را صرفاً ابراز همدردی کرده یا بازتاب میدهد، برای بعضی موارد صرفاً نامه مینویسد، برای بعضی موارد کمپین، تجمع، سفرخارجی، همراه کردن گروههای دیگر و… را به کار میبندد و چند سال زندگی صرف میکند. درنهایت همین رویکرد موجب شده تا جریانهای مختلف مذهبی، دینی، سیاسی، عدالتخواه و آزادیخواه در سراسر دنیا او را به رسمیت بشناسند و با او همراهی کنند. در مواردی که دستگاههای رسمی به علت ملاحظهکاریها یا بعضی کمکاریها نمیتوانند کاری کنند، او کارهایی انجام میدهد که به خاطر واقعی بودن، غیرسیاسی یا مذهبی صرف بودن، باعث پذیرش حرف او و همکاری گروههای مختلف با ایدئولوژیها یا علایق مختلف با او را فراهم ساخته است. ارائه حرف حق بهگونهای که لاجرم موردپذیرش قرار بگیرد، هنر شجره است بهگونهای که یکی از مسئولین عالیرتبه بریتانیایی در تسلیم مقابل او گفته بود وی اهداف جهادی (گروههای مبارز نظیر حماس و جهاد) را در چارچوب حقوق بشری پیگیری میکند. این فراگیری به نحوی است که مثلاً از مجموعه یهودیان ضد صهیونیست (جنبش نتوری کارتا) تا گروههای عدالتخواه بدون پایبندی مذهبی تا گروههای مختلف اسلامی او را در محکوم کردن اسرائیل همراهی میکنند.
توجه به رویکرد مطالبهگرانه و فعال در دفاع از حقوق مسلمین و حقوق بشر
بهتبع حضور بهعنوان یک اقلیت مسلمان در انگلیس و غرب، او نقشآفرینی جدی در دفاع از حقوق این اقلیتها دارد. اعتراض به قوانین و رویههای تبعیضآمیز به شیوه رسانهای و حقوقی در مواردی نظیر حجاب، قوانین ضد تروریسم، آموزش و…، اعلام و حمایت از مصادیق مظلومیتها، یاددادن شیوه مقابله با ظلم در موضع مظلومیت قرار گرفتن مثل دستگیری غیرقانونی در فرودگاهها یا اجبار به نصب اسکنر بدن در فرودگاهها، انتشار گزارش نقض حقوق اقلیتها در انگلیس، اروپا، غرب و دنیا، اعتراض به مجامع بینالمللی و… نمونه این رویکرد است. در برابر رویکردی که صرفاً به حل شدن اقلیتهای مسلمان در جامعه غرب فرامیخواند او به احترام گذاشتن غرب به این اقلیتها و رعایت حقوق آنها فرامیخواند. تأسیس کمیسیون حقوق بشر اسلامی (IHRC) از سال 1997 برای سامان دادن به این حرکت از جانب او شکل گرفت. او تهدید برای اقلیت مسلمان را به فرصت برای مطالبهگری تبدیل کرده است، مثلاً بعد از راهپیمایی پانصدهزارنفره در حمایت از غزه بعد از جنگ 22 روزه در لندن که با سرکوب شدید از جانب پلیس لندن همراه شده بود، کمیسیون حقوق بشر اسلامی(IHRC) با جمعکردن مستندات بسیار توانست اقدام وحشیانه پلیس لندن را محکوم کرده و حتی پای آنها را به محکمه بگشاید. مقابله با اسلامهراسی و تلاش برای استعمارزدایی از رسانهها و آموزش جزو سرفصلهای اقدامات مجموعه او به شما میرود. در این مسیر نهفقط به مطالبهگری که سامان دادن تولید محصول برای فرهنگ عمومی از پوشش و حجاب تا اسباببازی و نماد و… همت گماشته اند. از ابزار هنر با قالبهایی مثل راهاندازی جلسه طنز سالیانه جایزه اسلامهراسی به مسئولین و …. غربی اقدام میکنند. همچنین تیم حقوقی خاصی را برای طرح دعاوی و پشتیبانی از پروندههایی ازایندست شکل داده اند.
کار جبههای و راهاندازی حرکتهای جمعی عدالتخواهانه
شجره نهتنها به سامان دادن حرکت در انگلیس (که خود ساکن آن است) میپردازد، بلکه به سامان دادن حرکتهای عدالتخواهانه درجاهای دیگر و همچنین کار جبههای با گروههای دیگر معتقد است. سامان دادن حرکتهای جمعی مثل کمک به شکلگیری کاروانهای آزادی غزه، سامان دادن شبکه جهانی عدالتخواهان (UJN) متشکل از فعالان عدالتخواه اسلامی کشورهای مختلف و مداخله آنها در موارد متعددی مثل منع حجاب در ترکیه، حصر غزه و…، راهاندازی کمپین با موارد مختلف در همه قارهها نمونه این اقدامات است. حرکت جمعی او بهگونهای است که حول نقطهای که حق تشخیص میدهد بقیه را بسیج میکند، نه اینکه صرفاً به دولت وحدت ملی تبدیل شود و به اسم جذب حداکثری به مطالبه هر جریانی تن بدهد، بلکه آن ظرفیتها را در مطالبات بر حقی که قبول دارند، فعال میکند.
تحریم کالاهای صهیونیستی
یکی از اقدامات جدی شجره شکل دادن صحیح و چارچوبمند تحریم کالاهای صهیونیستی است. او ضمن داشتن تحلیل از تقابل با نظام سلطه و صهیونیسم معتقد است راه اثرگذاری و توقف جنایات ایجاد فشار مؤثر است. مقابله با تهدید نظامی که کار گروههایی مثل حماس، جهاد و حزبالله است، محکومیت حقوقی اسرائیل و حامیانش که در مجامع جهانی و بسیاری کشورها در قالب شکایتهای متعدد قابل تحقق است و درنهایت ضربه اقتصادی با تحریم کالاهای صهیونیستی. او علاوه بر راه انداختن تیم تحقیق و اطلاعرسانی در این زمینه از زندگی فردی و فعال کردن خود و خانواده در تبلیغ کالاهای صهیونیستی، تا راهاندازی کمپینهای ملی و فراملی در این زمینه فعال بوده است. هم آگاهسازی مردمی هم پیگیری رسمی و حقوقی از جانب دولتها و بعضاً تحتفشار گذاشتن شرکتها برای رفع همکاری را سامان میدهد. IHRC و UJN به اولویتگذاری هم معتقد است مثلاً برای تحریم خرماهای اسرائیلی در هرماه رمضان، اولویتگذاری تحریم کالاهای مصرفی دارای جایگزین با کیفیت و کمتفاوت مثل استارباکس کوکاکولا و موتورولا معتقد هستند.
حضور در مجامع جهانی
پیگیری مستقیم و درصحنه در سراسر دنیا یکی از ویژگیهای مسعود شجره است. از همایشهای مختلف، تا حضور در نقاط بحران مثل میدان التحریر مصر و مالزی و اندونزی تا جلسه با نخستوزیر ترکیه تا نمایندگی از مسلمانان اتحادیه اروپا و… او یا IHRCرا میتوان مشاهده کرد. یکی از مکانهای جدی نقشآفرینی آنها سازمان ملل است، جایی که مظلومان صدایی ندارند، او تلاش میکند تا هم ظلمهای ظالمان و هم مظلومیت مظلومان را طرح کند تا حتی اگر نتیجه عینی نداشت، به عهد خدا از آگاهان بر عدم سکوت در برابر ظلمهای زمانه عمل کرده باشد. حتی در مورد پرونده حقوق بشری ایران جایی که به علت تنگنظری مسئولین سازمانهای مردمنهاد داخلی برای دفاع از نظام حاضر نیستند، نقشآفرینی میکند.
یکی مرد جنگی به از صد هزار دستگاه تبلیغی و روابط خارجی
وی بهصورت خودجوش و در اکثر موارد بدون امکانات و حمایت، وظایفی را انجام میدهد که در حقیقت وظیفه نهادهای مسئول رسمی جاهایی مثل امالقرای جهان اسلام است بعضاً هم از نهادهای دیپلماسی رسمی تا دیپلماسی فرهنگی و تبلیغاتی، وحدت اسلامی، سامان دادن تشیع و… نهادهای مختلفی وجود دارند که به دلیل روحیه بوروکراتیک، نگاه کارمندی و ساختاری یا نمیدانند چه حرکتهایی باید انجام دهند یا ناتوان هستند یا نمیخواهند در این حوزه گام بردارند. اما شجره یکنفره و با همراه کردن سایر جریانهای اسلامی از تبلیغ تشیع، تا مطالبهگری مسائل مسلمین، تا مقابله با نظام سلطه در حال فعالیت است. در این فعالیت به هیچ حدومرز و شآنی بسته نیست. اگر لازم است تبلیغ پخش میکند، اگر لازم است با فلان مسئول صحبت میکند، اگر لازم است برای راه افتادن یک فعالیت انقلابی حتی آبروی خودش را صرف یک آدم عادی میکند، مثلاً دست یک فعال دانشجوی ایرانی را بگیرد ببرد وسط مسئولین نظام که مطالبه این را پی گیری کنید یا حتی اگر لازم شد طبل دستش بگیرد در تجمع اعتراضی به منع حجاب، طبل بزند و… بعضاً هم که رویکردهای تنگنظرانه، دفعی یا جذب حداکثری بدون توجه به اصول از سمت این نهادها در برابر او ایجاد میشود، بدون معطل آنها شدن کار خود را انجام میدهد.
پیگیری مداوم و خستگیناپذیری
شجره و کمیسیون حقوق بشر اسلامی او در فعالیتهای خود پیگیری دارند، مثلاً چند سال برای آزادی کسی چون خیرت الشاطر اخوانی مصری، عبدالکریم عبید و مصطفی دیرانی اسرای لبنانی در چنگ اسرائیل، نقض جقوق بشر در بحرین و… فعالیت میکند. در بعضی موارد مثل وضعیت حقوق مسلمانان در انگلیس، فرانسه، آمریکا و… گزارش سالیانه میدهد. اینگونه نیست که بهصرف انجام یک حرکت آن را رها کند. او علیرغم ضعف دوستان، یا جدیت دشمنان خسته نشده هم مسیرش را تداوم میدهد هم در صورت لزوم راهکارهایش را عوض میکند. بعضی موارد به نتیجه رسیده است، مثل آزادی اعضای زندانی ISA مثل Mat Sah در مالزی در 20007، آزادی شیخ ابراهیم الزکزی در سانیآباچا بعد از زندان با نامهنگاری از 1996 تا 1999، آزادی گل اصلان در کمپین 1996-1999 زندانی حجاب در ترکیه، آزادی میرزا طاهر حسین 18 ساله انگلیسی محکوم به مرگ در پاکستان در 2006 با کمپین 6 ماهه، نامه، فشار به سفارتها، دیدار با نخستوزیر و…، موفقیت در مقابله با قوانین ضد اسلام در پاپوا گینه، پیروزی در مقابله با حرکتهای ضد حجاب از لندن تا گینه و از هواپیما تا عکس پاسپورت در سنگاپور تا نقاب و برگزاری نماز در مدارس انگلبس، موفقیت در آزادی اسامه العطار از زندانهای سعودی، موفقیت در مجبور کردن G4S برای ترک قرارداد با اسرائیل و… مواردی را که به موفقیت دست نیافته را نیز تا حصول نتیجه ادامه میدهد. در صورت شکست خوردن در مثلاً جلوگیری از یک اعدام نیز روی آن مانور تبلیغاتی میدهد و… نمیگذارد خون مظلوم به هدر برود.
استقلال مالی و سیاسی
شجره اکثر فعالیتهایش را برخلاف نهادهای ریزودرشت نفتی، عمدتاً بر جمعکردن حمایت مردمی سامان داده است. از جمعکردن کمک بهصورت دفعی یا منظم ماهیانه تا تولید محصول و فروش آن از کتاب، لباس، کارتپستال، تیشرت، محصولات عید، کتاب، قرآن، آثار هنری، روغنزیتون فلسطینی، قلم دیوانی، عکس، ویدیوهای متعدد، مطالب چاپی کمیسیون، کارت تبریک، قهوه، لباس، ژورنالها، سجاده و کیف نماز، صنایعدستی، لب تاپ، بلیت، آثار هنری از پوستر تا جعبه، دیویدی از مستند تا بازی تا فیلم برای کودکان و… تا طراحی کردن فعالیتهایی که افراد متمایل به همکاری بتوانند بهنوعی هزینه تأمین کنند، مثل برگزاری نمایشگاه یا ارائه راهکار برای جمعکردن کمک مالی.
دغدغهسازی و تلاش برای شکستن سانسور رسانهای
او تلاش میکند تا مظلومیتها را برای همه دغدغه کند، از طراحی رویدادهای رسانهای مثل اعتراض به رسانه سلطنتی انگلیس (BBC) به خاطر سانسور مبارزات فلسطینیان و ظلم به اسرائیلیها تا حضور مداوم در رسانهها تا طراحیهای اثرگذار مثل Whose side are you on? و مخیر کردن مردم به ایستادن در کنار فلسطینیهای مظلوم یا اسرائیلیهای ظالم جزو نمونههای عمل وی و دوستانش است. IHRC گاهی حتی برای پایکار آوردن یک گروه طراحی میکند، مثل طومار به اتحادیه مسلمانان انگلیس برای موضعگیری علیه داعش، یا اعتراض به دیوار حائل شبهه آپارتاید در فلسطین. بعضی رویدادهای رسانهای خلاقانه مثل درخواست از خط هواپیمایی ترکیه (بهعنوان سهامدار باشگاه منچستر یونایتند) برای مجبور کردن منچستر به حمایت از نوجوان 15 ساله دستگیرشدهی حامیاش در بحرین نمونه این رویکرد است.
ایجاد زمینه برای فعالیت دیگران
شجره و IHRC از کسانی نیستند، که صرفاً خودشان قله میشوند یا به دنبال تربیت قله هستند. در مسیر قله در حرکت سریع هستند، اما دست دراز میکنند و دیگران را به همراهی میخوانند. از تلاش برای کار جبههای تا تلاش و طراحی کار بهگونهای که گروههای مختلف با هر سطح از توان و علاقه بتوانند همکاری کنند را به کار میگیرند. مثل تحقیقات، رصد، ویراستاری، جمعکردن پول، کمک به شکلگیری مراسمها، حضور در تجمعات، بستهبندی و پست بستهها، شکل دادن پروندههای حقوقی و… فضا برای همراهی میآفرینند.
عمیق شدن بر روی مسائل
علاوه بر طرح مسائل و مشکلات روزمره، گزارشها و کتب کمیسیون حقوق بشر اسلامی نشان از عمیق شدن روی مسائل کلیدی دارد. وضعیت اقلیتها در انگلیس، آمریکا، فرانسه، هلند و کانادا، قضاوت دادگاه اتحادیه اروپا روی حکم منع برقع فرانسه، میراث ارتش در مصر و سیسی، مدارس بیرمنگام و حجاب، خشونت در آفریقای مرکزی، فرقهگرایی در پاکستان، نگرانی از پرداختها برای مهاجرت، آثار قانون مقابله با تروریسم 2000، استعمارزدایی از فرانسه، بیفایده بودن شکایت به رسانهها، گزارش دورهای حقوق بشر تونس، فلیبپین، مغرب، بریتانیا، هند، مغرب، ازبکستان، اقلیت مسلمان کامبوج، فیجی، مولداوی، بلغارستان، آچه، سنگاپور، روسیه، آوارههای چچنی درون گرجستان، تحریمهای ایران، وضعیت مسلمانان انگلیس، منع حجاب در ترکیه، مسلمانان قربانیان پشت پرده یازده سپتامبر، جنایات آمریکا و دادگاه بینالمللی، عراق پس از صدام، تاجیکستان، فلسطینیان تحت اشغال، ایستهای بازرسی کرانه باختری، دارفور، نگاه دانشگاههای غربی به اسلام و مسلمانان، برخورد پلیس لندن با تجمعات دفاع از فلسطین نمونه این موارد است که هم پیگیری مداوم هم عمیق شدن روی مسئله حتی از چند مورد، صدها صفحه گزارش و بررسی ابعاد مختلف را فراهم کرده است.
نمونهای از فعالیتهای کمیسیون حقوق بشر اسلامی از سایتش (http://www.ihrc.org.uk)
گستره این فعالیت را بیش از همه با نگاهی به بعضی اطلاعیههای سایت IHRC میتوان یافت: حمایت از مسلمانان و مقابله با تروریسم در نیجریه، بنگلادش، بحرین، سعودی، مالزی، مصر و…، اعتراض به گوانتانامو، شکل دادن روز قدس در لندن، جمعآوری هدیه برای زندانیان مسلمان، درخواست از حکومت بلغارستان به مقابله با گروههای حملهکننده به مساجد،اعتراض به انتخاب سو کی در میانمار به ریاست پویش ضد تبعیض، اعتراض به تحقیقات اسلامستیزانه در برکلی، شرکت در روزهای جهانی ایدز، چچن و…، اعتراض به اخراج آوارگان اریتره از مصراته در لیبی، حمایت از کشمیریها در هند، اعتراض به جنایات آمریکا در افغانستان، اعتراض به بسته شدن تعداد زیادی از مدارس اسلامی در مغرب، اعتراض به آزارجنسی زنان زندانی در ازبکستان، نامهنگاری با رییسجمهور مصر برای باز کردن راه کمک به غزه، تجمع اعتراضی مقابل سفارت اسرائیل در لندن، نامهنگاری با رییس مجمع عمومی سازمان ملل درباره جنایات اسرائیل، دعوت به تحریم اسرائیل، اعتراض به بیبیسی به خاطر اخبار نابرابر درباره فلسطین، دعوت به نامهنگاری به وزرای خارجه هر کشور به موضعگیری در برابر جنایات جنگی اسرائیل، اعتراض به اسرائیل به خاطر حمله به کشتی صلح غزه، راهپیمایی کودکان برای حمایت از کودکان غزه، اعتراض به عدم آزادی مذهبی در ایالت اوکلاهمای آمریکا، دعوت به حمایت از مسلمین در کنفرانس دوربان، اعتراض به خشونت در سینگکیانگ چین، اعتراض به نیجریه به خاطر مقابله با حمایت از قدس، انتظارات مسلمانان از حکومت انگلیس، اعتراض به زندان ن وضعیت بد شیخ عمر عبدالرحمن در آمریکا و حکم اعدام برای بابر احمد در انگبیس، اعتراض به زندان کردن محمد عثمان فعال فلسطینی بایکوت اسرائیل، نامه اعتراضی به Volvo به خاطر سرمایهگذاری در اسرائیل، اعتراض به مصر به خاطر محکوم کردن 22 شهروند به همکاری با حزبالله، تحریم ماکس و اسپنسر، نامهنگاری برای آزادی زندانیان گوانتانامو بهویژه غربیها، اعتراض به سفارت مصر به خاطر حصر غزه، اعتراض به حصر خانگی محیالدین احمد رهبر حزب التحریر بنگلادش، اعتراض به تجارت دولت اسکاتلند با اسرائیل، تجمع مقابل سفارت آمریکا برای آزادی دکتر عافیه صدیقی، اعتراض به شکنجه شهروندان ترک در پاکستان، نامهنگاری با اردوغان برای عدم پذیرش درخواست اسرائیل برای عضویت در OECD، اعتراض به دستگیری امام جماعت به خاطر عدم همکاری با سرویسهای امنیتی در آلبانی، اعتراض به قتل خالد سعید بهوسیله پلیس مصر، اعتراض به منع حجاب در بارسلونای اسپانیا، اعتراض به بدرفتاری پلیس فرانسه با کودکان و زنان مهاجر آفریقایی، اعتراض به منع پوشاندن صورت در اروپا، اعتراض به تهاجم به عاشورا در مالزی، درخواست آزادی زندانیان سیاسی در مصر، اعتراض به اشغال لیبی، اعتراض به دستگیری مسعود جهرمی در بحرین، اعتراض به دستگیری دکتر مبارک الظهیر فعال حقوق بشری عربستان، اعتراض به دستگیری شیخ رائد صلاح در لندن، درخواست پایان دادن به شکنجه و آزار سیاههای آفریقایی با شبهنظامیها، اعتراض به آزار حوریه بوتلجا بهوسیله دسته راستیها در فرانسه، اعتراض به دستگیری روحانی کانادایی اسامه العطار در مسجدالنبی، نه به حمله به ایران، نفرت و آزار و تبعیض مسلمانان در کالیفرنیا، نه به استرداد دکتر مراد سینا به الجزایر، نقد شرق شناسان جدید و فریب جدیدشان درباره قرآن، اعتراض به تحریم ایران، اعتراض به دستگیری سید محمد احمد کاظمی بهوسیله پلیس دهلی، اعتراض به دستگیری فامیلهای القاعدهایها در سعودی، اعتراض به پارادایم اروپا محوری در دانشگاههای غرب، اعتراض به استرداد متهمان بریتانیایی به آمریکا، اعتراض به خشونت علیه روهینگیاییها در مالزی، تلاش برای آزادی محمود سرسک فوتبالیست فلسطینی، اعتراض به سفارت میانمار در لندن، درخواست از پاکستان و OIC به پایان دادن به حمایت از بحرین، درخواست به جلوگیری از شرکت سلطنت بحرین در المپیک 2012 لندن، اعتراض به دستگیری نویسنده روزنامه المیزان در نیجریه، اعتراض به اعدام شیخ نمر، دادن پیشنهادهای پیشگیرانه به مسلمانان و آموزش آنان نسبت به حقوقشان، نامه به دیوید کامرون در موردحمله به مساجد، یاددادن عکسالعمل نسبت به مواردی نظیر نگهداشته شدن بهوسیله پلیس، راهپیمایی وحدت در لندن، اعتراض به منع مناره در سویس، طرح تئوری عدالت در اسلام، طرح حق برگشت فلسطینیان، اعتراض به تصویر بد از مسلمانان در رسانهها و…
Sorry. No data so far.