گم شدن ظرافت‌ زنانه در مشاغل مردانه

زنان امروز با زنان دیروز که صرفا همراه شوهرانشان به کار کشاورزی و دامداری میپرداختند فرق دارند و دیگر بیشتر زنان مایل نیستند برای رفع نیاز های مالی شان که این روز ها بسیار حیاتی هست دایم از شوهرانشان تقاضای پول کنند و آنها میل دارند خود بخشی از احتیاجات خانواده را تامین کنند.

زنی که در خارج از خانه کار میکند و با انجام کار احساس رضایت میکند مقدار زیادی از وابستگی افراطیش به شوهر کاسته میشود به طوری که قادر است از نظر روانی نیز خود را اداره کند و زنان نیاز دارند از تحصیلات و تخصصی که برای گرفتن آن زحمت کشیده اند سود بجویند که این کار به آنها احساس امنیت و رضایت خاطر میدهد در عصر فن آوری جدید همه چیز را در هم ریخته و طبعا نوع کار ها هم عوض شده است.

گسترش ارتباطات اجتماعی و کسب استقلال مالی، بسیاری از زنان را راهی بازار کار می‌کند آن‌ها نه از سر نیاز، بلکه به این تصور که نباید از مردان عقب بمانند و با داشتن حقوق، سرمایه و پس انداز می‌توان به استقلال رسید، به دنبال مشاغل گوناگون می‌روند و از طرفی دیگر در جامعه کنونی برای زنان جوان اینطور به نظر می‌رسد که خانه‌داری برای زنان کاری تکراری، خسته‌ کننده و کسالت‌بار است و زنانی که خانه‌داری را معادل با محصور بودن در خانه می‌دانند شاید برایشان فرقی نداشته باشد که سراغ چه کاری می‌روند . عده‌ای در تلاشند که راهی برای خروج از این حصار و فرار به فضای بیرون از منزل را پیدا کنند تا نام زن خانه‌دار به رویشان ننشیند .

کار کردن زنان در خارج از منزل همیشه حاصل به دست آوردن استقلال مالی و استفاده از تحصیلات و تخصص و یا حتی مقابله با مردان در گفتن “ما می توانیم همانند شما باشیم” نیست، در برخی موارد فقر و نیاز مالی و افزایش بیکاری و نبود شغل مناسب نیز چاشنی این حرکت ناصحیح می‌شود و زنان و دختران جوان حاضر به تن دادن به کارهای بدنی و سخت مردانه و نامنطبق با ظرافت ها و حتی کرامت های خود می شوند و حتی گاهی آن را قابل مقایسه و حتی برتر از خانه‌داری میدانند.

در واقع مشاغل سخت موجب ایجاد تعارض شخصیتی در میان زنان می‌شود و با توجه به آنکه زنان از نظر خلقت دارای لطافت و ظرافت خاصی هستند، انتخاب برخی از مشاغل برای آنها غیرعادی به نظر می‌رسد هرچند که ممکن است بسیاری از آنان توانایی انجام این کار را داشته باشند ولی نوع و ماهیت مشاغلی مانند رانندگی تریلی، کامیون، مکانیکی و آهنگری با روحیه و جسم لطیف آنها سنخیت ندارد و نگاه جامعه به این افراد از نبود تناسب میان خلقت و نوع شغل سرچشمه می‌گیرد.

زنانی که در همه مشاغل گوی سبقت را ربوده اند و سختی کار را به جان خود میخرند تا بیکاری آفت زندگی آنها نشود،آتش نشانی، قصابی، معدن، مسافرکشی پرورش کروکدیل، دریانوردی، کارگری مشاغل سخت، خلبانی، دست فروشی، رانندگی کامیون،تریلی،اتوبوس و… و شستن ماشین در کارواش از جمله مشاغلی است که درصدی از زنان ایزانی به این کار مشغول هستند.

شستن ماشین توسط زنان در کارواشی زنانه

کارکنان این کارواش به جمله ی “کار کردن عار نیست” اعتقاد زیادی دارند رویا و رعنا سعادتی دو خواهری هستند که وقتی بیکاری به آنها فشار آورد به کار در کارواش روی آوردند.

رویا سعادتی، مسئول پذیرش است و میگوید: به دلیل اولویت استخدام خانم ها و آرامش و امنیت فضای کار که استرس کمتری به کارکنان وارد می شود تصمیم گرفتم در این مجموعه کار کنم.

رعنا سعادتی، خواهر رویا، مدیر داخلی این مجموعه است می گوید:  پرسنل زن این کارواش به طور متوسط از دختران ۲۰ ساله تا خانم ۴۵ ساله هستند و میزان تحصیلات آنها از سیکل تا دیپلم است و سختی کار برای بانوان در واقع نگرش درستی نیست، این کار اصلا سختی ندارد، مشابه همه این کارها را خانمها روزانه در خانه هم انجام می دهند و در رفتار خود من بسیار تاثیر داشته و رفتار مردانه تر و روحیه محکم تری کسب کرده ام.

زنان، مسافرکش و راننده ماشین های سنگین هم می شوند

مسافر کشی زنان در بین مردم دیگر امری غیر قابل باور نیست و خیلی ها با این موضوع برخورد کرده اند زنانی که با رانندگی کردن و به خطر انداختن امنیتشان به دنبال پولی حلال میگردند.

نازنین یکه‌تاز زنی است که برای تامین دارو های شوهرش از خانه داری و زندگی راحت گذشته دست کشیده است و  به مسافرکشی مشغول است. او معتقد است که وقتی مجبور باشی هر کاری برایت آسان و سهل می شود و پس از مدتی عادت می شود.

با اینکه مسافر کشی زنان در بین مردم امری تقریبا طبیعی شده است اما دیدن زنی که راننده ماشین های سنگین است بسی جای تعجب دارد و دید همگان را خیره می سازد.

فاطمه رجبی اولین زن راننده کامیون در کشور است که انحصار مردانه ترانزیت را در ایران شکسته است. برای فاطمه رجبی انگیزه اصلی از انتخاب این شغل، همسرش بوده است: «همسرم حدود ۳۰ سال است که در این شغل فعالیت می‌کند و من در طول این مدت از او دور بودم تصمیم گرفتم برای کم‌کردن این فاصله وارد این کار شوم.»

فاطمه رجبی ماجرای گواهینامه گرفتنش را اینطور تعریف می‌کند: «بار اول چون دست‌پاچه شده بودم قبول نشدم، اما بار دوم سرهنگ راهنمایی و رانندگی پس از پایان امتحان عملی به من گفت تو قبول شدی ولی ما مجاز به پذیرش تو نیستیم چون آقایان این‌جا ۳۰‌یا ۴۰ بار می‌آیند و می‌روند و قبول نمی‌شوند، اگر قرار باشد دفعه دوم امتحان شما را قبول کنیم و گواهینامه بدهیم می‌گویند پارتی‌بازی شده و صدای همه درمی‌آید. سرانجام بار هشتم قبولم کردند. افسران راهنمایی و رانندگی از من می‌خواستند که تندتند دنده بگیرم و در سرازیری‌ها خیلی به من سخت گرفتند تا شاید از آزمون صرف‌نظر کرده و پشیمان شوم، اما من سماجت به خرج دادم به حدی که کف دستم از شدت دنده عوض کردن زخمی شد.»

آتش نشان زن از رویا تا واقعیت

از سال ۱۶۶۶ که آتش سوزی بزرگ لندن مردم را به فکر واداشت تا موسسه یا سازمانی را برای اطفای حریق تاسیس کنند تا سال ۱۸۱۸ که یک زن برای اولین بار آتش نشان شد، بیش از ۱۵۰ سال فاصله است. این زن آفریقایی- آمریکایی در شهر نیویورک آتش نشان شد و از رشادت های او بسیار گفته و شنیده شده است.

در ایران زمزمه های این بحث از مدت ها پیش مطرح شده است. طی سال های گذشته، فراخوان های زیادی برای آموزش و به کارگیری آتش نشانان داوطلب از سوی سازمان آتش نشانی داده شد که در بین این فراخوان ها، آموزش به زنان نیز دیده می شد. یکی از جدی ترین این فراخوان ها در سال ۸۵ بود که سازمان آتش نشانی کرج، اعلام نیاز به استخدام تعداد محدودی آتش نشان زن کرد.

خانم موسوی یکی از آن آموزش دیده هاست. خانه دار است و سن و سالی از او گذشته ،اما به خاطر عشقش به آتش نشانی، رفته و همه دوره طاقت‌فرسا را پشت سر گذاشته است. می گوید: در دوره همه جور آموزشی داشتیم. از آموزش های تئوری مثل نام مواد خاموش کننده و این که کدامشان مناسب کدام آتش است، گرفته تا آموزش های عملی مثل شناسایی اجزای ماشین آتش نشانی و آموزش درآوردن شلنگ و بالا رفتن از نردبان و پریدن و غیره!

وفایی هم بانوی جوانی است که در دوره رایگان آتش نشان داوطلب شرکت کرده و با نمره خوبی دوره را به پایان رسانده. او هم از سختی های دوره می گوید و این که بعضی از تمرین ها واقعاً برای جسم زن اذیت کننده ست.

….. و هزاران شغل سخت دیگر که زنانی روز خود را با سختی آن می گذرانند که نام بردن از تمام آنها کاری دشوار است

در دستورات دینی ما همواره تاکید شده که شایسته نیست زن ها مردنمایی کنند. زن از نظر اسلام انسانی حساس و رقیق القلب و لطیف است که این لطافت را نباید از دست دهد و به همین دلیل است که اسلام مشاغل سخت را برای او پیشنهاد نمی دهد و ورود او به این طور کارها را فضیلت نمی داند ولی در نهایت اینکه، این زنان کار می کنند برای زندگی، برای فرزندنشان، برای کسب روزی حلال و رسیدن به باور اینکه می توان برای زندگی کردن بی نیاز از هر جدال و همهمه و ادعایی پابه پای دیگر مردمان دنیا زیست، فارغ از دغدغه زن یا مرد بودن آنها و نه از سنگینی کار شکایت می کنند و نه گله ای از کسی دارند، فقط و فقط به اراده خود اکتفا کرده اند و دنبال جایی هستند تا در امنیت و آرامش زندگی کنند.