تغييرات در تركيب هيات رييسه مجلس حتمي است؛ اين نظر اكثر نمايندگاني است كه حالا منتظرند تا ببينند روز پنجم خرداد صاحبان كدام يك از كرسي‌هاي ١٢ گانه هيات رييسه مجلس تغيير مي‌كنند. دو فراكسيون اصلي مجلس هنوز جلسات رسمي خود را براي شناسايي نامزدهاي‌شان در اين انتخابات تشكيل نداده‌اند. اما نامزدهاي حضور در تركيب هيات رييسه منتظر آن جلسات نيستند و از همين حالا رايزني‌هاي اوليه را كليد زده‌اند.
در حالي كه به نظر مي‌رسد علي لاريجاني باز هم در اين انتخابات بدون تجربه رقابتي سخت بتواند راي اكثريت مجلس را كسب كند، جدال اصلي بر سر كرسي‌هاي نواب او خواهد بود؛ نوابي كه جايگاه‌شان هم در فراكسيون اصولگرايان خواهان زيادي دارد و هم در فراكسيون رهروان. در فاصله سه هفته مانده به تعيين و تكليف تركيب جديد هيات رييسه مجلس، يك عضو شوراي مركزي فراكسيون رهروان به «اعتماد» خبر مي‌دهد كه كاظم جلالي، رييس اين فراكسيون درصدد است تا رقابت براي كسب كرسي نايب‌رييسي دوم مجلس را آغاز كند.
به گفته اين نماينده نزديك به طيف علي لاريجاني، رييس فراكسيون رهروان صحبت‌هاي اوليه خود با برخي اعضاي اين فراكسيون را آغاز كرده و احتمال مي‌رود تا در روزهاي آينده اين موضوع را به شكل جدي‌تر در فراكسيون اكثريت دنبال كند. در همين حال ابراهيم نكو، ديگر عضو فراكسيون رهروان نيز به «اعتماد» مي‌گويد كه احتمالا از طرف فراكسيون اصولگرايان احمد سالك و الياس نادران وارد گود رقابت بر سر كرسي نايب رييسي مجلس شوند. او البته تاكيد مي‌كند كه اين خبر تنها بر اساس شنيده‌هاي او از تحركات طيف‌هاي منتقد دولت براي كسب كرسي‌هاي بيشتر در هيات رييسه مجلس است. با اين حال وي توضيح نداده كه آيا اين دو عضو فراكسيون اصولگرايان قصد دارند تا به تفكيك براي رقابت بر سر جايگاه نواب اول و دوم مجلس وارد شوند يا اينكه قرار است از بين آنها نهايتا يك نفر به عنوان نامزد فراكسيون اصولگرايان وارد انتخابات شود.
جايگاه محكم ابوترابي‌فرد، صندلي لرزان باهنر
در شرايطي كه حدادعادل از سال ٩١ قيد رقابت بر سر كرسي رياست مجلس را زده، كار علي لاريجاني براي حفظ جايگاهش آسان شده است؛ آساني كار رقابت براي لاريجاني اما سختي‌هايي را براي ديگر اعضاي هيات رييسه به دنبال داشته. ١١ نماينده‌اي كه كرسي‌هاي آنها متقاضيان زيادي در بهارستان دارد. فراكسيون اصولگرايان و طيف‌هاي منتقد دولت سال گذشته با گرفتن يك كرسي از ميان دبيران هيات رييسه قدري مقابل رهرواني‌ها عرض اندام كرده بودند.
عرض اندامي كه نتيجه آن امسال بيش از هر زمان ديگر براي دو فراكسيون اصلي مجلس حياتي است چرا كه انتخابات داخلي بهارستان در سال چهارم آن تنها قسمتي از رقابت ليست‌ها براي دور بعدي مجلس است. بعد از علي لاريجاني، به نظر نمي‌رسد محمد حسن ابوترابي‌فرد، نايب رييس اول او هم كار دشواري در پيش داشته باشد. او هم بين منتقدان دولت مقبوليت دارد و هم در ميان طيف‌هاي معتدل‌تر اصولگرايان.
همين موقعيت هم باعث شد تا سال گذشته ركورد آراي هيات رييسه با ٢٠٣ راي از ميان ٢٧٠ راي نمايندگان به نام او نوشته شود. محمدرضا باهنر اما روي صندلي‌اي نشسته كه شايد حفظش براي او در سال آخر مجلس نهم بيش از گذشته زحمت و دردسر داشته باشد. يك سال پيش و با راي ضعيف رهرواني‌ها در جلسه داخلي‌شان به باهنر، او حتي تا آستانه حذف از ليست نامزدهاي نهايي هم پيش رفت. آن زمان در راي‌گيري داخل فراكسيون، غلامرضا تاجگردون به عنوان رقيب باهنر اعلام كانديداتوري كرد و در نهايت راي آنها در عدد ٦٠ با يكديگر برابر شد.
نهايتا تنها كنار كشيدن تاجگردون از ادامه مسير رقابت بود كه باعث شد تا باهنر به عنوان نامزد فراكسيون رهروان براي نايب رييسي مجلس به صحن علني معرفي شود. نمايش او در آنجا هم البته چندان اميدوار‌كننده نبود. تنها اختلاف ١٠ راي باعث شد تا باهنر بتواند الياس نادران را پشت سر بگذراد و صندلي خود را در هيات رييسه حفظ كند. آن سابقه و البته نفوذ بيشتر كاظم جلالي در فراكسيون رهروان به نسبت غلامرضا تاجگردون مي‌تواند بارقه‌هاي يك رقابت سخت‌تر را براي محمدرضا باهنر پديد بياورد.
گام‌هايي سخت و آسان براي كاظم جلالي
دوقطبي باهنر – جلالي در واقع نمود اصلي شكاف فراكسيون اكثريت مجلس است؛ فراكسيوني كه بعد از استيضاح رضا فرجي‌دانا، به شكلي مشهود قسمتي از بدنه آن به سمت طيف منتقد دولت در مجلس چرخيد. چند ماهي بعد البته محمدرضا باهنر علنا تاييد كرد كه در اين چرخش و البته به نفع منتقدان دولت به ايفاي نقش پرداخته است. سال گذشته تاجگردون به نيابت از طيفي به رقابت با محمدرضا باهنر پرداخت كه حلقه هواداران اصلي علي لاريجاني در مجلس محسوب مي‌شوند. حالا اگر قرار باشد «دست راست» همين علي لاريجاني براي سال آخر مجلس به رقابت با باهنر بپردازد، شايد بتواند چيزي بيش از ٦٠ راي سال گذشته را كسب كند.
كسب چنين رايي يعني عدم حضور محمدرضا باهنر به عنوان نامزد نيابت مجلس در صحن علني. او پيش‌تر يك بار در مجلس هشتم وقتي در رقابت داخلي فراكسيون اكثريت آن زمان بازي را به شهاب‌الدين صدر باخت، از نامزدي در صحن نيز خودداري كرد و در بيان دلايل اين كارش گفت كه مي‌خواهد قواعد كار سازماني را كاملا رعايت كند.
اين اتفاق در صورت نامزدي كاظم جلالي به احتمال زياد در هفته اول خرداد باز هم تكرار خواهد شد. اما در آن صورت جلالي بايد بتواند يك معادله ديگر را هم در صحن مجلس حل كند كه آن رقابت با نامزد فراكسيون اصولگرايان است. پارسال الياس نادران توانست در انتخابات هيات رييسه ١٣٤ راي از نمايندگان بگيرد. او با اين راي براي نشستن بر كرسي نايب‌رييس دوم مجلس ١٠ راي از محمدرضا باهنر عقب افتاد و دستش از صندلي هيات رييسه كوتاه ماند. اما حداقل زنگ خطر جدي را براي باهنر به صدا درآورد.
اگر آن طور كه ابراهيم نكو گفته او امسال هم براي نيابت مجلس نام‌نويسي كند، رقيبي سرسخت براي نامزد منتخب فراكسيون اكثريت خواهد بود. فراكسيوني كه حالا به يك شكاف عميق روزگار مي‌گذراند. اينجاست كه اگر نامزد منتخب اكثريت كاظم جلالي باشد، كار سختي را در صحن علني پيش رو خواهد داشت، بر خلاف روند آساني كه در فراكسيون جلوي پاي اوست. محمدرضا باهنر با توجه به قرار گرفتن در جبهه منتقدان دولت توان اين را دارد كه بتواند در صحن علني هم از فراكسيون اصولگرايان و هم از طيف منتقدان فراكسيون رهروان براي خود راي جمع كند. كاظم جلالي اما هيچ اميدي به راي فراكسيون اصولگرايان ندارد و بايد فكر ١٠٠ راي اين مجموعه را از سر به در كند. در همين حال اگر بدنه رهروان هم در راي‌گيري نهايي به صورت سازماني عمل نكنند شايد تركيب آرا به نفع فراكسيون رقيب شود مانند اتفاقي كه در جريان استيضاح فرجي‌دانا افتاد. الياس نادران سال گذشته ٣٤ راي بيشتر از عدد اعضاي فراكسيون اصولگرايان كسب كرده بود و اين نشان مي‌داد كه نيابت او براي مجلس هواداراني هم در فراكسيون اكثريت دارد.
اينكه كاظم جلالي در صورت نامزدي براي نايب‌رييسي مجلس چگونه خواهد توانست قسمت دوم معادله كسب آرا براي قرار گرفتن در تركيب هيات رييسه را حل كند، هنوز معلوم نيست. اما به جز كرسي‌هاي نواب رييس، ٩ جايگاه ديگر هيات رييسه هم براي دو فراكسيون و خصوصا رهرواني‌ها اهميت ويژه‌اي دارد. آنها هر چند روي كاغذ طيف اكثريت مجلس محسوب مي‌شوند، با اين حال سال گذشته يكي از كرسي‌هاي خودشان را به رقيبي كه نام اقليت را دنبال خود مي‌كشد، واگذار كردند.
امسال در آستانه كليد خوردن ائتلاف‌هاي انتخاباتي بازپس گرفتن همين يك كرسي براي رهرواني‌ها اهميت ويژه‌اي دارد. با اين حال هنوز براي رقابت بر سر كرسي‌هاي دبيران و كارپردازان هيات رييسه اسم‌هاي جدي در مجلس مطرح نشده‌اند. هر چند برخي نمايندگان تاييد كرده‌اند كه عمران عليمحمدي، نماينده ايلام و سيد محمد حسين ميرمحمدي، نماينده گلپايگان و خوانسار رايزني‌هايي را براي حضور در اين انتخابات آغاز كرده‌اند اما طي روزهاي آينده بايد منتظر شنيدن نام‌هايي جدي‌تر از دو فراكسيون مجلس بود؛ نام‌هايي چون جواد جهانگيرزاده يا سيد هادي حسيني كه مي‌توانند به نمايندگي از طيف هواداران علي لاريجاني، هم وزن او و هم وزن فراكسيون رهروان را در هيات رييسه افزايش دهند. اينها همه اما بستگي به آغاز جلسات دو فراكسيون براي بررسي وضعيت انتخابات هيات رييسه دارد؛ جلساتي كه از هفته آينده آغاز خواهند شد.
ایشالا